"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak verilen karar; taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Şirketin yurt dışı şantiyelerinde 2008-2019 yılları arasında alçıpan ekip başı olarak çalıştığını, iş sözleşmesinin işveren tarafından feshedildiğini ve davacının Türkiye'ye gönderildiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile yıllık izin ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı cevap dilekçesinde; davacının davalı Şirket çalışanı olmadığını, talep ettiği alacakların zamanaşımına uğradığını, husumetin davacının çalıştığı Şirkete yönlendirilmesi gerektiğini, çalıştığı ülke mevzuatına göre sosyal haklardan faydalanabileceğini, müvekkili Şirketler bünyesinde çalışması olmadığından son ücretinin bilinmediğini, nitekim dava dilekçesinde yer alan iddiaların kabul edilemeyeceğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
Ankara 26. İş Mahkemesinin 20.04.2021 tarihli kararı ile; davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
İlk Derece Mahkemesinin 20.04.2021 tarihli kararına karşı süresi içinde taraf vekillerince istinaf başvurusunda bulunulması üzerine Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesinin 23.12.2021 tarihli kararı ile; taraf vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
Bölge Adliye Mahkemesinin 23.12.2021 tarihli kararının süresi içinde davalı vekili tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairece; davacının 20.11.2011-16.12.2018 tarihleri arasındaki fasılalı çalışma dönemi yönünden bir hukuk seçimi anlaşması bulunduğundan dava konusu alacakların ait olduğu söz konusu çalışma dönemi hakkında Rusya hukukunun uygulanması gerektiği gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin 12.01.2024 tarihli kararı ile; bozmaya uyularak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin 12.01.2024 tarihli kararının süresi içinde taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine Dairece; Türk hukukuna göre hesaplanan alacakların hüküm altına alınması gerekirken yazılı gerekçe ile reddinin isabetsiz olduğu, Rusya hukukuna tâbi alacaklar bakımından ise dava dilekçesi ile talep edilen alacakların kabulü ile ıslah edilen alacakların ıslaha karşı zamanaşımı def'i nedeniyle reddi gerektiği gerekçesiyle bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozmaya uyularak yapılan yargılama sonunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili temyiz dilekçesinde;
a. Davalının cevap dilekçesinde ve ıslaha karşı beyan dilekçesinde dava konusu uyuşmazlığa 5 yıllık zamanaşımı süresinin uygulanması gerektiğini öne sürdüğünü, bu hususa ilişkin usuli kazanılmış haklarının korunması gerektiğini,
b. Yargıtay tarafından içtihat değişikliğine gidilmesinin olağan bir durum olduğunu ancak bu değişikliğin uygulanabilmesi için Yargıtay Dergisinde veya başka yolla yayımından sonra açılacak davalara uygulanması gerektiğini,
c. Somut uyuşmazlığa Rusya hukukunda yer alan mahkemeye başvuru süresine ilişkin hükmün uygulanmasının mümkün olmadığını,
d. Rusya Federasyonu İş Kanunu'nda zamanaşımı veya hak düşürücü süre kavramı bulunmadığını, İlk Derece Mahkemesince yapılan tespitin hatalı olduğunu,
e. Dava konusu uyuşmazlığa Türk hukukunun uygulanması gerektiğini,
f. İmzalanan matbu sözleşmeye dayanılarak hukuk seçimi yapıldığından bahsedilemeyeceğini,
g. Yapılan yargılama gideri ve arabuluculuk ücretlerinin davalıya yükletilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.
2. Davalı vekili temyiz dilekçesinde;
a. Davanın zamanaşımı süresi içinde açılmadığını,
b. Davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanmadığını,
c. Yargılama konusu davada müvekkili Şirkete husumet yöneltilemeyeceğini,
d. Hizmet süresi ve aylık ücret miktarının hatalı belirlendiğini,
e. Net ücretin brüt ücrete çevrilmesinin hukuka aykırı olduğunu,
f. Hesaplamaların hatalı yapıldığını ileri sürmüştür.
B. Değerlendirme ve Gerekçe
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; iş sözleşmesine uygulanacak hukuk, dava konusu alacakların ispatı ve hesaplanması ile zamanaşımı süresine ilişkindir.
Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 371. maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden davalı tarafa yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
19.02.2025 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.