"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :İş Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Davacı vekili; davacının, davalı Bakanlığa ait işyerinde toplu iş sözleşmesi imzalamaya yetkili Türk Harb -İş Sendikası üyesi olarak İşletme Toplu İş Sözleşmesinden yararlanmak suretiyle çalıştığını, çalıştığı ortamın Sağlık Kuralları Bakımından Günde Ancak 7,5 Saat veya Daha Az Çalışılması Gereken İşler Hakkında Yönetmelik kapsamında kaldığını, zira davacının çalıştığı sırada kurşun, solvent, arsenik içeren boya kullanarak ve Gürültülü Ortam Yönetmeliğine aykırı olarak çalıştığını, çalışmalarının 8,5 saat sürdüğünü, on beşer dakikadan yarım saat ara dinlenmesi düşüldüğünde 7,5 saatten fazla çalışmasının bulunduğunu ve bunun zamlı ücretinin ödenmediğini, ayrıca davacının üyesi olduğu Sendika ile davalı Bakanlık arasında bağıtlanan Toplu İş Sözleşmesinin 25 ve 33. maddelerinde fazla çalışmaların %80 zamlı ödeneceği düzenlendiği gibi 52. maddesine göre de Yönetmelik kapsamında istihdam edilen işçilerin fiili çalışma süreleri için %14 kısa çalışma primi ödenmesi gerektiğinin düzenlendiğini belirterek, fazla çalışma ile kısa çalışma primi alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir
Davalı vekili; istemlerin zamanaşımına uğradığını, davacının 1900 metrekarelik ve tavan yüksekliği 9 metre olan iyi havalandırmalı sisteme sahip bir tesiste çalıştığını, işyerinde iş sağlığı ve iş güvenliğine önem verildiğini, merkezi tazyikli kompresör sisteminin çalışılan bina dışına konuşlandırılmasının mekanda oluşacak gürültünün önüne geçtiğini, makinelerin ihtiyaç duyduğu tazyikli havanın merkezi kompresörden sağlandığını, düzenli olarak gürültü muafiyet ölçümlerinin yapıldığını, baskı malzemelerinin seçiminde hassas davranıldığını savunarak, davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesince, davacının çalıştığı işyerinde keşif yapılarak alınan rapor neticesinde çalışmaların Sağlık Kuralları Bakımından Günde Ancak 7,5 Saat veya Daha Az Çalışılması Gereken İşler Hakkında Yönetmelik kapsamında bulunduğu ve tüm dosya kapsamına göre davacının günde 7,5 saatten fazla çalışmasının bulunduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesi’nce dosyalar seri halde görülerek 28/02/2019 tarihinde fazla çalışma ücreti alacağından kısa çalışma ve verimliliği teşvik priminin mahsup edilmesi gerektiği gerekçesiyle kararın bozularak ortadan kaldırılmasına karar verilmiş, dosyalar İlk Derece Mahkemesine gönderilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozma ilamına uyularak yapılan yargılama sonucunda verilen karar, Dairemizin 25/02/2021 tarih 2021/983 Esas ve 2021/5117 Karar sayılı ilamı ile özetle; hesaplamanın 15/05/2016 tarihine kadar yapılmamış olmasının talep aşımı olduğu gerekçesiyle bozulmuştur.
Karara karşı davacı maddi hatanın giderilmesi istemli dilekçe vermiştir.
Maddi hatanın giderilmesi isteğini içeren dilekçe ve ekleri incelendi.
Yargıtay Hukuk Genel Kurulunun 10.02.1988 gün ve 1987/2-520 esas, 1988/89 sayılı kararında belirtildiği üzere Yargıtay'ca temyiz incelemesinin yapıldığı sırada dosyada bulunan bir belgenin gözden kaçırılması, maddi hata sebebi olarak açıklanmıştır. Ayrıca belirtmek gerekir ki, Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulunun 04.02.1959 gün ve 1957/13 esas, 1959/5 karar, ve 09.05.1960 gün ve 1960/21 esas, 1960/9 sayılı kararlarında açıklandığı üzere Yargıtay’ca maddi hata sonucu verilen bir karara mahkemece uyulmasına karar verilmesi halinde dahi usulü kazanılmış hak oluşmaz ve Yargıtay’ın hatalı bozma kararından dönülmesi mümkündür.
Somut uyuşmazlıkta; dava dilekçesinin “Konu” başlıklı bölümünde tarih aralığı belirtilmeden alacaklar istenilmiş, “Sonuç” ve “İstem” bölümünde de tarih aralığı belirtilmeden alacaklar talep edilmiştir. Dava dilekçesinin “Açıklamalar” bölümünün “2” numaralı bendinde; davacının “Sağlık Kuralları Bakımından Günde Ancak Yedi Buçuk Saat veya Daha Az Çalışılması Gereken İşler Hakkında Yönetmelik” kapsamında olduğunun kabulü gerektiği, 8.5 saat çalıştırılmasından kaynaklı geriye dönük günde yarım saat fazla çalışması olduğu ve ücretinin eksik ödendiği, emsal işçilerin 7.5 saat kapsamına geçirilmesine rağmen davacının sözü edilen Yönetmeliğe aykırı olarak 8.5 saat çalıştırılmaya devam edildiği belirtilmiştir. Dava dilekçesinin “6” numaralı bendinde ise; Yönetmelik kapsamına geçirildiği 15/5/2016 tarihine kadar 8.5 saat çalışıldığından bahsedilmiş, “7” numaralı bendinde de 7.5 saat kapsamına geçirildiği 15/5/2016 tarihinden geriye dönük alacakların hesaplanması istenilmiştir. Dava dilekçesindeki açıklama kısmının kendi içerisinde çelişkili olduğu, hem davacının emsallerinden farklı olarak Yönetmelik kapsamına alınmadığının ifade edildiği hem de 15/5/2016 tarihinden sonra Yönetmelik kapsamında olduğunun açıklandığı görülmektedir. Davalı tarafça cevap dilekçesinde, davacının çalıştığı işyerinde bugüne kadar hiçbir çalışanın Yönetmelik kapsamına alınmadığı ifade edilmiş ve dava dilekçesi açıklamalar ile sonuç kısmının tutarsızlık içerdiği belirtilmiştir. Mahkemece maddi hatanın giderilmesi istenilen Dairemiz bozması öncesi hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davacının dava tarihine kadar günde 8.5 saat çalıştırıldığı ve karşılığı fazla çalışma ve kısa çalışma primi alacaklarının ödenmediği tespit edilmiştir. Davacı taraf maddi hatanın giderilmesi istemli dilekçesinde dava dilekçesini açıklamış ve çok sayıda açılan benzer mahiyetteki davalarda kullanılan dilekçe örneğinin kullanılması sebebiyle söz konu çelişkinin oluştuğunu, taleplerinin dava tarihine kadar olduğunu, davacının dava tarihinden önce Yönetmelik kapsamına alınmadığının açık olduğunu belirtmiştir. Sözü edilen hususlar birlikte değerlendirildiğinde; dava dilekçesinde yer alan “7.5 saat kapsamına geçirildiği 15/05/2016 tarihinden geriye dönük” ibaresinin davacının hiç bir şekilde Yönetmelik kapsamına alınmadığının sabit olması karşısında sehven yazıldığı anlaşıldığından Dairemizin 25/02/2021 tarih 2021/983 Esas ve 2021/5117 Karar sayılı ilamının maddi hataya dayanması sebebiyle ortadan kaldırılmasına karar verildi.
Dava dosyası için Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Dosyadaki yazılara, ... 2. İş Mahkemesi’nin 29/09/2020 tarih 2019/201 Esas ve 2020/274 Karar sayılı kararının bozmaya uygun olmasına delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve özellikle temyiz sebeplerine göre, yerinde görülmeyen bütün temyiz itirazlarının reddiyle usul ve kanuna uygun olan hükmün ONANMASINA, ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına, 24/06/2021 gününde oybirliği ile karar verildi.