"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 6. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ :ALACAK
...
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, süresi içinde duruşmalı olarak temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmesi üzerine dosya incelenerek işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 09/11/2021 Salı günü tayin edilerek taraflara çağrı kağıdı gönderilmişti. Duruşma günü davalı adına vekili Avukat ... ile karşı taraf adına vekili Avukat ... geldiler. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verilerek Tetkik Hakimi tarafından düzenlenen rapor sunuldu, dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı isteminin özeti:
Davacı vekili, müvekkilinin 29.09.2013 –03.04.2016 tarihleri arasında davalı işverenin Rusya'da bulunan Yüksek Hızlı Batı Çevreyolu İnşaatı işinde mobil vinç operatörü olarak çalıştığını, iş sözleşmesinin işverence feshedildiğini, fazla çalışma ücretinin yanında hafta tatili ile ulusal bayram ve genel tatil ücretlerinin de ödenmediğini, aylık 2.000 Avro ücretinin bir kısmının Rusya'daki hesaptan bir kısmının da Türkiye'deki banka aracılığı ile ödendiğini beyan ederek fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti ve ulusal bayram genel tatil ücreti ile birlikte bir kısım işçilik alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti:
Davalı ...Ş.(Yeni ticaret ünvanı:... Havalimanı İnşaatları A.Ş.) vekili, davalı şirket ile davacı arasında iş sözleşmesi bulunmadığını, Sen Petersburg Yüksek Hızlı Batı Çevreyolu İnşaatının davalı şirket tarafından üstlenilmediğini savunarak davanın pasif husumet yokluğu sebebiyle reddine karar verilmesini talep etmiştir.
İlk Derece Mahkemesi Kararının Özeti:
Mahkemece, toplanan delillere ve bilirkişi raporuna göre, yazılı gerekçe ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf Başvurusu:
İlk Derece Mahkemesinin kararına karşı, davacı ve davalı ...Ş.(Yeni ticaret ünvanı:... Havalimanı İnşaatları A.Ş.) vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
Bölge Adliye Mahkemesi Kararının Özeti :
Bölge Adliye Mahkemesince, davalı ...Ş.(Yeni ticaret ünvanı:... Havalimanı İnşaatları A.Ş.)’nin istinaf başvurusunun esastan reddine, davacının istinaf başvurusunun ise kıdeme esas hizmet süresi ve uygun indirim yönünden kabulü ile Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 353/1-b.2 maddesi gereğince İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın kısmen kabulüne dair yeniden esas hakkında hüküm kurulmuştur.
Temyiz:
Karar yasal süresi içerisinde davacı ve davalı ...Ş.(Yeni ticaret ünvanı:... Havalimanı İnşaatları A.Ş.) vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe:
1-Taraflar arasında davanın doğru hasma yöneltilip yöneltilmediği konusunda uyuşmazlık bulunmaktadır.
Yargılamanın hukuka uygun ve sağlıklı bir biçimde sürdürülebilmesi, iddia ve savunmanın özgürce ileri sürülebilmesi ve delillerin eksiksiz olarak toplanıp tartışılabilmesi, öncelikle tarafların yargılamadan haberdar edilmeleri ile olanaklıdır. Hasımsız davalar hariç olmak üzere, dava dilekçesi ile duruşma gün ve saati karşı tarafa tebliğ edilmeden ve taraf teşkili sağlanmadan davaya bakılamaz ve yargılama yapılamaz.
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun “Tarafta İradi Değişiklik” başlığını taşıyan 124. maddesine göre; “(1) Bir davada taraf değişikliği, ancak karşı tarafın açık rızası ile mümkündür. (2) Bu konuda kanunlarda yer alan özel hükümler saklıdır. (3) Ancak, maddi bir hatadan kaynaklanan veya dürüstlük kuralına aykırı olmayan taraf değişikliği talebi, karşı tarafın rızası aranmaksızın hâkim tarafından kabul edilir. (4) Dava dilekçesinde tarafın yanlış veya eksik gösterilmesi kabul edilebilir bir yanılgıya dayanıyorsa, hâkim karşı tarafın rızasını aramaksızın taraf değişikliği talebini kabul edebilir. Bu durumda hâkim, davanın tarafı olmaktan çıkarılan ve aleyhine dava açılmasına sebebiyet vermeyen kişi lehine yargılama giderlerine hükmeder.”
Somut uyuşmazlıkta, davacı işçi 29.09.2013–03.04.2016 tarihleri arasında davalı şirketin Rusya'da bulunan Yüksek Hızlı Batı Çevreyolu İnşaatı işinde çalıştığını ileri sürmüş, davalı şirket ise davacı işçinin ayrı bir özel hukuk tüzel kişiliğine sahip olan dava dışı ... ...-... WHSD İnşaat A.Ş.'nin işçisi olduğunu savunmuştur. İlk Derece Mahkemesince; hükme esas alınan rapora göre davacının organik bağ kapsamında davalıya ait yurtdışı işyerinde çalıştığı kabulü ile dava konusu alacaklardan davalı ...Ş.(Yeni ticaret ünvanı:... Havalimanı İnşaatları A.Ş.)’nin sorumlu olduğu kabul edilmiştir.İlk Derece Mahkemesi kararının taraflarca istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince; davacının ücretinin bazı aylar “... ...-...”, bazı aylar “... ...- IC İÇTAY WHSD” şirketi tarafından yatırıldığından davalı şirketin işçilik alacaklarından sorumlu tutulmasında isabetsizlik olmadığı gerekçe gösterilerek davalının istinaf başvurusunun esastan reddine hükmedilmiştir. Ne var ki, İlk Derece Mahkemesi kararı ve bu karara karşı davalı tarafından yapılan istinaf başvurusunun esastan reddi kabulü dosya içeriği ile örtüşmemektedir.
Bölge Adliye Mahkemesince, davacının ücretinin bazı aylar davalı şirketçe yatırıldığı belirtilmiş ise de dosyada bulunan banka hesap özeti incelendiğinde; dava konusu dönemde davacıya 27 defa havale yapıldığı, yapılan havalelerinin hiçbirisinde davalı ...Ş.(Yeni ticaret ünvanı:... Havalimanı İnşaatları A.Ş.) tarafından havale yapıldığına dair bir açıklama bulunmadığı gibi istinaf kanun yolu incelemesinde belirtilenin aksine çoğunlukla dava dışı ... ...-... WHSD İnşaat A.Ş.’nin unvanın tamamının ya da bir bölümünün havale açıklaması olarak belirtildiği görüldüğünden Bölge Adliye Mahkemesince yapılan değerlendirme isabetli olmadığı gibi Dairemizce incelenen emsal işçinin dosyasında(2021/9190E.-2021/14139K.) “davalı şirket ile dava dışı şirketlerin isim benzerlikleri” nedeniyle davacının taraf değişikliği talebinde bulunduğu ve dava dışı ... ...-... WHSD İnşaat A.Ş.’nin işveren olarak kabul edildiği birlikte değerlendirildiğinde; dava dışı ... ...-... WHSD İnşaat A.Ş.'nin davalı şirketten ayrı bir tüzel kişiliğe sahip olduğu anlaşılmaktadır.Mahkemece, bu husus dikkate alınmadan dava dışı şirket ile davalı arasında organik bağ bulunduğu gerekçesiyle davalı aleyhine hüküm kurulması hatalıdır.Davacı vekilinin talepte bulunması halinde Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 124’üncü maddesi çerçevesinde değerlendirme yapılarak, taraf teşkili sağlandıktan sonra sonuca gidilmelidir.
Anılan hususlar gözetilmeksizin yazılı şekilde hüküm tesisi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
2-Kabule göre de davacı işçi iş sözleşmesinde uyuşmazlık halinde Rusya Hukuku’nun uygulanacağına dair hüküm bulunduğunu savunmuştur. İlk Derece Mahkemesince, davacının bu iddiasına değer verilmeksizin, uyuşmazlığa Türk Hukuku uygulanmak suretiyle yargılama sonuçlandırılmış ve istinaf kanun yolu incelemesinde de davacının bu yöndeki istinaf başvurusu; Rusya Hukukunun uygulanmasına dair yasal düzenlemelerin dosyaya sunulmadığı ve bir Türk işçinin Türk şirketin işçisi olarak çalışması sebebiyle ülke hukukunun uygulanmasında hata olmadığı gerekçe gösterilerek reddedilmiştir.
Taraflar arasında davacının işini ifa ettiği yerin Rusya ülkesinde bulunduğu uyuşmazlık konusu değildir. Ayrıca davacı ile davalı işveren arasında orjinali Rusça ve İngilizce dilinde olan 23.09.2013 tarihli 0000792 sayılı “Fixed ... Employment Contract” başlıklı iş sözleşmesinin düzenlendiği dosya kapsamından anlaşılmaktadır. Davacı tarafından sözleşmenin 8.4 maddesinde; “sözleşmeden doğacak uyuşmazlıklara Rusya Federasyonu Kanunlarının uygulanacağının kararlaştırıldığı” ifade edilmektedir. Emsal işçilerin Dairemizce incelenen dosyalarına sunulan söz konusu iş sözleşmesinin Türkçe çevirisinden, sözleşmenin 8.4 maddesi ile tarafların bir hukuk seçimi anlaşması yaptıkları anlaşılmıştır.Ayrıca davacı, dava konusu alacakların ait olduğu çalışma döneminde, davalıya ait Rusya’da bulunan işyerinde çalışmış olup, bu durumda mutad işyerinin de işçinin işini fiilen yaptığı yer olan Rusya olduğu sabittir.Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un 27/1. hükmü kapsamında taraflar arasında bir hukuk seçimi anlaşması bulunduğu ve mutad işyerinin de işçinin işini fiilen yaptığı yer olan Rusya olduğu gözetilmeden yazılı şekilde karar verilmesi de hatalı olmuştur.
SONUÇ:
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının, yukarıda yazılı sebepten dolayı BOZULMASINA, dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine, davalı yararına takdir edilen 3.050,00 TL duruşma vekalet ücretinin davacıya, davacı yararına takdir edilen 3.050,00 TL duruşma vekalet ücretinin davalıya yükletilmesine, peşin alınan temyiz karar harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 09.11.2021 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.