"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 9. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : KDZ.Ereğli 1. ... Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili davacının 05.08.1986-30.09.2005 tarihleri arasında davalı işyerinde çalıştıktan sonra ... sözleşmesinin feshedildiğini, fesihten kısa bir süre sonra yeniden belirli süreli sözleşmeler ile işyerinde çalışmaya devam ettiğini, 01.01.2013 tarihinde ise taraflar arasında belirsiz süreli ... sözleşmesi yapılarak davacının baş mühendis olarak görevlendirildiğini, işyerinde yürürlükte bulunan Aylık Ücretli Personel Yönetmeliği'nin (Yönetmelik) 2 nci maddesinde belirsiz süreli ... sözleşmesi ile istihdam edilenlerin söz konusu Yönetmelik hükümleri ve eklerinden aynen yararlanacaklarının ifade edildiğini, buna göre davacının ücretinin Yönetmelik eki olan Ücret Yönetimi Prosedürü hükümlerine göre belirlenmesi gerekirken ilgili hükümlere aykırı olacak şekilde davacının düşük ücretle istihdam edildiğini ileri sürerek ücret farkı alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının müvekkil Şirkette kalite metalurji müdürlüğü bünyesinde şef unvanında çalışmakta iken 30.09.2005 tarihinde emeklilik gerekçesiyle işten ayrıldığını, 01.11.2005 tarihinde ise müvekkili Şirkette mühendis olarak brüt 3.840,00 TL ücret ile yeniden çalışmaya başladığını, davacı ile Şirketin ihtiyaçları doğrultusunda 16.01.2008 tarihinde başmühendis unvanı ile belirli süreli ... sözleşmesi imzalandığını, işbu sözleşmede; davacının ücretinin Yönetmelik ve toplu ... sözleşmesi hükümlerine dâhil olmadığının açıkça kararlaştırıldığını, Yönetmeliğin 01.01.2013 tarihinden itibaren davacının kabulü doğrultusunda ... sözleşmesinin eki hâline getirildiğini; ancak davacının ... sözleşmesindeki yazılı ücreti kabul ettiğini, Yönetmelikte iddia edildiği gibi bir ücret skalasının bulunmadığını, çalışan ücretlendirmelerinin kişisel bazda belirlendiğini, davacının çalıştığı dönemde kabul ettiği ücretlere ve ... şartlarına ... sözleşmesinin feshinden sonra itiraz etmesinin yasal dayanağı bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının 01.01.2013 tarihinden itibaren belirsiz süreli ... sözleşmesi ile istihdam edildiği, işyerinde yürürlükte bulunan Yönetmeliğin 3 üncü maddesinde belirsiz süreli ... sözleşmesi ile çalışan personelin aylık ücretli personel olarak nitelendirildiği, aynı maddeye göre aylık ücretli personelin ücretinin belirlendiği ücret skalasının 18 derece ve her bir derecede 10 yan kademeden oluştuğunun görüldüğü, slab sahası başmühendisi olarak çalışan davacının bu pozisyondaki en üst derecesi olan 15 inci derecede bulunduğu, bu pozisyonun birinci kademesindeki işçinin ücretinin brüt 9.533,15 TL olduğu, emsal işçilerin bordrolarında yıllara göre yapılan zamların ortalaması da dikkate alındığında; davacının 01.01.2013 tarihinden fesih tarihine kadar olan süre içinde ücret farkı alacağına hak kazandığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; cevap dilekçesinde belirttiği savunmalarının yanı sıra müvekkili Şirkette her unvandaki işçinin eşit ücret alacağına dair bir düzenleme bulunmadığını, yeni başmühendis olan bir çalışan ile yıllardır bu unvanda çalışan işçinin veya farklı işlere ilişkin farklı sorumlulukları bulunan işçilerin eşit ücret almayacağını, davacının İlk Derece Mahkemesinin emsal aldığı işçilerle aynı unvana sahip olsa da aynı konumda olmayıp aynı işi de yapmadığını, davacının emekli olduktan sonra çalışan olduğunu, davacının emekliliğini hak etmemiş, başkaca hiçbir geliri bulunmayan işçilerle eşit konumda bulunmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının 01.01.2013 tarihinden itibaren işyerindeki Yönetmelik hükümlerine tabi olduğu, bu anlamda davacının temel ücretinin söz konusu Yönetmelik hükümleri dikkate alınarak değerlendirilmesinde hata bulunmadığı, davalı tarafından ücret skalası uygulamasının kaldırılarak ücretin kişisel bazda belirlenmesi uygulamasına geçildiği ifade edilmiş ise de davacı tarafın söz konusu değişikliğin kabul edildiğine ilişkin yazılı onayının bulunmadığı; ayrıca davacının ücret zammına hak kazanmadığına dair bir iddia ve ispat ileri sürülmediğinden ücrete yıllara göre yapılacak zammın emsal işçilerin zam oranlarının ortalamasına göre belirlenmesinde bir hata bulunmadığı gerekçeleriyle davalı vekilinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf başvurusunda ileri sürdüğü gerekçeler ve resen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, 01.01.2013 tarihinden itibaren belirsiz süreli ... sözleşmesi ile istihdam edilen işçinin, ... sözleşmesinin imzalandığı tarih itibarıyla yürürlükte bulunan Yönetmelik hükümleri gereği ücret farkı alacağına hak kazanıp kazanmadığı noktasındadır.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.
2. 6098 sayılı ... Borçlar Kanunu'nun 19 uncu maddesi, 4857 sayılı ... Kanunu'nun 32 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Davacının davalıya ait işyerinde çalışmakta iken 30.09.2005 tarihinde emekli olduğu, 01.11.2005 tarihinden itibaren ise davalı işyerinde yeniden mühendis olarak çalışmaya devam ettiği, 15.01.2008 tarihinde başmühendis unvanı ile görevlendirildiği ve söz konusu çalışmasının 27.08.2015 tarihine kadar sürdüğü ihtilaf dışıdır. Davacı, 01.11.2005 tarihinden 01.01.2013 tarihine kadar her yıl yenilenen belirli süreli ... sözleşmeleri ile istihdam edilmiş olup söz konusu sözleşmelerin de işyerinde yürürlükte bulunan Yönetmelik hükümleri kapsamı dışında kaldığı, davacının her bir sözleşme ile belirlenen ücret karşılığında çalıştığı yine tarafların kabulündedir. İşbu dosya bakımından uyuşmazlık konusu olan dönem davacının başmühendis unvanı ile belirsiz süreli ... sözleşmeleriyle istihdam edildiği 01.01.2013-27.08.2015 tarihleri arasındaki çalışma dönemidir.
2. Taraflar arasında imzalanan 01.01.2013 tarihli belirsiz süreli ... sözleşmesinin 3 üncü maddesinde Yönetmelik ve eklerinin ... sözleşmesinin ayrılmaz eki olduğu ifade edilmiştir. Ne var ki sözleşmenin ÜCRET başlıklı 4 üncü maddesinde aylık ücret brüt 5.592,70 TL olarak kararlaştırılmış olup taraflar arasında davacının ücretinin belirtilen şekilde tespit edildiği ayrıca vurgulanmıştır. Şu hâlde 01.01.2013 tarihi itibarıyla yürürlükte bulunan Yönetmelik ekindeki Ücret Yönetimi Prosedüründe, işyerinde 18 seviyeden ve her bir seviyede 10 yan kademeden oluşan ücret skalasının bulunduğu belirtilmiş olmasına karşın tarafların ... sözleşmesinde ayrıca ve açıkça ücret miktarını kararlaştırdıkları görülmektedir. Aynı şekilde 01.03.2014 tarihli belirsiz süreli ... sözleşmesinde de Yönetmelik ve eklerinin ... sözleşmesinin ayrılmaz eki olduğu hususu belirtilmesine rağmen davacının ücreti, açıkça brüt 5.872,00 TL olarak kararlaştırılmıştır.
3. Davacının 2005 yılından itibaren Yönetmelik hükümleri kapsamı dışında çalıştığı, emekli çalışan olduğu, talep konusu dönemde yürürlükte bulunan taraflar arasındaki ... sözleşmelerinde ayrıca ve açıkça ücret miktarının kararlaştırılmış olduğu, davacının yapılan ödemelere itiraz etmediği hususları birlikte değerlendirildiğinde; tarafların gerçek iradesi, ... sözleşmesindeki kararlaştırılan ücret miktarının ödenmesi yönündedir. Belirsiz süreli ... sözleşmelerinde yer alan Yönetmelik ve eklerinin ... sözleşmesinin ayrılmaz eki olduğu şeklindeki düzenleme ise taraflarca kararlaştırılan ücret miktarı dışındaki hususlara yöneliktir. Dava dilekçesinde talep, işyerinde yürürlükte bulunan Yönetmelik hükümlerine göre ücretin belirlenmesi olup ... sözleşmelerinde kararlaştırılan ücretin ödenmediği yönünde bir iddia da bulunmamaktadır. Hâl böyle olunca, davacının ücret fark alacağına ilişkin davasının reddi yerine kabulü hatalı olduğundan bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
28.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.