"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 6. Hukuk Dairesi
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 42. ... Mahkemesi
Taraflar arasında ... 42. ... Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda;
Davalı vekilinin gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, davalı vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 22.11.2022 Salı günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.
Duruşma günü davalı vekili Avukat ... ile davacı vekil Avukatları ... ve .....ile davacı asıl ... gelmişlerdir.
Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların ve davacı asılın sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi.
Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkili işçinin davalı Şirketin asıl işveren, dava dışı Ginta Şirketinin ise alt işveren olduğu Basra Üniversitesi hastane inşaatında 2015-2016 yıllarında kalıpçı ustası olarak çalıştığını, ... sözleşmesinin çalışmaya devam ederken haksız ve bildirimsiz olarak davalı Şirket tarafından feshedildiğini ileri sürerek ihbar tazminatı, ücret, fazla çalışma ve hafta tatili ücreti alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili dava dilekçesinde; davacının davalı Şirketin alt işvereni olan Ginta Şirketinin işçisi olduğunu, ...'ta meydana gelen savaş nedeniyle projenin askıya alındığını, ... yaptıkları firmalardan hak edişlerini alamadıklarını, sözleşmelerin yaşanan bu olaylar nedeniyle sona erdiğini, ihbar tazminatını hak etmediğini, fazla çalışma yapılmadığını, ücrete yıllık 270 saat fazla çalışma ve hafta tatilinin dâhil olduğunu, hafta tatilini kullandığını, kendilerinin ...’ın Basra kentinde 400 yataklı hastane işinde Ginta şirketinden eleman temin ettiğini; ancak davacının ve arkadaşlarının bu işçiler arasında yer almadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
... 42. ... Mahkemesinin 15.01.2020 tarihli kararı ile toplanan deliller ve bilirkişi raporuna dayanılarak davalı Şirketin asıl işveren, davalı Ginta Şirketinin ise alt işveren olduğu, davacıya karşı her ikisinin yasal mevzuat gereği müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları, davacının ... sözleşmesinin fesih sebebinin açık ve yazılı şekilde bildirilmediği, davacıya tanınan ihbar önelinin bulunmadığı, mücbir sebeple ... sözleşmesinin feshedildiğine dair dosyaya herhangi bir delilin sunulmadığı, ... sözleşmesinin davalı Şirket tarafından bildirimsiz feshedildiği gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesinin 03.11.2020 tarihli kararı ile çalışmayı ispatın işçinin yükümlüğünde olduğu, davacının davalı nezdinde çalıştığı iddiasını usulüne uygun olarak ispat edemediği, alt işveren olduğu ileri sürülen Ginta Şirketinin de davada taraf olmayıp dosyada çalışmayı ispatlayacak hiçbir belge bulunmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın husumetten reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 01.12.2021 tarihli bozma ilâmı ile;
"...Dosya içeriği, davacı iddiası ile davalı savunmasına göre, .../Basra Üniversitesi 400 yataklı hastane inşaatı projesi konusunda davalı ile dava dışı Ginta Tur. Tes. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. arasında asıl işveren-alt işveren ilişkisi bulunduğu anlaşılmaktadır. Davalı cevap dilekçesinde, davacının davalı şirketin çalışanı olmayıp söz konusu proje için taşeron Ginta bünyesinde çalıştığını, öncelikle ilgili şantiyede çalıştığını ispat etmesi gerektiğini, şantiyenin boşaltılması sürecinde Ginta şirketi işçilerinin talepleri ile işçilerin alacaklarını gösteren tutanakların dava dışı Ginta şirketi ile davacı dahil Ginta işçileri arasında imzalandığını beyan etmiştir. Davacı tanıkları da davacının çalışma iddiasını doğrulamıştır.
Öte yandan, Dairemizce daha önce temyiz incelemesi yapılarak kesinleşen bir kısım emsal nitelikteki dosyalarda (2020/5435 Esas sayılı, 2020/6768 Esas sayılı) davalıya ait .../Basra Üniversitesi 400 yataklı hastane inşaatı şantiyesinde davacı işçilerin 2015-2016 yıllarında çalıştığına yönelik tespitler kabul edilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince, davalının cevap dilekçesindeki açıklamaları da dikkate alınarak, .../Basra Üniversitesi 400 yataklı hastane inşaatı projesi kapsamında çalışan işçilerin listesi ile projeye ilişkin tüm tutanak ve kayıtlar davalı şirket ile dava dışı Ginta Tur. Tes. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.’den temin edilmeli, emsal dosyalar dosya içerisine alınmalı, davacıya ait banka kayıtları getirtilmeli ve bu suretle toplanacak bütün deliller birlikte değerlendirildikten sonra oluşacak sonuca göre hizmet süresi belirlenerek bir karar verilmesi gerekmektedir. Eksik inceleme ve araştırma ile yazılı şekilde karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
..." gerekçesiyle temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...Bozma ilamına uyularak yapılan yargılamada, boma kararı gereği dava dışı Ginta Tur. Tes. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti.nin Ticaret Sicil Müdürlüğünden bildirilen adresine müzekkere yazılmış, ancak adreste tanınmadığından bahisle müzekkere iade edilmiş; yine bozma ilamında belirtilen emsal kararlar getirtilmiş ve tanık beyanları dikkate alınarak davacının davalının asıl işveren olduğu Basra Üniversitesi 400 Yataklı Hastane inşaatında dava dışı Ginta Tur. Tes. İnş. Taah. San. ve Tic. Ltd. Şti. işçisi olarak çalıştığı, ... sözleşmesinin davalı tarafça feshedildiği, ... sözleşmesinin belirli süreli yapılmasını gerektirecek objektif neden ve olgu bulunmadığından ve davacı tarafça yapılan işin niteliği ile çalışmanın süreklilik arz etmesi nedeniyle taraflar arasındaki ... sözleşmesi belirsiz süreli sözleşme olduğu, davalı Dorçe Prefabrik Yapı ve İnşaat San. Tic. A.Ş.'nin asıl işveren sıfatıyla davacı alacaklarından sorumlu olduğu, ... akdi haksız olarak feshedilen davacının önel verilmediğinden ihbar tazminatına hak kazanacağı, davacının 07.00-18.00 saatleri arasında bir hafta 7 gün bir hafta 6 gün şeklinde çalıştığının tanık beyanları ile kanıtlandığı, tanıkların davacı ile birlikte çalıştığı dönemler dikkate alınarak fazla çalışmanın belirlendiği anlaşılmakla emsal BAM kararları da ... " gerekçe gösterilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; başka bir işçi tarafından açılan ve kesinleşen dava dosyasının davacının ... ilişkisinin ve çalışma olgusunun ispatına dair emsal olarak kabul edilmesinin hukuken mümkün olmadığını, bozma sonrası dava dışı Şirketten belge temin edilemediğini, dava dışı Şirketin müvekkili Şirket dâhil birçok firmaya işçi bulup hizmet tedariki işi yapan bir firma olduğunu; ancak davacının ne dava dışı Şirket aracılığıyla ne de başka bir yolla istihdam edilmediğini, davacının müvekkili Şirket uhdesinde hiç çalışmadığını, davacının kendi isteğiyle işten ayrıldığını ihbar tazminatına hükmedilmiş olmasının hatalı olduğunu belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, çalışma olgusunun ispatına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 sayılı ... Kanunu'nun ilgili hükümleri.
3. Değerlendirme
1.Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; dilekçede ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davacı yararına takdir edilen 8.400,00 TL duruşma vekâlet ücreti ile aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden davalıya yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,22.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.