Logo

9. Hukuk Dairesi2022/12190 E. 2022/16063 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Toplu iş sözleşmesinin geçici maddesi uyarınca işçinin ücretinin dondurulup dondurulamayacağı ve buna bağlı olarak fark ücret, ikramiye ve ilave tediye alacaklarının olup olmadığına ilişkin uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Toplu iş sözleşmesinin "geçmiş yıllarda ödenen ücretin fazla olduğunun tespiti halinde toplu iş sözleşmesi ile yapılacak zamlarla olması gereken ücreti ile eşitleninceye kadar ücretlerin dondurulacağı" yönündeki geçici maddesinin mahkemelerce değerlendirilmemesi ve bu maddeye göre hesaplama yapılmaması nedeniyle eksik inceleme yapıldığı gözetilerek bozulmuştur.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

BÖLGE ADLİYE

MAHKEMESİ : ... 9. Hukuk Dairesi

İLK DERECE

MAHKEMESİ : ... 7. ... Mahkemesi

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davacı ... davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalıya ait işyerinde hâlen çalışmaya devam ettiğini, davalı işverence ücretinin eksik ödenmesi üzerine açılan ve ... 30. ... Mahkemesinin 2016/459 Esas sayılı dosyası üzerinden görülen davada 01.07.2014-31.12.2014 tarihleri arasındaki günlük brüt ücretinin 100,49 TL olduğunun tespit edildiğini, anılan davada hükmedilen alacakların davalı tarafından ödendiğini fakat 31.12.2014 tarihi için tespit edilen ücrete göre ücretinin güncellenmesini talep ettiği hâlde talebinin değerlendirilmediğini, ücretinin güncellenmemesi nedeniyle 31.12.2014 tarihinden itibaren yeniden fark alacaklarının doğduğunu ileri sürerek fark ücret, ikramiye ve ilave tediye alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı vekili cevap dilekçesinde; dava konusu alacakların zamanaşımına uğradığını, davacıya ödenmeyen bir alacak bulunmadığını, işverenin işyerinde yürürlükte bulunan 5. Dönem Toplu ... Sözleşmesi'nin geçici 2 nci maddesi uyarınca 2015 yılının Eylül ayından geçerli olmak üzere yevmiye tespiti yaptığını ve davacının yevmiyesinin güncel olarak yeniden hesaplandığını, davacının 31.12.2014 tarihinden sonraki tarihler için alacak talebinde bulunduğunu ancak toplu ... sözleşmesinin ilgili hükmüne göre bu durumun hukuk ve hakkaniyete aykırı olduğunu savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla iddia, savunma, bilirkişi raporu ve dosyadaki tüm bilgi ve belgelerin bir bütün olarak değerlendirildiği, alınan bilirkişi raporunun dosya kapsamına uygun olduğu, davacının toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan fark ücret, fark ikramiye ve fark ilave tediye alacaklarının bilirkişi raporunda hesaplanan miktarlar kadar olduğu gerekçe gösterilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

1.Davacı vekili istinaf dilekçesinde; dava konusu fark ücret alacağı yönünden her ayın yirmi üçünden itibaren, fark ikramiye alacağı yönünden ise her dönem için Aralık ve Haziran aylarını takip eden 1 Ocak ve 1 Temmuz tarihlerinden itibaren temerrüt tarihleri dikkate alınarak faiz işletilmesi gerektiğini ileri sürmüştür.

2. Davalı vekili istinaf dilekçesinde; hükme esas alınan raporun hatalı olduğunu, gerek zamanaşımı gerekse de kıdem terfiinin 2002 yılından sonra uygulanma kuralı uyarınca hesaplamanın 2001 yılından itibaren yapılmasının makul ve hukuka uygun olmadığını, 5. Dönem Toplu ... Sözleşmesi'nin geçici 2 nci maddesine göre geçmiş yıllarda ödenen ücretin fazla olduğunun tespiti hâlinde toplu ... sözleşmesi ile yapılacak zamlarla olması gereken ücreti ile eşitleninceye kadar ücretlerin dondurulmasının kararlaştırıldığını, toplu ... sözleşmesi hükmü ve buna dayalı olarak yapılan ödemelerin hatalı olduğu yönündeki kararın hatalı olduğunu, eksik ödenen hiçbir ücretinin bulunmadığını ileri sürmüştür.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla davacı tarafından ... 30. ... Mahkemesinin 2016/459 esasına kayıtlı olarak açılan dava sonucunda davacının 1997 yılından 31.12.2014 yılına kadar alması gereken ücret ile aldığı ücret ve arasındaki farkların belirlendiği, 01.07.2014-31.12.2014 tarihleri arasında fark ücret miktarının 6,38 TL olarak tespit edildiği ve alacakların da buna göre hesaplandığı, kesinleşen söz konusu dosyada talep konusu alacakların 31.12.2014 tarihine kadar hüküm altına alındığı, eldeki davada ise taleplerin 31.12.2014 sonrasına ilişkin olduğu, İlk Derece Mahkemesince en son tespit edilen ücrete işyerinde uygulanmakta olan toplu ... sözleşmesinin ücret zammına ilişkin maddeleri uygulanmak suretiyle 01.01.2015-....12.2017 tarihleri arasındaki fark ücret, fark ikramiye ve fark ilave tediye ücret alacakları hesaplanmasının yerinde olduğu ancak fark ücret ve fark ikramiye alacaklarına dair temerrüt tarihleri ile ilave tediye alacağına işletilen faiz türünün isabetli olmadığı, davacının talebi ile davalının zamanaşımı def'ine göre fark ücret ve ikramiye alacaklarının hatalı olduğu gerekçesi ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davalı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü tüm istinaf gerekçelerini tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını istemiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, işyerinde 01.01.2015-31.12.2016 tarihleri arasında yürürlükte olan 5. Dönem Toplu ... Sözleşmesi'nin geçici 2 nci maddesinin değerlendirilmesine ve buna göre dava konusu alacakların hesaplanmasına ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun 33 üncü maddesinin birinci fıkrası ile 39 uncu maddesi, 4857 sayılı ... Kanunu'nun 32 nci maddesi, 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 Sayılı Kanunla 6212 Sayılı Kanunun 2 nci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun

'un 1 inci maddesi.

3. Değerlendirme

1.Somut uyuşmazlıkta davacı vekili, davacının 31.12.2014 tarihindeki ücretinin Mahkeme kararıyla belirlendiğini, bu ücrete toplu ... sözleşmesinin ilgili hükmü uyarınca 01.01.20215 tarihinden itibaren uygulanması gereken zamların uygulanmadığını ileri sürerek fark alacaklarının tahsilini talep etmiş; davalı taraf ise toplu ... sözleşmesinin geçici 2 nci maddesi uyarınca davacının ücretine zam yapılmasının mümkün olmadığını savunmuştur.

2. Davalıya ait işyerinde 01.01.2015-31.12.2016 tarihleri arası yürürlükte olan 5. Dönem Toplu ... Sözleşmesi'nin geçici 2 nci maddesi şöyledir:

"T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı ile Orman Genel Müdürlüğü ve bağlı işyerlerine ilişkin olarak 25.07.2013 tarihinde Hak-... Konfederasyonu ile yapılan Kamu Çerçeve Anlaşma protokolünün 5. maddesine konulan hüküm gereğince yapılan çalışmalar sonucunda, bu işyerlerinde geçmiş yıllarda ödenen ücretin fazla olduğunun tespiti halinde toplu ... sözleşmesi ile yapılacak zamlarla olması gereken ücreti ile eşitleninceye kadar geriye doğru farklar kesilmemek kaydıyla 31.12.2014 tarihi itibariyle bu ücretler dondurulmuştur. Bu maddeye göre oluşacak farklar üç ay içinde ödenecektir."

3. İlk Derece Mahkemesince hükme esas alınan raporda, kesinleşen davada davacının 31.12.2014 tarihindeki ücretinin belirlendiği gerekçesiyle bu ücrete 01.01.2015 tarihinden itibaren işyerinde yürürlükte olan toplu ... sözleşmelerinin ücret ve ücret zammına ilişkin hükümleri uygulanarak dava konusu alacaklar hesaplanmış, Mahkemece rapor doğrultusunda hüküm kurulmuştur. Davacı ... davalı tarafın istinaf başvurusu üzerine Bölge Adliye Mahkemesince davacının ... 30. ... Mahkemesinin 2016/459 Esas sayılı dosyasında tespit edilen en son ücretine işyerinde uygulanmakta olan toplu ... sözleşmesinin ücret zammına ilişkin maddeleri uygulanmak suretiyle 01.01.2015-....12.2017 tarihleri arasındaki fark ücret, fark ikramiye ve fark ilave tediye ücret alacakları hesaplanmasının yerinde olduğu sonucuna ulaşılmış ise de eksik inceleme ile karar verildiği anlaşılmaktadır.

4. Davalı işveren ücret zamlarının uygulanmamasına gerekçe olarak 01.01.2015-31.12.2016 tarihleri arasında yürürlükte bulunan 5. Dönem Toplu ... Sözleşmesi'nin geçici 2 nci maddesini göstermiştir. İlgili hükümde, yapılan çalışmalar sonucunda kapsamdaki işyerlerinde geçmiş yıllarda ödenen ücretin fazla olduğunun tespitinden söz edilmektedir. Fazlalılığın tespiti durumunda, toplu ... sözleşmesiyle yapılacak zamlarla olması gereken ücreti ile eşitleninceye kadar, geriye doğru farklar kesilmemek kaydıyla, 31.12.2014 tarihi itibarıyla ücretlerin dondurulduğu ifade edilmektedir. Bölge Adliye Mahkemesince davalının bu savunması üzerinde durulmaması ve anılan hüküm hakkında herhangi bir değerlendirme yapılmadan karar verilmesi hatalıdır. Açıklanan sebeplerle 5. Dönem Toplu ... Sözleşmesi'nin geçici 2 nci maddesi de değerlendirmeye tâbi tutularak denetime elverişli hesap raporu alınmak suretiyle oluşacak sonuca göre dava konusu alacaklar hakkında bir karar verilmelidir. Eksik inceleme ile yazılı şekilde karar verilmesi bozmayı gerektirmiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

....12.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi