"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (...) Mahkemesi
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi davalı tarafından istenilmekle, temyiz talebinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti
Davacı vekili, davacı asılın 2005 yılı Ağustos ayından itibaren davalı Köylere Hizmet Götürme Birliğinde ... makinesi operatörü olarak çalıştığını, davalı İdarenin 25.07.2014 tarihli ve 706 sayılı görevlendirme yazısı ile davacının kullanmakta olduğu ... makinesi arızalı olduğundan arıza giderilinceye kadar kazıcı yükleyici özellikli başka bir ... makinesinde görevlendirildiği, aynı gün içerisinde göreve gitmediği takdirde ... sözleşmesinin feshedileceğinin bildirildiğini; ancak davacının bu görevlendirmeyi ... makinesini kullanacak ehliyeti olmaması gerekçesi ile kabul etmediğini, Sosyal Güvenlik Kurumundan alınan işten ayrılış bildirgesinde ise davacının zaten 24.07.2014 tarihinde işyerinden çıkışının yapıldığının anlaşıldığını, davacının çalışmasının günlük 12 saatin altına düşmediğini, 2013 yılında cumartesi günlerinde de çalışmanın devam ettiğini, 2013 yılı öncesinde davacının hafta sonu sık sık çalıştığını, yıllık izinlerinin kullandırılmadığını, ... bayram ve genel tatil ücretlerinin de ödenmediğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları ile yıllık izin, fazla çalışma, ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti
Davalı, davaya cevap dilekçesi sunmamış; yargılama aşamalarında davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti
Mahkemenin 28.01.2016 tarihli ve 2014/513 Esas, 2016/22 Karar sayılı kararı ile toplanan deliller ve bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bozma ve Bozmadan Sonraki Yargılama Süreci
Kararın; süresi içerisinde davalı tarafından temyiz edilmesi üzerine Dairemizin 18.01.2021 tarihli ve 2020/3761 Esas, 2021/1205 Karar sayılı kararı ile davalı vekilince temyiz aşamasında sunulan belgeler bir değerlendirmeye tabi tutularak fazla çalışma ve ... bayram ve genel tatil alacaklarının ödenip ödenmediğinin araştırılması gerektiği, ayrıca davalının sunmuş olduğu banka kayıtlarında yer alan "maaş ve ek ödeme" açıklamalı ödemelerin davacıdan sorularak sonucuna göre karar verilmesi gerektiği gerekçesi ile bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyulmasına karar verilerek yapılan yargılamada, davacı açıklaması ve hükme esas alınan ek bilirkişi raporu doğrultusunda, davalı tarafından sunulan ek ödeme adı altında yapılan ödemelerin fazla çalışma karşılığı olarak ödendiğinin davacı tarafça kabul edilmediği, ödemelerin fazla çalışma karşılığı olduğu hususunda tam bir kanaate ulaşılamadığı gerekçesiyle bozma öncesinde olduğu gibi davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz
Kararı, davalı temyiz etmiştir.
Gerekçe:
1.Dosyadaki yazılara, kararın dayandığı delillerle kanuni gerektirici sebeplere göre davalının aşağıdaki bendin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2.Taraflar arasında davacının fazla çalışmalarının karşılığının ödenip ödenmediği uyuşmazlık konusudur.
Somut uyuşmazlıkta davacı işyerinde fazla çalışma ile ... bayram ve genel tatil çalışmaları yaptığını ancak karşılıklarını alamadığını iddia etmiş, davalı davaya cevap vermemiştir. Mahkemece dosya içeriğine göre fazla çalışma ile ... bayram ve genel tatil çalışmaları yapıldığı belirlenerek istemlerle ilgili hüküm kurulmuştur. Davalı temyiz talebinde, davacının fazla çalışma ve ... bayram ve genel tatil çalışmaları karşılığının ek çalışma karşılığı adı altında ödendiğini savunmuş ve bir kısım ödeme belgelerini temyiz dilekçesine eklemiştir.
Dairemizin 18.01.2021 tarihli bozma ilâmında davalı vekilince sunulan bu belgeler bir değerlendirmeye tabi tutularak fazla çalışma ile ... bayram ve genel tatil alacaklarının ödenip ödenmediğinin araştırılması; ayrıca davalının sunmuş olduğu banka kayıtlarında yer alan "maaş ve ek ödeme" açıklamalı ödemelerin davacıdan sorularak sonucuna göre karar verilmesi gerektiği gerekçesi ile Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir. Mahkemece bozma sonrasında yapılan yargılamada davacı vekili ek ödemelerin fazla çalışma karşılığı yapıldığını kabul etmediklerini beyan etmiştir. Dosyaya aldırılan ek bilirkişi raporunda, işverence sunulan ödeme belgelerinde ödemelerin fazla çalışma olarak belirtilmediği, belirtilen ücretlerin “bordroya alınan brüt ücret toplamı” ile “gün” sütununda gösterildiği, ödemelerin %50 zamlı olmadığı, bazı ödeme belgelerinde bu ödemelerin niteliğinin “maaş” ve “ek ödeme” olarak açıklandığı, belirtilen sebeplerle ödemelerin fazla çalışma ücreti olarak kabul etmenin mümkün olmadığı ifade edilmiştir. Mahkemece, söz konusu ödemeler mahsup edilmeksizin bozma öncesinde olduğu fazla çalışma ücreti ile ... bayram ve genel tatil ücreti alacakları hüküm altına alınmıştır.
Dosyada yer alan gerçekleştirme görevlisi, muhasebe yetkilisi ve davalı Birlik başkanı olarak Kaymakamın imzasını içerir ödeme belgelerinde “Geçici işçilerin fazla mesaileri” açıklamasının yer aldığı, ödeme emri belgesinin “Açıklama ve ekler” başlıklı kısmında da fazla çalışmanın ilgili bulunduğu dönemin belirtildiği görülmektedir. Davalı Birlik nezdinde çalışan tüm işçilere ilişkin olarak tahakkuk ettirilen ücret ve diğer ödemelerin de topluca Ziraat Bankası A.Ş.’ye yatırıldığı ilgili aylara ilişkin banka dekontlarından anlaşılmaktadır. Buna göre, davacının banka kayıtları temin edilerek “Geçici işçilerin fazla mesaileri” başlıklı ödeme emrindeki tahakkukların ödenip ödenmediği araştırılıp bu ödemelerin yapıldığının anlaşılması hâlinde ilgili tahakkukların fazla çalışma ücreti alacağından mahsup edilmesi yerine yazılı belgeler değerlendirilmeksizin salt davacı beyanı ile tahakkukların fazla çalışma ücretine ilişkin olmadığının kabulü hatalı olmuştur.
Öte yandan dosya içerisinde yer alan bir kısım ödeme emri belgelerinin “Ek Çalışma Karşılıkları” adı altında tahakkuk ettirildiği görülmektedir. Davalı tarafından sunulan ödeme emirlerinde düzenli olarak tahakkuk ettirilen “Ek Çalışma Karşılıkları” kavramının neye ilişkin olduğu taraflara sorularak netleştirildikten sonra söz konusu tahakkukların fazla çalışma ücretine ilişkin olduğunun anlaşılması hâlinde davacıya ödenip ödenmediği denetlenerek mahsubu hususunun da ayrıca değerlendirilmesi gerekmektedir.
Eksik inceleme ile verilen karar hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç:
Temyiz olunan hükmün yukarıda açıklanan sebepden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine, 07.11.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.