"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 11. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : KDZ.... 1. ... Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraflar vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacının başvurusunun kesinlikten reddine, davalıların başvurularının ayrı ayrı kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraflar vekillerince temyiz edilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin 13.09.2022 tarihli ek kararı ile temyiz dilekçesinin miktardan reddine karar verilmiştir.
Ek karar davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
Temyiz istemi, temyiz konusu miktar veya değerin kesinlik sınırının altında olduğu gerekçesiyle temyiz dilekçesinin reddine yönelik Bölge Adliye Mahkemesinin 13.09.2022 tarihli ek kararına ilişkindir.
Miktar veya değeri temyiz kesinlik sınırını geçmeyen davalara ilişkin nihai kararlar, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 362 nci maddesi uyarınca temyiz edilemez. Temyize konu edilen miktarın kesinlik sınırının altında kalması hâlinde anılan Kanun’un 366 ncı maddesi atfıyla aynı Kanun’un 352 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekir.
Dosya içeriğine göre reddedilen ve temyize konu edilen toplam miktar 57.787,53 TL olup Bölge Adliye Mahkemesinin karar tarihi itibari ile kesinlik sınırı olan 107.090,00 TL’nin altında kalmaktadır.
Temyiz dilekçesinin reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesince verilen ek karar yukarıda anılan Kanun hükümlerine uygun olduğundan davacının temyiz isteminin reddi ile söz konusu kararın onanmasına karar verilmiştir.
Davalılar vekillerinin temyiz talepleri yönünden; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 22.02.1990 mühendis olarak ... ... ve ... Fabrikaları ... bünyesinde çalışmaya başladığını, görevine başmühendis, müdür ve direktör unvanlarıyla devam ettiğini, 01.09.2015 tarihi itibarıyla ... ... ve ... Fabrikaları ... 'nin %100 hisse sahibi olduğu diğer davalı ... San. Tic. Ltd. Şti. bünyesine genel mühendislik koordinatörü olarak atandığını ve ... sözleşmesinin sona erdiği 25.....2018 tarihine kadar bu görevde çalıştığını, 01.09.2015 tarihine kadar olan dönemde çalışma saatlerinin haftanın 5 günü 07.30 – 17.30 saatleri arasında olduğu, cumartesi ve pazar günlerinin hafta tatili olarak belirlendiği, müvekkilinin hafta içi 19.00'dan önce işten çıkamadığı ve haftanın 2 günü saat 21.00'e kadar çalıştığı, ayda 3 cumartesi ve 3 pazar günü 5’... saat çalışma yaptığı, ... bayramların yarısında, dinî bayramların ise birinde 3-4 saat çalışmasına devam ettiğini; 01.09.2015 tarihinden sonra ise hafta içi 20.00'den önce işten çıkamadığı ve haftanın 2 günü saat 22.00'ye kadar çalıştığı, ayda 3 cumartesi ve 3 pazar günü 5’... saat çalışma yaptığı, ... bayramların yarısında, dinî bayramların ise birinde 3-4 saat çalışmasına devam ettiğini belirterek fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti ile ... ... ve genel tatil çalışması ücreti alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1.Davalı ... San. Tic. Ltd. Şti. vekili, davacının müvekkili bünyesinde direktör unvanıyla üst düzey yönetici olarak asgari ücretin yaklaşık 10 katı ücret ile çalıştığını, çalışma saatlerini kendisinin belirlediğini, cumartesi günlerinin iddia edildiği şekilde hafta tatilinden sayılmadığını, buna ilişkin özel bir düzenlemenin bulunmadığını, 4857 sayılı ... Kanunu (4857 sayılı Kanun) uyarınca hafta tatilinin 24 saat kesintisiz dinlenme olarak belirlendiğini, müvekkili Şirket bünyesinde yıllık izin hesaplamasında cumartesi günlerinin sayılmamasının işverenin iyiniyet göstergesi olduğunu, iki hususun farklı olduğunu belirterek davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... ... ve ... Fabrikaları ... vekili, davacının müvekkili bünyesinde çalıştığı 22.02.1990-31.08.2015 döneme ilişkin fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti ile ... ... ve genel tatil çalışması ücreti alacaklarının bulunmadığını, müvekkili Şirketin aylık ücretli personel yönetmeliğinin "fazla mesai" başlıklı 5.02 nci maddesine göre fazla çalışma yapılması için yetkili makamdan önceden ... alınması gerektiğini, aylık ücretli personel yönetmeliğinde yapılan değişiklik ile davacının işinin gereği olarak yapmış olduğu fazla çalışmaların ücrete dâhil edildiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile, davalılarca işe giriş ve çıkışlarda kullanılan elektronik kart kayıtlarının sunulmadığı, çalışanlar için süre takibi yapılan bir sistem bulunmadığının belirtildiği, bununla birlikte işten süreli çıkışlar, saatlik izinler ve yıllık izinlere ilişkin tutulmuş bir kısım kayıtların sunulduğu, davacının çalışmasına ilişkin tanık olarak beyanlarına başvurulan davalı işverenin eski çalışanlarının beyanlarının ağırlıklı ve ortalama yönleri ile asgari düzeyde değerlendirilmesinden davacının haftanın 3 günü 19.30'a kadar, haftanın 2 günü ise 21.30'a kadar çalıştığı ve ayın 3 cumartesi gününde de 6 saat çalıştığı kabulünün dosya içeriğine uygun olduğu, yasal ara dinlenme sürelerinin düşülmesi ile davacının haftalık toplam 62,5 saat çalıştığı, fazla çalışma süresinin haftalık 17,5 saat olduğu, davalı işyerinde uygulanan aylık ücretli personel yönetmeliğindeki fazla çalışma ücretlerinin aylık ücrete dâhil olduğu yönündeki hüküm dikkate alınarak yıllık 270 saati geçen süreler için fazla çalışma hesabı yapıldığı, davacının ayda 1 hafta sonu çalıştığı, hafta tatili ücret alacağı da bu doğrultuda hesaplandığı, davacının dinî ve millî bayramların yarısında çalıştığının tanık beyanlarından anlaşıldığı gerekçesiyle davalılar vekillerinin zamanaşımı savunması da değerlendirilerek ıslah edilmiş hâliyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı vekili istinaf dilekçesinde; davalılar nezdinde hafta tatillerinin cumartesi ve pazar günleri olmak üzere 2 gün olduğunu, bu hususun davalılar vekillerince verilen yazı cevaplarında da belirtildiğini, hafta tatillerinin cumartesi ve pazar günleri olmak üzere 2 gün olduğunun kabulüne ilişkin emsal kararların dikkate alınmadığını, davalı işverenlerin aylık personel yönetmeliğinde fazla çalışma ücretlerinin aylık ücrete dâhil olduğu yönünde hüküm olması ve bu yönetmeliğin de davacı tarafça 13.....2013 tarihinde imzalanması nedeniyle o tarihten sonra işçinin fazla çalışma alacağının olmayacağı yönündeki iddiasının da hukuken muteber olmadığını ... sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmak suretiyle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı ... San. Tic. Ltd. Şti. vekili istinaf dilekçesinde; davacının müvekkili Şirkette üst düzey yönetici olduğunu, davacının maaşının asgari ücretin 10 katı civarında olduğunu, çalışma saatlerini kendi belirleyebilen ve fazla çalışması olduğunda kendisine fazla çalışma ücreti ödenmesini sağlayabilecek üst düzey yöneticinin fazla çalışma ve tatil ücretlerini talep etmesinin kötüniyetli olduğunu, davacının iddia ettiği gibi cumartesi günlerinin hafta tatilinden sayılmadığını ... sürerek İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılmak suretiyle davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
3.Davalı ... ... ve ... Fabrikaları ... vekili vekili istinaf dilekçesinde diğer davalı ile müvekkili Şirketin müşterek ve müteselsil sorumlu tutulmasının hukuka aykırı olduğunu, davacı ile 01.09.2015 tarihinden sonra işçi işveren ilişkisi sona ... müvekkili Şirket yönünden verilen kararın hatalı olduğunu, davacının müvekkili Şirket işçisi olarak çalıştığı döneme ilişkin olarak yapılan hesaplamanın ise yerinde olmadığını ... sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davacının dava konusu alacaklar bakımından dava ve ıslah dilekçeleri ile talep ettiği toplam tutarın 168.847,36 TL olduğu, İlk Derece Mahkemesince davacı talebinin tamamının kabul edildiği, reddedilen tutarın bulunmadığının anlaşıldığı, bu nedenle davacının istinaf dilekçesinin kesinlikten reddine karar verilmesi gerektiği, taraflar arasında yargılaması yapılmış olan işe iade dava dosyasının incelenmesinde; ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesinin 2019/55 Esas ve 2019/249 Karar sayılı kararı ile davalılar arasında organik bağ bulunduğu ve birlikte istihdam koşulunun gerçekleştiğinin kabul edilerek kesinleştiğinin anlaşılması karşısında davalıların husumet itirazının yersiz ve isabetsiz olduğu, sözleşmede ... ... genel tatil ve hafta tatili günlerinde işçinin çalışması hâlinde bu çalışmanın ücrete dâhil edileceği yönündeki hükmün kanun karşısında geçersiz olduğu, dosya içinde elektronik kart basmaya göre düzenlenmiş işe giriş ve çıkış kayıtlarının işe giriş ve çıkışı değil sadece süreli işten çıkışlara, saatlik izinlere ve yıllık izinlere ilişkin kayıtlar olduğu, bunların da hesaplamaya elverişli bir kayıt olmadığı, davalı işyerinden zaman çiftlerinin dosyaya gönderilmediği anlaşılmakla tanık beyanlarına göre değerlendirme yapılmasının doğru olduğu, davacının üst düzey yönetici olması nedeniyle kendi çalışma saatlerini kendisinin belirleyebilmekte olduğu belirtilmiş ise de davacının kendi çalışma saatlerini belirleyecek şekilde bir üst düzey yöneticisi olmadığı anlaşılmakla işbu istinaf talebinin yerinde görülmediği, hafta tatili ve ... ... genel tatil ücret alacakları bakımından tüm gün çalışılmadığını belirterek tam gün çalışma yapılmış gibi hesaplama yapılmasına itiraz edilmiş ise de; bu günlerde yapılan çalışmaların 1 saat bile olsa tam gün yevmiye ücretine hak kazanılacağı dikkate alındığında Mahkeme kabulünün doğru olduğu, Mahkemece hükme esas alınan bilirkişi raporunda pazar günlerinin hafta tatili kabul edilerek hesaplama yapıldığı, cumartesi gününün ... günü kabul edildiği görülmekle bu yöndeki itirazlarının haksız olduğu, yine husumetli tanık yönünden davalı vekilince itirazda bulunulmuş ve dinlenen davacı tanıklarının husumetli oldukları belirtilmiş ise de somut olarak dosyaya bu yönde bir bilgi ibraz edilmediği, UYAP üzerinden yapılan incelemede; davacı tanığı...'nün davalı işverene karşı açmış olduğu davasının bulunduğu ancak diğer davacı tanıklarının husumetli olduklarına yönelik bir tespite ulaşılamadığı, İlk Derece Mahkemesince hükme esas alınan bilirkişi raporunda davacının 17,5 saat fazla çalışma yaptığı değerlendirilmesinde bulunulduğu, ancak dinlenen tanık beyanlarından; davacının haftanın 3 günü; 07.30-19.00 saatleri arasında (1 saat ara dinlenme süresi mahsup edildiğinde) 31,5 saat, haftanın 2 günü; 07.30-21.00 saatleri arasında (1,5 saat ara dinlenme süresi mahsup edildiğinde) 24 saat ve ayda 3 cumartesi gününde; 6 saat fazla çalışma yaptığından aylık bazda 18 saat ve haftalık bazda 4,5 saat fazla çalışma yaptığı görülmekle; davacının haftalık bazda (60 saat-45 saat=)15 saat fazla çalışma yaptığı, dosyaya sunulan personel yönetmeliğinde fazla çalışmaların ücretin içinde ödendiği kabul edildiğinden 270 saate kadar olan çalışma süreleri hesaptan düşülecek olduğundan ( 15 saat-5,2 saat=) haftalık 9,8 saat fazla çalışma yaptığı anlaşılmakla buna göre yeniden hesaplama yapıldığında; davacının (131.335,29 TL x 9,8 saat/17,5 saat=) 73.547,76 TL fazla çalışma alacağı olduğu tespit edilmesi durumunda bu yöndeki davalılar vekillerinin istinaf talepleri haklı olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf isteminin kesinlikten reddine, davalılar vekillerinin istinaf istemlerinin ise fazla çalışma alacağı bakımından kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraflar vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davalı ... San. Tic. Ltd. Şti. vekilince, istinaf dilekçesinde ... sürülen gerekçeler ve resen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması talep edilmiştir.
2. Davalı ... ... ve ... Fabrikaları T. AŞ vekili, istinaf dilekçesinde ... sürülen gerekçeler ve resen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti ile ... ... ve genel tatil ücreti noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4857 sayılı Kanun'un 41, 46 ve 47 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalılar vekillerince temyiz dilekçelerinde ... sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
A. Davacı Temyizi Yönünden
Bölge Adliye Mahkemesince verilen 13.09.2022 tarihli ek kararın ONANMASINA,
B. Davalıların Temyizi Yönünden
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz eden davalılara yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
12.12.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.