"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (...)Mahkemesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
Taraflar arasında görülen dava sonucunda verilen kararın, temyizen incelenmesi taraflar vekillerince istenilmekle, temyiz taleplerinin süresinde olduğu anlaşıldı. Dava dosyası için Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra dosya incelendi, gereği konuşulup düşünüldü:
Y A R G I T A Y K A R A R I
Davacı İsteminin Özeti
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Belediyede 21.07.2003-....05.2014 tarihleri arasında çalıştığını, işyerinde yürürlükte olan toplu ... sözleşmesinden yararlandığını, ... sözleşmesini 15 yıl sigortalılık ve 3600 gün prim ödeme şartlarını gerçekleştirmesi nedeniyle 1475 sayılı ... Kanunu'nun (1475 sayılı Kanun) 14 üncü maddenin birinci fıkrasının (5) inci bendi gereğince feshettiğini, fesih bildiriminde bulunduğu ihtarnamede fazla çalışma ücreti ile diğer hak ve alacaklarının da ödenmesini istediğini; ancak ödeme yapılmadığını ... sürerek kıdem tazminatı ile fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti, ... ... ve genel tatil ücreti, yakacak yardımı alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
Davalı Cevabının Özeti
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunduklarını, davacının alacak taleplerinin haklı olmadığını ve belirsiz alacak davasına konu edilmelerinin mümkün bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
Mahkeme Kararının Özeti
... Asliye Hukuk Mahkemesinin (... Mahkemesi Sıfatıyla) yaptığı ilk yargılamada; davacının ... sözleşmesini 1475 sayılı Kanun'un 14 üncü maddesinin birinci fıkrasının (5) inci bendi gereğince feshettiği, oysa kamu kurumu olan davalı işyerinde sendikalı olarak çalışan davacının işyerinde yürürlükte olan toplu ... sözleşmesi gereğince çıplak ücretini ve hak ettiği ilave ücretleri bilebilecek durumda olduğu, buna karşın davanın belirsiz alacak davası şeklinde açılmış olduğu, Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin emsal mahiyetteki kararı göz önüne alındığında; davacının kıdem tazminatı talebinin belirsiz alacak davasına konu edilemeyeceği, diğer taleplerin ise belirsiz alacak davasına konu olabileceği gerekçeleriyle kıdem tazminatı talebinin hukuki yarar yokluğu nedeniyle usulden reddine ve davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bozma ve Bozmadan Sonraki Yargılama Süreci
Kararın; taraf vekillerince temyizi üzerine, Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 02.12.2019 tarihli ve 2016/19828 Esas, 2019/22033 Karar sayılı kararı ile davalının tüm, davacının sair temyiz itirazları reddedilmek suretiyle;
"...Somut uyuşmazlıkta, dava dilekçesinde, davanın belirsiz alacak davası türünde açıldığı belirtilmiştir. Bu halde, yukarıdaki paragraflarda yapılan açıklamalar ışığında, somut olayın özellikleri dikkate alınarak, dava dilekçesinde ... sürülen taleplerin belirsiz alacak olup olmadığının değerlendirilmesi gereklidir. Dava konusu hafta tatili, fazla çalışma ile ... ... ve genel tatil ücret alacakları yönünden; davacı haftada kaç saat fazla çalışma yaptığını ve hangi günlerde çalıştığını belirleyebilmekte ise de, hakimin hesaplanan miktarlardan hangi oranda takdiri indirim yapacağını bilebilecek durumda değildir. Bu sebeple fazla çalışma, hafta tatili ve genel tatil alacakları belirsiz alacak davasına konu edilebilir. Bu itibarala, anılan alacaklar hakkında esasa girilerek karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmamaktadır. Kıdem tazminatı alacağı yönünden ise; davacı çalışma süresini ve en son aldığı çıplak ücreti bilmekle birlikte, dava dilekçesinde tazminata esas ücretin belirlenmesinde dikkate alınacak olan yemek yardımının ayni olarak sağlandığı bildirilmiş olup ayni olarak sağlanan yemek yardımının yargılama sırasında belirlenecek olması sebebi ile tazminata esas ücretin belirlenmesi davacıdan beklenemez. Belirtilen sebeple, somut dosya bakımından kıdem tazminatı alacağı belirsiz alacak davasına konu edilebilir. Aynı hususlar yakacak yardımı alacağı açısından da geçerlidir. Bu nedenle, kıdem tazminatı yönünden işin esasına girilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile davanın usulden reddine karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Davanın belirsiz alacak davası türünde açılmasına göre, talep konusu ... ... ve genel tatil ücreti ile yakacak yardımı alacaklarının tamamına dava tarihinden itibaren faiz işletilmesi gerekirken, faiz başlangıç tarihlerinin belirlenmesinde dava ve ıslah tarihi ayrımı yapılması isabetsizdir. Öte yandan , davacı tarafından keşide edilen ....05.2014 tarihli ihtarname içeriği dikkate alındığında, bu ihtarnameye konu edilen fazla çalışma ücret alacağı yönünden ise, temerrüt tarihi olan 12.05.2014 tarihinden itibaren faiz işletilmesi gerekirken, dava ve ıslah tarihlerinden itibaren faiz işletilmesi de hatalı olmuştur.
..." gerekçeleriyle bozulmasına karar verilmiştir.
... Asliye Hukuk Mahkemesi tarafından (... Mahkemesi Sıfatıyla) bozmaya uyularak yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir. Kararın; taraf vekillerince yeniden temyizi üzerine, Dairemizin 23.03.2022 tarihli ve 2022/587 Esas, 2022/4017 Karar sayılı kararı ile davacının tüm, davalı ... vekilinin sair temyiz itirazları reddedilmek suretiyle;
"...Davalı işverence, 07.01.2016 olan ilk karar tarihinden sonra temyiz aşaması devam ederken 21.01.2016 tarihinde davaya konu fazla çalışma ücreti, ... ... ve genel tatil ücreti ile yakacak yardımı alacaklarına ilişkin olarak davacının banka hesabına ödeme yapılmıştır. Temyiz incelemesi sonucunda bozma kararı verilmesi üzerine Mahkemece bozma ilamına uyulduğu belirtilerek yapılan yargılama neticesinde, söz konusu alacaklara yönelik olarak davanın ödenen tutarlar bakımından konusuz kaldığı belirtilerek, ihtarname ile talep edilip edilmediği dikkate alınarak yalnızca alacağın temerrüt veya dava tarihinden ödeme tarihine dek işleyen faizi yönünden ve faiz türüne göre ödenmesi için hüküm kurulması gerekirken, yazılı şekilde asıl alacak ve işlemiş faiz hesaplaması yapılarak ödemelerin mahsup edilmesi suretiyle belirlenen tutarlara göre verilen karar hatalı olup, bozmayı gerektirmiştir. Mahkemece, konusuz kalması sebebiyle davanın esası hakkında bir karar verilmesine gerek bulunmayan durumlarda, davanın açıldığı tarihteki tarafların haklılık durumuna göre vekalet ücreti ile yargılama giderlerine hükmedilmesi gerektiği de dikkatten kaçırılmamalıdır.
..." gerekçeleri ile bozulmasına karar verilmiştir.
... Asliye Hukuk Mahkemesi (... Mahkemesi Sıfatıyla) tarafından Dairemizin 23.03.2022 tarihli bozma ilâmına uyulmasına karar verilerek yapılan yargılama sonucunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Temyiz
Karar, süresi içinde davacılar ve davalı vekilleri tarafından temyiz edilmiştir.
Gerekçe
1.Dosyadaki yazılara, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına ve bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumu oluşturan yönlerin yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmamasına göre davacılar vekilinin tüm, davalı vekilinin aşağıdaki bentlerin kapsamı dışında kalan temyiz itirazları yerinde değildir.
2. Taraflar arasındaki uyuşmazlık, ödenen ücret tutarlarının mahsubu noktasında toplanmaktadır.
Yargıtayın bozma kararına uyması ile bozma kararı lehine olan taraf yararına bir usuli kazanılmış hak doğabileceği gibi, bazı konuların bozma kararı kapsamı dışında kalması yolu ile de usuli kazanılmış hak gerçekleşebilir (Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu, 09.05.1960 tarihli ve 1960/21 Esas, 1960/9 Karar sayılı karar). Hükmün bir kısmının bozma kapsamı dışında bırakılmasının amacı bu kısımların doğru olduğunu belirlemek, bozmanın sınırlarını çizmek ve bu şekilde usuli kazanılmış hakları oluşturup, korumaktır. Yargıtay tarafından bozulan bir hükmün bozma kararının kapsamı dışında kalmış olan kısımları kesinleşir. Kesinleşmiş bu kısımlar, lehine olan taraf yararına usuli kazanılmış hak oluşturur (Yargıtay İçtihatları Birleştirme Büyük Genel Kurulu, 04.02.1959 tarihli ve 1959/13 Esas, 1959/5 Karar sayılı karar).
Somut uyuşmazlıkta; Dairemizin 23.03.2022 tarihli bozma ilâmında, davalı işverence 21.01.2016 tarihinde davaya konu fazla çalışma ücreti, ... ... ve genel tatil ücreti ile yakacak yardımı alacaklarına ilişkin olarak davacının banka hesabına ödenen tutarlar bakımından davanın konusuz kaldığı, buna göre yalnızca alacağın temerrüt veya dava tarihinden ödeme tarihine dek işleyen faizi yönünden hüküm kurulması gerektiği, bozmaya konu kararda olduğu şekilde asıl alacak ve işlemiş faiz hesaplaması yapılarak ödemelerin mahsup edilmesi suretiyle belirlenen tutarlara göre verilen kararın hatalı olduğu belirtilmiştir. Mahkemece bozma ilâmına uyulmasına karşın hükme esas alınan 13.05.2015 tarihli bilirkişi raporunda; brüt 47.687,78 TL fazla çalışma ücreti, brüt 1.963,88 TL ... ... ve genel tatil ücreti ve ... 1.050,00 TL yakacak yardımı olarak hesap edilen alacakların karşılığı ... miktarın davalı ... tarafından davacının banka hesabına 21.01.2016 tarihinde tam olarak ödenmiş olduğu gözetilmeden fazla çalışma ücreti ile ... ... ve genel tatil ücreti bakımından brüt olarak belirlenen alacak miktarından ... olarak ödenen miktar mahsup edilerek bakiye alacak hesaplanması hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
Sonuç
Temyiz olunan kararın yukarıda yazılı sebeplerden BOZULMASINA, peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgililere iadesine, 07.12.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.