"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/3089 E., 2022/2707 K.
DAVA TARİHİ : 20.09.2021
KARAR : İstinaf başvurusunun kabulü ile davanın kabulü
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 21. ... Mahkemesi
SAYISI : 2021/569 E., 2022/601 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiş; davacı vekilinin talebi üzerine 20.10.2022 tarihli karar ile işbu hüküm tashih edilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili ve davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalı ... Müdürlüğüne ait işyerinde diğer davalılarca kurulan adi ortaklığın işçisi olarak çalışmaya başladığını, davalı Şirketler ile davalı İdare arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi olduğunu, işyerinde Yüksek Hakem Kurulunun 12.09.2019 tarihli ve 2019/255 Esas, 2019/398 Karar sayılı kararı ile toplu ... sözleşmesi imzalandığını, davacının taraf sendika üyesi olduğunu, toplu ... sözleşmesinden yararlandığını, toplu ... sözleşmesinde düzenlenen alacakların işverence hiç ödenmediğini ileri sürerek yemek yardımı, yakacak yardımı, bayram harçlığı, ikramiye ve ücret farkı alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunarak İdarenin ihale makamı olduğunu, davacı ile aralarında işçi işveren ilişkisi olmadığını, diğer davalılar ile İdare arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi olmadığını, alacağa dayanak olan toplu ... sözleşmesinin tarafı olmadıklarını, bu nedenle de toplu ... sözleşmesinden kaynaklı ödeme yükümlülükleri bulunmadığını, davacının rutin yol bakım ve onarım ile kar ve buz mücadelesi yapılması işine ait ihale kapsamında çalıştığını, ihalenin yapım ihalesi olduğunu, husumet itirazları olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı Şirketler vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunarak husumet itirazları olduğunu, davacının hak ve alacağı olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının 15.10.2014 tarihinden itibaren ve hâlen Yol ... Sendikası üyesi olduğu, ilk defa 01.05.2013 tarihinde davalıya ait işyerinde çalışmaya başladığı, 10.10.2018 tarihinden itibaren de davalılarca kurulan adi ortaklık nezdinde çalışmasını sürdürdüğü ve arabuluculuk başvuru tarihinde hâlen çalışmaya devam ettiği, davalının zamanaşımı def'inin dikkate alındığı, toplu ... sözleşmesinin yürürlük süresi olan 01.12.2018-31.08.2021 tarihleri arasında davacının taraf sendikaya üye olması sebebi ile toplu ... sözleşmesinden yararlanabileceği gerekçesiyle dava dilekçesinde talep edilen alacakların hesaplandığı 21.03.2022 tarihli bilirkişi raporu doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı ... vekili; müvekkili İdarenin toplu ... sözleşmesinin tarafı olmadığını, bu nedenle sorumluluğunun bulunmadığını, davacının müvekkilinin çalışanı olmadığını, müvekkili Karayolları Genel Müdürlüğünün ihale makamı olduğunu ve kanundan doğan tüm yükümlülüklerini yerine getirdiğini, Sendikanın işçi adına dava açma yetkisinin bulunup bulunmadığının araştırılması gerektiğini, bu doğrultuda sendika üyeliğinin de araştırılması gerektiğini, davaya konu alacaklar için işletme kredilerine uygulanan en yüksek faize hükmedilmesinin ve faiz başlangıç tarihlerinin hatalı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının davalı ... işyerinde rutin yol bakım onarım, yapım ile kar ve buzla mücadele işlerinin yapılması işini ihale ile alan davalı Şirketler bünyesinde çalıştığı, davalı Karayollarının asıl işveren olarak işçilik alacaklarından sorumlu olduğu, davacı Yol ... Sendikası üyesi olup bu Sendikanın üyesi adına dava açma hakkının bulunduğu, Yüksek Hakem Kurulunun 12.09.2019 tarihli ve 2019/255 Esas, 2019/398 Karar sayılı kararı ile davalı yüklenici firmalar ile Sendika arasında imzalanan toplu ... sözleşmesi kapsamında davacının alacağının bulunduğu, fark ücret alacağı dışındaki alacaklara uygulanan faiz türü ve tüm alacaklar yönünden faiz başlangıç tarihlerinde bir hatanın bulunmadığı; ancak işçinin ücret alacağı 4857 sayılı ... Kanunu'ndan (4857 sayılı Kanun) ve ... ... sözleşmesinden kaynaklandığından fark ücret alacağına en yüksek işletme kredisi faizini geçmemek üzere bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faize hükmedilmesi yerine en yüksek işletme kredisi faizi uygulanmasının hatalı olduğu gerekçesiyle İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili ile davalılardan ... vekili temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; talep edilen ücret farkı alacağı da toplu ... sözleşmesinden kaynaklandığından bu talebe de işletme kredi faizi uygulanması gerektiğini, Bölge Adliye Mahkemesi kararının bu yönüyle hatalı olduğunu belirterek temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı ... vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeler ile benzer sebepleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı işçinin talep edilen ve hüküm altına alınan alacaklara hak kazanıp kazanmadığı, davalı ... ile davalı Şirketler arasındaki ilişkinin hukuki niteliği ile buna göre davalı İdarenin hüküm altına alınan alacaklardan sorumlu olup olmadığı ve hükmedilen faiz noktalarındadır.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 sayılı Kanun'un 2 nci maddesinin yedinci fıkrası ile 6001 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğünün Hizmetleri Hakkında Kanun'un "Görev ve yetkiler" kenar başlıklı 4 üncü maddesi, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun (6356 sayılı Kanun) 39 ve 53 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı ... vekilinin tüm, davacı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Davacının talep ettiği ücret farkı alacağı toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan bir alacak olup bu alacağa davacının talebine de uygun şekilde, 6356 sayılı Kanun'un 53 üncü maddesinin ikinci fıkrası gereği en yüksek işletme kredisi faizi uygulanması gerekirken işletme kredisi faizini geçmemek üzere en yüksek banka mevduat faizine hükmedilmesi hatalı olup bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca kararın düzeltilerek onanması gerekir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1.Davalı ... vekilinin temyiz itirazlarının reddine,
2. Davacı tarafın Bölge Adliye Mahkemesi kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının hüküm fıkrasının (5) numaralı bendinde yazılı "(en yüksek işletme kredisi faizini geçmemek üzere) işleyecek en yüksek banka mevduat faizi ile" ibaresinin çıkartılarak yerine "işleyecek en yüksek banka işletme kredi faizi ile" ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
İstek hâlinde peşin alınan temyiz harcının davacı tarafa iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
23.01.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.