"İçtihat Metni"
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesinin 02.11.2017 tarihli ve 2016/293 Esas, 2017/614 Karar sayılı kararı ile davanın reddine karar verilmiş; bu kararın davacı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin 27.02.2020 tarihli ve 2018/2042 Esas, 2020/481 Karar sayılı kararı ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak davanın yeniden görülmesi için dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince yeniden yapılan yargılama sonucunda davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı asıl dava dilekçesinde; davalı Şirkette 10.....1995 tarihinde güvenlik görevlisi olarak işe başladığını ve 10.11.1996 tarihinden itibaren de Mekanik Kompozit Üretim Müdürlüğünün Kompozit Üretim Bölümünde kumlama ve boyama işlerinde teknisyen olarak çalışmasına devam ettiğini, 2008 yılı itibari ile ilk kez uygulamaya geçen ... A.Ş.'de 10 ... yılını dolduran teknisyenlere usta teknisyenlik kadrosu verilip bu kadro ile ilgili olarak verileceği söylenen terfi zammının kendisine verilmediğini; ayrıca 2007 yılında kendisi için 102 günlük itibari sigortalılık primi yatırıldığını, üretim teknisyenliğine başladığı 1996 yılından 2011 yılına kadar 2007 yılındaki 102 günlük itibari sigortalılığı gerektiren ortamdan farklı bir ortamda çalışmamasına rağmen geçmiş dönem itibari sigortalılık priminin yatırılmamasının hatalı olduğunu ileri sürerek 2008 yılında hak ettiği usta-teknisyenlik zammının 28.08.2013 tarihine kadarki kısmı ile itibari sigortalılığının çakıştığı yılların tamamına uygulanıp bundan doğacak geriye dönük haklarının faiziyle birlikte ödenmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının, 10.07.1995 tarihinden 28.08.2013 emeklilik statüsüne geçiş tarihine kadar ... A.Ş.'de belirsiz süreli ... sözleşmesi ile çalışıp emeklilik nedeni ile işten ayrıldığını, ... A.Ş.'nin 2009 yılında Yönetim Kurulu kararı ile yeni organizasyon şeması çalışması ve onaylanan organizasyon çalışmasına paralel yeni ücret prosedürünün de tanımlandığını ve organizasyon şemasına göre ücret bantlarının oluşturulup yeni organizasyon şeması ile ücret bantlarının karşılıklı değerlendirilmek suretiyle her çalışanın kadrosuna karşılık gelen ücret aralığının değerlendirildiğini ve bu belirlenen ücret aralığında maaş alanlara iyileştirme yapılmayıp kadrosuna göre ücret bandının altında kalan varsa kadroya karşılık gelen ücret bandına ya da ötelenmek suretiyle kadro ve ücret bantlarına yerleştirildiğini ve aynı dönemde Yönetim Kurulu kararı ile brüt ücretten net ücrete geçildiğini, davacının ücretinin, kadrosuna karşılık gelen ücret bandında yer aldığını ve ... A.Ş.'de hiçbir zaman ustalık zammı ya da usta teknisyenlik zammı şeklinde bir çalışma yapılmadığını, amacın ücret bantlarına yerleştirmek olduğunu ve ayrıca ... A.Ş.'de son teknolojiler uygulandığından fiili hizmet zammı uygulaması yapılmadığını beyanla davanın reddini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesince verilen tefrik kararı sonrası işbu dosyadaki yargılamaya usta teknisyenlik terfi zammına ilişkin alacak bakımından devam edilmiş olup İlk Derece Mahkemesi yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile
“...
…davacının davalı şirkete ait ... yerinde en son mekanik kompozit üretim müdürlüğünün kompozit üretim bölümünde kumlama ve boyama işlerinde teknisyen olarak çalıştığı, ... akdinin emeklilik nedeniyle sonlandığı, davacı tarafça usta teknisyenlik kadrosuna ilişkin terfii zammı verilmesi talep edilmiş ise de taraflar arasında unvan değişikliği veya yükseltilmesi halinde ücret zammı yapılacağına ilişkin olarak yazılı bir sözleşme ve taahhütname bulunmadığı gibi ... sözleşmesinde gelecek dönemlerdeki ücret artışları ve verilecek hakların şirket yönetim kurulu kararları ile ilgili Yönetmelik/Yönergelerle belirleneceğinin düzenlendiği, davalı işverenlikte teknisyen olarak çalışan işçilerin usta teknisyenliğe geçişlerinde; ücretlerine teknisyenlik zammı veya terfi zammı adı altında zam yapılacağına dair bir yönetim kurulu kararı bulunmadığı, ... yerinde bu yönde bir uygulamanında olmadığı kaldı ki şirket yönetim kurulu tarafından yapılan genel zammın davacıya ve tüm işçilere uygulanmış olduğu ayrıca davacının emeklilik nedeniyle işten ayrıldığı tarihe kadar ücret ödemelerini ihtirazı kayıtsız olarak kabul ettiği hususları birlikte nazara alındığında ,davacının usta teknisyenlik kadrosuna ilişkin terfii zammı verilmesine ilişkin talebi yerinde görülmediğinden, mahkememizin 2016/293 esaslı, 2017/614 karar sayılı, 02.11.2017 tarihli kararı ile davanın reddine ilişkin verilen karara karşı davacı vekilinin usta teknisyenlik kadrosuna ilişkin terfii zammı verilmesine yönelik istinaf talebinin yerinde olmadığına karar verildiğinden, bu konuda kaldırma kararı bulunmadığından, davanın terfi zammı verilmesine ilişkin talep yönünden reddine karar vermek gerekeceği” gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı taraf istinaf dilekçesinde; eksik bilgi ve belge ile yapılan yorumlara katılmadığını, davalı işyerinde usta teknisyen olarak 10 yıldan fazla çalıştığını, Mahkemenin bilirkişinin yeterli delil olmadan yaptığı yorumları dikkate alarak gerekçe oluşturduğunu, davalının Şirket çalışanları arasında ayrımcılık yapmış olduğunu, tüm personel dosyaları incelendiğinde olayın aydınlanacağını, bilirkişinin keşif sırasında yeterli incelemede bulunmadığını, bilirkişinin soyut beyanları ile Mahkemenin davayı reddettiğini, bilirkişi raporuna yaptığı itirazların istinaf başvurusu içinde geçerli olduğunu, itirazlarının karşılanmadığını, kendisinin organizasyon şemasından ne şekilde etkilendiğinin irdelenmediğini, Mahkemece tanık ifadelerinin dikkate alınmadığını, taleplerine rağmen dilekçede belirttikleri belgelerin dosyaya kazandırılmamış olduğunu, davada deliler toplanmadan, somut veri olmadan aleyhe yorumla davanın reddinin Anayasal ilkelere ve uluslararası sözleşmelere de uygun olmadığını ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve davanın kabulü yönünde İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile
“… Davacının, davalı şirkete ait ... yerinde en son mekanik kompozit üretim müdürlüğünün kompozit üretim bölümünde kumlama ve boyama işlerinde teknisyen olarak çalıştığı, ... akdinin emeklilik nedeniyle sonlandığı, davacı tarafça usta teknisyenlik kadrosuna ilişkin terfii zammı verilmesi talep edilmiş ise de taraflar arasında unvan değişikliği veya yükseltilmesi halinde ücret zammı yapılacağına ilişkin olarak yazılı bir sözleşme ve taahhütname bulunmadığı gibi ... sözleşmesinde gelecek dönemlerdeki ücret artışları ve verilecek hakların şirket yönetim kurulu kararları ile ilgili Yönetmelik/Yönergelerle belirleneceğinin düzenlendiği, davalı işverenlikte teknisyen olarak çalışan işçilerin usta teknisyenliğe geçişlerinde; ücretlerine teknisyenlik zammı veya terfi zammı adı altında zam yapılacağına dair bir yönetim kurulu kararı bulunmadığı, ... yerinde bu yönde bir uygulamanın da olmadığı kaldı ki şirket yönetim kurulu tarafından yapılan genel zammın davacıya ve tüm işçilere uygulanmış olduğu ayrıca davacının emeklilik nedeniyle işten ayrıldığı tarihe kadar ücret ödemelerini ihtirazı kayıtsız olarak kabul ettiği, mahkemece verilen kararda bir hatanın bulunmadığı anlaşılmıştır. Sonuç olarak; dosyadaki yazılara toplanan delillerle kararın dayandığı kanuni gerektirici sebeplere göre mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık olmadığı anlaşılmış bu sebeple davacı tarafın istinaf itirazı yerinde görülmemiş ve talebinin reddine karar vermek gerekmiştir.” gerekçesiyle davacının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı taraf temyiz dilekçesinde; davalı Şirketin İcra Kurulunun 10.10.2008 tarihli toplantı tutanağında teknisyen kadro ünvanı ve idari görevli kadro ünvanıyla çalışan personelin usta teknisyen, uzman teknisyen ve kıdemli idari görevli kadro unvanlarına atanmaları ile ilgili kriterlerin belirtildiği kararla 2008 yılında unvan değişikliği yapıldığını, ancak bununla ilgili ücret artışı yapılmadığını, davalı Şirketin İcra Kurulunun 10.10.2008 tarihli tutanağını gerek Mahkemeye gerekse de bilirkişilere sunmayarak olayın aydınlanmasına engel olduğunu, bilirkişi T. S.’ye ait rapor ile bu kararın tespiti yapılmasına rağmen içeriğinin dosyaya sunulmadığını, söz konusu belgenin temini hâlinde iddialarının aydınlığa kavuşacağını, Bölge Adliye Mahkemesince emeklilik tarihine kadar ücret ödemelerinin ihtirazi kayıt olmaksızın kabul edilmesinin davanın reddine gerekçe gösterildiğini, ancak kendisinin emekli olurken şerh koyarak belgeleri imzalamak istemesine rağmen davalı Şirket tarafından baskı uygulandığını, kendisinin ısrarı üzerine Şirketin şerhi kabul etmek zorunda kaldığını, bu tespitin de 12.01.2015 tarihli bilirkişi raporunda yapıldığını, İlk Derece Mahkemesince tanık ifadelerinin hiçbir şekilde dikkate alınmamasının hatalı olduğunu, bilirkişinin keşif sırasında yeterli incelemede bulummadığını, davalı Şirketin seçtiği birkaç dosyayı bilgi ve denetimi olmadan bilirkişiye sunduğunu, davalı Şirketin büyük bir firma olduğunu, sadece bir iki işçinin dosyası incelenerek hukuka aykırılığın tespitinin mümkün olmadığını, ücret bandı uygulamasına hakim hukukçu ve mıuhasebeciden oluşan bir heyet ile kısıtlamaya tabi tutulmadan detaylıca araştırma yapılması gerektiğini, çalışan bölümdeki tüm işçilerin ücretlerinin incelenerek ücret farkının nerden kaynaklı olduğunun tespiti gerekirken bu hususun atlandığını ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının usta teknisyenlik terfi zammına hak kazanıp kazanmadığı hususuna ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4857 sayılı ... Kanunu'nun ilgili hükümleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararların bozulması, 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, dosyada mevcut 10.10.2008 tarihli İcra Kurulu toplantı tutanağına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
26.09.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.