"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 3. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 9. ... Mahkemesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı ve davalı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda;
İlk Derece Mahkemesi tarafından hüküm altına alınan ve davalı tarafça temyize konu edilen miktar; 37.580,61 TL olup temyize konu edilen miktarın, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 362 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi gereğince karar tarihi itibarıyla Bölge Adliye Mahkemeleri tarafından verilen kararların kesinlik sınırı olan 107.090,00 TL'nin altında kaldığı anlaşılmakla; davalı vekilinin temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından düzenlenen rapor dinlendikten sonra, dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının 2009 yılında davalı Belediyede alt işverene bağlı olarak çalışmaya başladığını, ... sözleşmesinin davalı tarafından haksız ve önelsiz şekilde sona erdirildiğini, kıdem ve ihbar tazminatlarının ödenmediğini, asıl ve gerçek işverenin davalı Belediye olduğunu ancak alt işveren şirketin işçisi olarak gösterildiğini, 2015 yılına kadar Belediye ... Sendikası ile akdedilen toplu ... sözleşmelerin uygulandığını, fazla çalışma ve hafta tatili ücretlerinin ödenmediğini, tüm ulusal ... ve genel tatil günlerinde de çalıştığını ancak karşılığı ücretin ödenmediğini, yıllık izinlerinin kullandırılmadığını, davalı işyerindeki asıl işveren alt işveren ilişkisinin muvazaalı olduğunun kabul edilmesi hâlinde 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 sayılı Kanunla 6212 sayılı Kanun'un 2. Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun'dan (6772 Sayılı Kanun) ... ilave tediye alacağına hak kazandığını beyanla kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti, genel tatil ücreti, ücret fark alacağı ve ilave tediye ücretinin faizleri ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini dava ve talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde, zamanaşımı def'inde bulunduklarını, muvazaalı işlemin söz konusu olmadığını, davacının işe alımının, görevlendirilmesinin, ... sözleşmesinin feshinin alt işverenler tarafından gerçekleştirildiğini, toplu ... sözleşmesinin işyerinde çalışan Genel ... Sendikası üyelerini kapsadığını, ... sözleşmesinin alt işveren tarafından sonlandırıldığını, davacının iddialarının gerçeği yansıtmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesi tarafından davacının, davalı nezdinde 01.07.2009 - 02.08.2009 ile 15.....2010 - 31.07.2015 tarihleri arasında şoför olarak çalıştığı, ilave tediye ücretine hak kazandığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı vekili istinaf dilekçesinde; müvekkilinin alması gereken ücretin toplu ... sözleşmelerinde belirlenmiş olan taban ücretler olduğunu, muvazaa iddialarının kabulüne karar verilmesine karşın davaya konu tüm alacakların toplu ... sözleşmelerine göre hesaplanmamasının ve müvekkilinin kesintili çalışma yaptığından bahisle yapılan hesaplamaya riayet edilerek tesis edilen kararın hatalı olduğunu, davalı Belediyenin yapmış olduğu itiraz neticesinde kıdem tazminatından bir miktar ödemenin mahsup edildiği rapora itibar edilerek hüküm tesis edilmesinin hukuka aykırı olduğunu ... sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı vekili istinaf dilekçesinde, hizmet alım ihaleleri kapsamında çalışmış olan davacı tarafın işe iade davası açmadığı gibi davacı yönünden kesinleşen herhangi bir muvazaa kararının bulunmadığını, muvazaa iddiasının her bir ... sözleşmesinin kendi esas ve koşulları göz önüne alınarak değerlendirilmesi gerektiğine yönelik Yargıtay içtihatları karşısında davacının sunduğu ilâmların emsal teşkil etmesinin mümkün olmadığını, asıl işveren alt işveren ilişkisinin mevzuata uygun olmadığını, günlük giydirilmiş ücretin yanlış hesaplandığını, kesintisiz çalışma esasına göre hesaplama yapılmasının hukuka aykırı olduğunu, işçinin yapmakla ödevli bulunduğu görevleri kendisine hatırlatıldığı hâlde yapmamakta ısrar etmesi hâlinde işverenin sözleşmeyi süresiz fesih bildirimi ile feshedebileceğinin düzenlenmiş olduğunu, dava dosyasına sunulu tutanaklarla ... olduğu üzere ... sözleşmesinin alt işveren tarafından haklı nedenle sona erdirildiğini, eksik incelemeye dayalı hesaplamalara itiraz ettiklerini, hafta tatili ile ulusal ... ve genel tatil ücreti yönünden çelişkili tanık beyanlarının esas alındığını, davanın açıldığı tarihten geriye doğru beş yıl önce muaccel hâle gelen alacakların zamanaşımına uğradığını ... sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile
"...Somut olayda, dosya kapsamı, emsal dosyalar ve tanık beyanlarından anlaşıldığı üzere, işyerinde talimatların belediye ... amirlerince verildiği, çalışma programının belediye tarafından belirlendiği, davacının şoförlüğünü yaptığı aracın belediyeye ait olduğu, belediye tarafından belirlenen kişilerin taşerona bildirildiği ve bu şekilde işe alındığı, ... başvurularının belediye ... masasına yapıldığı, hizmet alım sözleşmelerinin gerçekte işçi teminine yönelik bulunduğunun anlaşılması karşısında, davalı ile alt işverenler arasındaki ilişkinin muvazaaya dayandığının, davacının gerçekte davalının işçisi sayılması gerektiğinin kabulü ile davalının taleplerden sorumlu tutulmasında isabetsizlik görülmemiştir..." gerekçesiyle incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas bakımından hukuka uygun olduğu gerekçesiyle taraf vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf dilekçesinde ... sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması ve davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının asıl işverenin taraf olduğu toplu ... sözleşmesi hükümlerinden yararlanıp yararlanamayacağı, kıdem tazminatından mahsup yapılması, fazla çalışma ücreti ile çalışma süresinin kesintili olup olmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4857 sayılı ... Kanunu ve 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun ilgili hükümleri.
3. Değerlendirme
1.Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ... sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
A. Davalı Temyizi Yönünden;
Davalı vekilinin temyiz dilekçesinin miktardan REDDİNE,
Peşin alınan temyiz harcının davalıya iadesine,
B. Davacı Temyizi Yönünden;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.10.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.