"İçtihat Metni"
BÖLGE ADLİYE
MAHKEMESİ : ... 7. Hukuk Dairesi
DAVA TÜRÜ : ALACAK
İLK DERECE
MAHKEMESİ : ... 34. ... Mahkemesi
Taraflar arasındaki tespit ve meslek kodunun değiştirilmesi istemli davadan dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı ve davalı vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacı vekilinin başvurusunun esastan reddine, davalı vekilinin başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacı asılın 17.01.2007 tarihinde alt işveren işçisi olarak ... Devlet Hastanesinde çalışmaya başladığını, 02.04.2018 tarihinde 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) kapsamında sürekli işçi olarak Isparta İl Sağlık Müdürlüğünde kadroya alındığını, 08.04.2020 tarihinde temizlik görevlisi olarak çalışmasının istenildiğini, toplu ... sözleşmesi ile açıkça kararlaştırılan vasıflı bir işte çalışmak istediğini 14.04.2021 tarihinde işverene bildirdiğini, davacının kadroya alınırken meslek kodunun temizlik görevlisi olarak bildirildiğini; ancak davacının kadroya alındıktan sonra hiç temizlik görevi yapmadığını, üç yıldan uzun süre ile vasıflı işlerde çalıştırıldığını, toplu ... sözleşmesinin 29 uncu maddesinde yer alan düzenleme nedeniyle bir yıldan uzun süre ile vasıflı bir işte çalıştırıldığından artık vasıfsız işlerde çalıştırılamayacağını ... sürerek davacının toplu ... sözleşmesine uygun olarak benzer mahiyette vasıflı bir işte görevlendirilmesine, ifaya uygun olarak meslek kodunun değiştirilmesine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; 696 sayılı KHK kapsamında kadroya alınan işçilerin meslek kodunun kadroya geçirilmeden önceki dönemdeki şekli ile devam etmesi gerektiğini, davacının temizlik personeli olarak çalışmakta iken kadroya alındığını, vasıflı işte görevlendirme işleminin kamu yararı ve kamu hizmetinin gerekleri için yapıldığını; ancak iddia edildiği üzere vasıflı işte çalışma süresinin bir yılı aşmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
"...Dosya kapsamındaki belgeler incelendiğinde, davacının davalıya ait hastanede 17/01/2007 tarihinde çalışmaya başladığı, 02/04/2018 tarihinde 696 sayılı KHK'nın 127. Maddesi ile 375 sayılı KHK'ya eklenen geçici 23. Madde kapsamında sürekli işçi olarak Isparta ... Sağlık Müdürlüğünde kadroya geçtiği, işe giriş bildirgesine göre davacının temizlik görevlisi olarak bildirimde bulunulduğu görülmüştür.
Davacının 01/07/2021 tarihinden itibaren ... Sağlık ... Sendikası üyesi olduğu, ancak dava ve cevap dilekçelerinde davacının ... ile ... Sağlık ... Sendikası arasında imzalanan toplu ... sözleşmesine istinaden 01/11/2020 tarihi itibariyle yararlanmaya başladığının belirtildiği, ... Ağır Sanayii ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası (...) ile ... Sağlık ve Sosyal Hizmet İşçileri (... Sağlık-...) arasında imzalanan 01.01.2019-31.12.2020 yürürlük tarihli ve 10.08.2020 imza tarihli İşletme Toplu ... Sözleşmesi'nin "Görev Bölümü" başlıklı 29. Maddesi; "c) Her işçi kendi kadro görevinde çalıştırılır. Ancak, hizmetin zorunlu kıldığı hallerde işveren veya vekili tarafından vasıflı bir kadroda görev verilenlere, bu görevleri devam ettiği sürece, yaptıkları işin karşılığı verilir. d) Vasıfsız işçi kadrosunda bulunmakla beraber, bir yıl süreyle vasıflı işçiler tarafından yapılması gereken bir işte çalışmış olanlar bu sürenin sonunda vasıfsız işte çalıştırılamazlar." şeklinde düzenlendiği, dosyaya celp edilen belgelerden davacının kadroya geçtiği tarihten itibaren temizlik görevlisi olarak çalışmadığı, "veri hazırlama " işini yaptığı, davacının toplu ... sözleşmesinden yararlandığı, buna göre toplu ... sözleşmesinin 29. Maddesi uyarınca 1 yıl süre ile vasıflı işçiler tarafından yapılması gereken bir işte çalıştığı, bu süreden sonra toplu ... sözleşmesi maddesi uyarınca vasıfsız bir işte çalıştırılamayacağı dolayısıyla Isparta Valiliği İl Sağlığı Müdürlüğü tarafından temizlik görevlisi olarak çalıştırılmak istenmesi açıkça Toplu ... Sözleşmesine aykırı olduğu anlaşılmakla bu talebin kabulüne karar verilmek gerekmiştir.
...Dava açmaktaki hukuki yarar için, hukuk düzenince kabul edilmiş meşru bir yarar olmalı, bu yarar dava açan hak sahibi ile ilgili olmalı ve dava açıldığı sırada halen mevcut bulunmalıdır. Ayrıca, açılacak davanın ortaya çıkacak tehlikeyi bertaraf edecek nitelikte olması gerekir. Bir kimsenin, hakkına ulaşmak için, mahkeme kararının o an için gerekli olması durumunda hukuki yararın olduğundan söz edilebilir. Bir mahkeme kararına ihtiyaç yoksa hukuki yarardan söz edilemez (... ./..., M.: Medeni Usul Hukuku, ... 2011, s.297).
Somut olayda davacının halen ve fiilen işyerinde veri hazırlama personeli olarak çalıştığı kendisinin de kabulündedir. Bu tespite göre meslek kodunun değiştirilmesinde hukuki yararının bulunmadığı kabul edilmiş ve aşağıdaki şekilde hüküm kurulmuştur. ..." gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı Tarafın İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; davacı vasıflı bir işte çalıştırılmakta ise de davalı idarenin dilediği zaman davacıyı veri hazırlama işinden alarak farklı bir vasıflı işte görevlendirme yetkisine sahip olduğunu, bu durumun davacının öngörülebilir bir yaşam sürmesinin önüne geçtiğini, bu nedenle meslek kodunun değiştirilmesi talebinde hukuki yararın bulunduğunun kabulü gerektiğini, ilerleyen süreçte davacının yapmış olduğu vasıflı ... nedeniyle hak edeceği mali ve hukuki hakların meslek kodunun temizlik personeli olarak kalması durumunda davalı İdare tarafından ödenmeyeceğini, İlk Derece Mahkemesince davacının vasıflı bir işte çalıştırılmasına karar verilmiş olmasına rağmen meslek kodunun yapmış olduğu işe uygun olarak düzeltilmemesinin hatalı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı Tarafın İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; 696 sayılı KHK kapsamında kadroya alınan işçilerin meslek kodunun kadroya geçirilmeden önceki dönemdeki şekli ile devam etmesi gerektiğini, davacının kadroya alınmadan önce temizlik personeli olarak çalıştığını ve kadroya da temizlik personeli olarak geçirildiğini, vasıflı işte görevlendirme işleminin kamu yararı ve kamu hizmetinin gerekleri için yapıldığını; ancak iddia edildiği üzere vasıflı işte çalışma süresinin bir yılı aşmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile;
“...Somut uyuşmazlıkta, davanın 02.04.2018 tarihinde sürekli işçi statüsüne geçiş için doldurduğu başvuru formunda, alt işverenlere bağlı olarak son çalıştığı işin niteliğinin temizlik olduğunu belirttiği görülmektedir. Davacının meslek kodunun ilgii yasal düzenlemeler gereğince temizlik personeli olarak belirlenmesinde isabetsizlik yoktur.
... ile ... Sağlık ... Sendikası arasında 02.02.2019-31.12.2020 tarihleri arasında geçerli olmak üzere imzalanan İşletme Toplu ... Sözleşmesinin 29. Maddesinde yer alan düzenleme çalışma koşullarının belirlenmesine ilişkin olup, işçinin meslek kodunun daimi olarak değiştirilmesine yönelik açık bir hüküm içermemektedir. Davacı ilgili düzenlemeye istinaden ancak 4857 Sayalı kanunun 22. maddesi kapsamında yasal hakaların talep edebilir. İlgili düzenlemeye dayanarak işe alınış meslek kodunun değiştirilmesi talebinde bulunamaz.
Ayrıca; davacı, dava tarihi itibari ile fiilen temizlik işçinde çalıştırıldığına ilişkin bir delil dosya içerisine sunmamış olup, ilk derece mahkemesinin kararında da işaret edildiği üzere fiilen işyerinde veri hazırlama personeli olarak çalışmaya devam ettiği kendisinin de kabulündedir. Bu nedenle, fiilen temizlik elmanı olarak görevlendirilmeden, Toplu ... Sözleşmesine uygun olarak veri hazırlama işine benzer mahiyette vasıflı bir işte görevlendirilmesine karar verilmesi talebinde bulunmakta hukuki yararı yoktur.
Yukarıda belirtildiği üzere; davacının meslek kodu, 375 sayılı KHK 'nin Geçici Madde 23 maddesi kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçiş işlemi yapılmadan önceki ihale sözleşmesine istinaden, işe alındığı hizmet grubuna uygun belirlendiğinden, bu yöndeki talebinin kabulüne karar verilmez. Davanın reddine karar verilmesi gerekirken kabulü yönünde hüküm kurulması isabetsizdir. ... ” gerekçesiyle davacı vekilinin başvurusunun esastan reddine, davalı vekilinin başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; dava ve istinaf dilekçesinde belirttiği sebepleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; işyerinde bağıtlanan toplu ... sözleşmesi gereği davacının vasıflı bir işte çalıştırılması gerektiğinin tespiti ile buna göre meslek kodunun değiştirilmesine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 370 inci maddesinin dördüncü fıkrası ile 371 inci maddesi; 4857 sayılı ... Kanunu'nun ilgili hükümleri; 696 sayılı KHK ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye (375 sayılı KHK) eklenen geçici 23 madde.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. 696 sayılı KHK'nın 127 maddesi ile 375 sayılı KHK'ya eklenen geçici 23 üncü maddeye göre "...Sürekli işçi kadrolarına geçirilenler, birinci fıkrada öngörülen şartları taşıdıkları sürece ve çalıştırıldıkları teşkilat ve birimde geçiş işlemi yapılmadan önceki ihale sözleşmesi kapsamındaki hizmetleri yürütmek üzere istihdam edilebilir. ..."
3. Davacının uygulanmasını istediği ... ile ... Sağlık ... Sendikası arasında 02.02.2019-31.12.2020 tarihleri arasında geçerli olmak üzere imzalanan işletme toplu ... sözleşmesinin 29 uncu maddesine göre ise "Vasıfsız işçi kadrosunda bulunmakla beraber, bir yıl süreyle vasıflı işçiler tarafından yapılması gereken bir işte çalışmış olanlar bu sürenin sonunda vasıfsız işte çalıştırılamazlar."
4. Sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacı işçi, kararın (2) numaralı paragrafında hükmüne yer verilen düzenleme uyarınca sadece kadroya geçiş işlemi yapılmadan önceki ihale sözleşmesi kapsamındaki hizmetleri yürütmek üzere istihdam edilebilir. Şu hâlde bir önceki paragrafta açıklanan toplu ... sözleşmesinin 29 uncu maddesi hükmünün, 375 sayılı KHK'ya eklenen geçici 23 üncü madde karşısında davacı bakımından uygulanabilirliği olmadığından davanın bu gerekçe ile reddi gerekmektedir. Bunun yerine yanılgılı gerekçe ile davanın reddedilmiş olması bozmayı gerektirir.
Ne var ki bu yanlışlığın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden, sonucu itibarıyla doğru bulunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının gerekçesinin değiştirilerek ve düzeltilerek onanması, 6100 sayılı Kanun’un 370 inci maddesinin dördüncü fıkrası hükmü gereğidir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Davacı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davacı vekilinin Bölge Adliye Mahkemesince yapılan değerlendirmeye yönelik temyiz itirazlarının kabulü ile sonucu itibarıyla doğru olan Bölge Adliye Mahkemesi kararının gerekçesinin değiştirilerek ve düzeltilerek ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
17.10.2022 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.