Logo

9. Hukuk Dairesi2023/12638 E. 2023/16156 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Davacının, toplu iş sözleşmesinin yürürlük tarihinden sonra ancak imza tarihinden önce dayanışma aidatı ödeyerek toplu iş sözleşmesinden yararlanma talebinin kabul edilip edilmeyeceği ve bu talebin kabulü halinde doğacak alacakların kapsamı.

Gerekçe ve Sonuç: Anayasa Mahkemesinin 6356 sayılı Kanun'un 39. maddesinin 4. fıkrasının 4. cümlesini iptal etmesiyle, toplu iş sözleşmesinin imza tarihinden önce işçi tarafından dayanışma aidatı ödenerek toplu iş sözleşmesinden yararlanma talebinde bulunulması halinde, talep tarihinden itibaren toplu iş sözleşmesi hükümlerinden yararlanılacağının kabulü ve bilirkişi raporunun da bu doğrultuda hüküm kurmaya elverişli olması gözetilerek, yerel mahkeme kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi

SAYISI : 2023/712 E., 2023/820 K.

KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi

İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 1. ... Mahkemesi

SAYISI : 2021/994 E., 2023/118 K.

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin toplu ... sözleşmesinin yürürlük tarihinden sonra ancak imza tarihinden önce dayanışma aidatı ödeyerek toplu ... sözleşmesinden yararlanma talep ettiğini, 03.03.2021 tarihli ve 31412 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan Anayasa Mahkemesi kararı gereği toplu ... sözleşmesinden yararlanması gerektiğini ancak davalı tarafça yararlandırılmadığını ileri sürerek fark ücret, fark ilave tediye ücreti, fark ikramiye, fark fazla çalışma ücreti, fark ... bayram ve genel tatil ücreti ile sendikal tazminat alacaklarının tahsilini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının dava dilekçesiyle talep edilen tüm alacak kalemlerinin 5 yıllık zamanaşımı süresine tâbi olduğunu ve dava tarihinden geriye doğru 5 yıldan önceki alacak kalemlerinin zamanaşımına uğradığını, huzurdaki davanın belirsiz alacak davası olarak açılmasında davacının herhangi bir hukuki menfaatinin bulunmadığını, davanın kötüniyetli olarak bu şekilde açıldığını, Fırat Üniversitesi Rektörlüğünün 17 No.lu ... kolunda faaliyet gösteren işyerlerine ilişkin olarak ... Ağır Sanayii ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası ile ... Sağlık İşçileri Sendikası arasında 27.08.2021 tarihinde imzalanan ve yürürlük süresi 01.04.2021- 31.03.2023 tarihleri arasında olan işletme toplu ... sözleşmesi doğrultusunda ödeme yapıldığı, dava dilekçesinde yer alan fazla çalışma ücreti, ... bayram ve genel tatil günleri ücreti fark ödemelerine ilişkin toplu ... sözleşmesinin geçici 2 nci maddesinde söz konusu hükümlerin imza tarihinden ileriye doğru uygulanacağının açıkça belirtildiği, dava konusu edilen ücret, ikramiye, tediye alacağının ise 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu’nun (6356 sayılı Kanun) 39 uncu maddesinde belirtilen hükümlere göre ilgiliye ödendiği, bu nedenle davacının davalı İdareye yönelik açtığı davanın hukuki mesnetten yoksun olduğu savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının davalı Üniversiteye ait hastanede çalıştığı, sendika üyesi olmadığı ancak dayanışma aidatı ödeyerek toplu ... sözleşmesinden yararlanmak istediği, davalı Üniversite tarafından 01.04.2021 tarihinden önce dayanışma aidatı dilekçesi verenlerin toplu ... sözleşmesinden yararlandırılabileceği gerekçesiyle davacının talebini reddettiği, ancak Anayasa Mahkemesi 6356 sayılı Kanun'un 39 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının dördüncü cümlesini iptal ettiğinden davacının talep ettiği tarihten itibaren toplu ... sözleşme hükümlerinden yararlandırılması gerektiği ancak bu durumun sendikal tazminat ödenmesini gerektirmediği gerekçesiyle bilirkişi raporu hükme esas alınarak davanın kısmen kısmen kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davalı vekili; toplu ... sözleşmesinin yürürlüğe girdiği tarihten sonra verilen dayanışma aidatı dilekçesi uyarınca toplu ... sözleşmesinden yararlanmasının mümkün olmadığını, bu konuda Çalışma Bakanlığı ile yazışmalar yapıldığını, toplu ... sözleşmesinin geçici 2 nci maddesinde fazla çalışma, ... bayram ve genel tatil günlerine ilişkin maddelerin imza tarihinden ileriye dönük uygulanacağının kararlaştırıldığını ve ödemelerin buna göre yapıldığını, bilirkişi raporunda sendikal tazminatın hesaplanmasının yerinde olmadığını, hatalı hesaplama yapıldığını ileri sürerek kararın kaldırılmasını talep etmiştir.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı Üniversite adına Kamu İşveren Sendikası ile ... Sağlık İşçileri Sendikası arasında 27.08.2021 tarihinde toplu ... sözleşmesi imzalandığı, söz konusu toplu ... sözleşmesinde yürürlük tarihinin 01.04.2021-31.03.2023 olarak belirlendiği, davacının toplu ... sözleşmesinin tarafı sendikaya üye olmamakla birlikte, yürürlük tarihinden sonra imza tarihinden önce vermiş olduğu ve davalı tarafından kabul edilen dilekçesinde dayanışma aidatı ödeyerek toplu ... sözleşmesinden yararlanmak istediği, 6356 sayılı Kanun'un 39 uncu maddesinin dördüncü fıkrasının dördüncü cümlesinde yer alan "İmza tarihinden önceki talepler imza tarihi itibarıyla hüküm doğurur" şeklinde yer alan ibarenin Anayasa Mahkemesinin 30.12.2020 tarihli, 2020/57 Esas, 2020/83 Karar sayılı kararı ile iptal edildiği, dolayısıyla toplu ... sözleşmesinin imza tarihinden önce işçi tarafından dayanışma aidatı ödeyerek toplu ... sözleşmesinden yararlanma talep edilmesi hâlinde toplu ... sözleşmesinin yürürlük tarihi gözetilerek talep tarihinden itibaren toplu ... sözleşmesi hükümlerinden işçinin yararlandırılması gerektiği, nitekim hükme esas bilirkişi raporunun bu bağlamda hüküm kurmaya elverişli olduğu gerekçeleri ile davalı vekilinin istinaf dilekçesinin esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davalı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek kararın bozulması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, davacının dayanışma aidatı ödemek suretiyle işyerinde uygulanan toplu ... sözleşmesinden yararlanma talebine ve bu talep doğrultusunda hak kazanılan alacakların hesaplanmasına ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.

2. 6356 sayılı Kanun'un 39 uncu maddesi.

3. Değerlendirme

1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeple;

Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

26.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.