"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2022/35 E., 2023/154 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 12. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı ... Ltd. Şti. tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildi.
Davalı ... Ltd. Şti. vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması istenilmiş ise de 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin ikinci fıkrası gereğince duruşma isteğinin miktardan reddine ve incelemenin dosya üzerinden yapılmasına karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalı ... Gıda Dağıtım Pazarlama Otomotiv İnş. Tur. San. ve Tic. Ltd. Şti. (... Şirketi) nezdinde diğer davalı Şirketler bünyesinde 25.02.2011-11.08.2017 tarihleri arasında ağır vasıta şoförü olarak çalıştığını, ... sözleşmesinin haksız ve bildirimsiz olarak feshedildiğini, davacının davalılardan ... Şirketine ait ancak diğer davalı ... Şirketinin logosunun, adının ve bilgilerinin yer aldığı tırlarla Ford Otosan fabrikasındaki boş kasaların ...ye
(... Şirketi) ait depoya nakliyesi işini yaptığını, Sosyal Güvenlik Kurumuna eksik ücret üzerinden bildirim yapıldığını, yıllık izinlerinin kullandırılmadığını, fazla çalışma yapmasına rağmen karşılığı ücretlerinin ödenmediğini beyanla, kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, fazla çalışma ücreti alacaklarının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... ... Lojistik Ltd. Şti. vekili cevap dilekçesinde; müvekkili Şirket ile diğer davalı ... Şirketi arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi bulunmayıp hizmet alım ilişkisi bulunduğu, davacının müvekkili Şirketin işçisi olmadığı için talep konusu alacaklardan sorumluluklarının bulunmadığını beyanla husumet itirazında bulunmuş ve davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
2. Davalı ... Gıda San. Tic. Ltd. Şti. davaya cevap vermemiş, Şirket vekili yargılama aşamasında davanın reddi gerektiğini savunmuştur.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 18.07.2019 tarih ve 2017/1364 Esas, 2019/564 Karar sayılı kararı ile; dosyada mevcut bilgi ve belgeler ile dinlenen tanık beyanlarına göre, her iki davalı arasındaki ilişkinin asıl işveren alt işveren ilişkisi olduğu ve bu nedenle işçilik alacaklarından müteselsilen sorumlu tutuldukları, davacının 12.07.2012-31.08.2017 tarihleri arasında çalıştığı ve bilinen son ücretinin brüt 3.030,72 TL olduğu, buna göre yapılan hesaplamaya itibar edildiği, davalı işveren tarafından ... sözleşmesinin kıdem tazminatı ödemesini engelleyen bir nedenle sona erdiği ispatlanamadığından kıdem tazminatına yönelik talebin kabul edildiği, davacının 8 haftalık ihbar öneline uyulmaması nedeniyle ihbar tazminatına hak kazandığı, davalı işveren davacıya kalan yıllık iznini kullandırdığına dair izin defteri veya buna benzer yazılı bir belge sunamadığından, davacının bilirkişi raporunda belirtilen oranda izin alacağına hak kazandığı gerekçeleriyle hizmet süresi ve dosya kapsamı ile örtüşen bilirkişi raporuna itibar edilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekilleri tarafından ayrı ayrı istinaf başvurusunda bulunulmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 12 Hukuk Dairesinin 25.11.2021 tarihli ve 2021/245 Esas, 2021/442 Karar sayılı kararıyla; davacının 12.07.2012-31.08.2017 tarihleri arasında davalılardan ... Şirketi nezdinde çalıştığı, kıdem ve ihbar tazminatına hak kazandığı, özlük dosyası ve yıllık izin kullandığına ilişkin herhangi bir belge sunulmadığından, yıllık izin alacağının hüküm altına alınmasının yerinde olduğu, dava dilekçesinde davanın belirsiz alacak olduğu yönünde bir beyanda bulunulmamış olması ve fazlaya ilişkin hakların saklı tutularak talebin ıslah ile artırılmış olması karşısında davanın belirsiz alacak davası değil, 6100 sayılı Kanun'un 109 uncu maddesi kapsamında açılmış kısmi dava olduğu, sadece fazla çalışma ücreti alacağının indirimi nedeniyle kısmen kabul edildiği, için davacı aleyhine vekâlet ücretine hükmedilmemesinin yerinde olduğu, Mahkemece hüküm altına alınan alacaklara uygulan faiz türünün usul ve kanuna uygun olduğu, davalı ... Şirketinin davalı ... Şirketinin yürüttüğü dava dışı Ford Şirketinin lojistik işinde; ... Şirketinden taşıma işini üstlendiği, dosya kapsamına göre davalılar arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi bulunduğu, davacı tanıklarının beyanlarına itibar edilmesinde isabetsizlik bulunmayıp hesaplanan fazla çalışma alacağına yönelik kabulün yerinde olduğu, davacının direksiyon başında geçirdiği sürenin yanında yükleme boşaltma işlemleri sırasında da nispeten önemli ölçüde çalışmasının bulunduğunun kabulü gerektiği, davalı vekili çalışma şartları aynı olan bir başka işçinin açmış olduğu bir davada fazla çalışma olmadığının belirlendiğini savunmuş ise de her davanın dosyadaki delil durumuna ve dosya kapsamına göre değerlendirilmesi gerektiğinden; soyut nitelikte olan ve belgeye dayanmayan bu itirazın yerinde görülmediği belirtilerek istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... Şirketi vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 09.03.2022 tarihli ve 2022/2341 Esas, 2022/3042 Karar sayılı ilâmı ile; davalı ...nin diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilerek, davalı işyerinde 5 yılı aşkın çalışması olduğu tespit edilen davacının tüm çalışma süresi boyunca hiç yıllık ücretli izin kullanmadan çalışması hayatın olağan akışına aykırı olduğundan 6100 sayılı Kanun'un 31 inci maddesi uyarınca hâkimin davayı aydınlatma ödevi çerçevesinde davacı asılın beyanının alınması gerektiği gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesi yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı asılın duruşmaya davet edilip yıllık izin kullanıp kullanmadığı konusunda beyanının alındığı, davacının Mahkeme huzurundaki beyanında hiç yıllık izin kullanmadığını beyan ettiği belirtilerek ve bozma öncesi gerekçeler tekrar edilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... Şirketi vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... Ltd. Şti. vekili temyiz başvurusunda, davalı ... Şirketi ile müvekkili Şirket arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi bulunmadığı, yalnızca taşıma hizmeti sözleşmesine dayalı bir hizmet alımı olduğunu, sözleşme hükümleri incelendiğinde de görüleceği üzere müvekkilinin talep konusu yapılan işçilik alacaklarından sorumlu tutulamayacağını, yıllık izin ücreti alacağı yönünden Mahkemece hiçbir araştırma yapılmadan sadece davacı beyanıyla yetinilerek davayı aydınlatmaktan ziyade davacı beyanına itibar edilip davacının hiç izin kullanmadığından bahisle yıllık izin alacağına hükmedilmesinin hatalı olduğunu beyanla kararın bozulmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; yıllık izin ücretine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 sayılı ... Kanunu'nun 53 vd maddeleri, 6100 sayılı Kanun'un 31 ve 194 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı ... Ltd. Şti. vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlerden ... Lojistik Ltd. Şti. ye yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
04.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.