"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2022/311 E., 2023/368 K.
KARAR : Davanın kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen disiplin kurulu kararının iptali davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin hâlen Eğitim-Sen ... Şubesi üyesi olduğunu, aynı zamanda ... Eğitim-Sen Şubesi Yönetim Kurulu üyesi olduğunu, Sendika genel merkezi tarafından 25.01.2019 tarihinde Disiplin Kuruluna sevk edildiğine ve kendisinden savunma talep edildiğine ilişkin 25.01.2019 tarih ve 2019/15 sayılı evrak gönderildiğini, evrak içeriğine göre ... Yönetim Kurulu tarafından müvekkili hakkında 24.01.2019 tarihli bir dilekçe verildiğini, dilekçe içeriğinde 15.10.2018 ve 11.12.2018 tarihlerinde kamuoyuna yapılan Eğitim-Sen ve Kamu Emekçileri Sendikaları Konfederasyonunu (KESK) hedef aldığı iddia edilen açıklamaya katıldığının, yürütme kurullarını hedef alan açıklamalar yapıldığının, KESK ve Eğitim-Sen üyelerini hedef gösterdiğini, hakarette bulunduğunu, Sendikayı itibarsızlaştırdığını iddia ettiğini, savunma talebinin Eğitim-Sen ... Şubesi Yönetim Kurulunun tamamına, eski Yürütme Kurulu başkan ve üyelerine gönderildiğini, müvekkili hakkında 31.08.2019 tarihli Disiplin Kurulu kararının gönderildiğini, kararda üyelere fiili saldırıda bulunduğu, etik olmayan davranışlarda bulunduğu, Sendika aleyhinde faaliyette bulunma nedenleriyle ilk genel kurulda üyelikten ihracı talebiyle üyeliğin askıya alınmasına karar verildiğini, usulüne uygun savunma alınmadığını, 25.01.2019 tarihli savunma talebi yazısındaki eylemlerle 31.08.2019 tarihli Disiplin Kurulu kararına esas eylemlerin aynı olmadığını, ... Yönetim Kurulu tarafından sunulduğu iddia edilen yazının tebliğ edilmediğini, ... soruşturma yapılmadığını, yönetmelik ve tüzüğe aykırı soruşturma yapıldığını, iddia edilen yazılarda suç unsuru olmadığını belirterek Eğitim-Sen Disiplin Kurulunun 31.08.2019 tarihli ve 2019/69 sayılı ilk genel kurulda üyelikten ihracı talebiyle üyeliğin askıya alınmasına dair kararın iptalini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; tensip tutanağında tespit davası olduğu belirtilmişken kararın iptaline karar verilemeyeceğini, Disiplin Kurulu kararının nihai bir karar olmadığını, kararın davacının hukuki durumunda bir değişiklik yaratmadığından dava açmakta hukuki yararı olmadığını, davacı hakkında disiplin süreci başlatıldığını, savunmasının istendiğini, ancak savunma göndermediğini, sosyal medya üzerinden soruşturma başlatılan diğerleriyle birlikte savunma vermeyeceklerini, soruşturmayı tanımadıklarını, Disiplin Kurulunun savunma taleplerini geri çekmesini, aksi hâlde kurul üyelerinin isimleri teşhir edeceklerini paylaştıklarını, davacı ... diğerlerinin eleştiri sınırını aşan yazılarını, hakaretlerini basın ve sosyal medyada yapmaları nedeniyle soruşturma açıldığını, soruşturmanın tüzük ve yönetmeliğe uygun yapıldığını, davacının Eğitim-Sen ... Yönetim Kurulu üyelerinin isim ve fotoğraflarını sosyal medyadan paylaşıp, yüzlerine tükürülmesi yönünde telkinlerde bulunduğunu, davacı hakkındaki kararın ilk genel kurulda oylanacağını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 18.03.2021 tarihli ve 2019/940 Esas, 2021/279 Karar sayılı
kararıyla; yargılama devam ederken uyuşmazlığa konu edilen kararın genel kurulda görüşülerek oylandığı dikkate alınmakla mevcut durumda uyuşmazlığa konu kararın hükmü kalmadığı gerekçe gösterilerek konusuz kalan davada karar verilmesine yer olmadığına karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesinin 17.02.2022 tarihli ve 2021/2222 Esas, 2022/410 Karar sayılı kararıyla; davacının davalı Sendikanın ... Şubesi üyesi ve Yönetim Kurulu üyesi olduğu, 15.10.2018 ve 11.12.2018 tarihlerinde kamuoyuna yapılan Eğitim-Sen ve KESK'i hedef aldığı iddia edilen açıklamaya katıldığı, yürütme kurullarını hedef alan açıklamalar yapıldığı, KESK ve Eğitim-Sen üyelerini hedef gösterdiği, hakarette bulunduğu, sendikayı itibarsızlaştırdığının iddia edildiği, Disiplin Kurulunun 31.08.2019 tarih ve 2019/69 sayılı kararıyla ilk genel kurulda üyelikten ihracı talebiyle üyeliğin askıya alınmasına karar verildiği, bu kararın Sendika Genel Kurulunun 28-29.11.2020 tarihli kararıyla onaylandığı, davacının ihracına karar verildiği, dolayısıyla ortada iptali gereken bir Disiplin Kurulu kararı kalmadığı gerekçesi ile istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 27.04.2022 tarihli ve 2022/4962 Esas, 2022/5434 Karar sayılı ilâmı ile; derece mahkemelerince uyuşmazlık konusu Disiplin Kurulu kararının davalı Sendikanın Genel Kurulunda görüşülerek oylandığı değerlendirilmekle davanın konusunun kalmadığı şeklindeki değerlendirmenin isabetli olmadığı, Genel Kurul kararının dayanağı olan ... Disiplin Kurulu kararının usul ve kanuna uygun olup olmadığının saptanmasının Genel Kurul kararının geçerliliğini etkileyeceğinden davacının hukuki yararı bulunduğu, işin esasına girilerek sonucuna göre karar verilme gerektiği gerekçesiyle temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; 31.08.2019 tarihli 2019/69 sayılı Sendika Genel ... Disiplin Kurulu kararı ile davacının ilk Genel Kurulda üyelikten ihraç edilmesi talebiyle üyeliğin askıya alınmasına karar verildiği, kararda bir süre belirtilmediği, konuyu görüşmek üzere olağanüstü Genel Kurulun toplantıya çağrılmadığı, dolayısıyla Genel ... Disiplin Kurulu kararının üyelikten çıkarma niteliğinde olduğu, bu nedenle Sendika Disiplin Kurulunun davacı hakkında verdiği sendika üyeliğinin ilk Genel Kurul tarihine kadar askıya alınmasına ilişkin kararının hukuki geçerliliği bulunmadığı gerekçe gösterilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; dava konusu edilen kararın nihai bir karar olmadığını, geçici bir karar olduğunu, bu nedenle dava konusu edilen kararın dava tarihi itibarıyla davacının hukuksal durumunda nihai bir değişiklik yaratmadığından davacının işbu davayı açmakta hukuki yararının ihlal edildiğinden bahsedilemeyeceğini, dava konusu kararın Sendikanın Disiplin Yönetmeliği ve Tüzüğü'ne uygun olduğunu, üyelikten çıkarma, üyeliğin geçici olarak askıya alınması ve 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu'nda (4688 sayılı Kanun) yer almayan sendikal işleyişe dair tüm hususların müvekkili Sendikaca tüzük ve yönetmelikle düzenlenmesinin Anayasa ve uluslararası sözleşmelerden doğan hakkı olduğunu, davacının Sendika aleyhine faaliyette bulunduğunu, kararın yasal dayanağı olduğunu beyanla temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacı hakkında tesis edilen ilk genel kurulda üyelikten ihracı talebiyle üyeliğinin askıya alınmasına dair ... Disiplin Kurulu kararının usul ve kanuna uygun olup olmadığı noktasında toplanmaktadır..
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun 19 uncu maddesi, 4688 sayılı Kanun'un 16 ncı maddesi, ... Tüzüğü, ... Disiplin Kurulları Yönetmeliği.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
25.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.