"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2022/382 E., 2023/431 K.
KARAR : Davanın kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin çalıştığı işyerinde Sağlık Kuralları Bakımından Günde Azami Yedi Buçuk Saat veya Daha Az Çalışılması Gereken İşler Hakkındaki Yönetmelik'te (Yönetmelik) belirtilen değerlerin üzerinde gürültü ölçüldüğünü ve 8,5 saat çalışan davacının buna göre günde 7,5 saat çalıştırılmayı ve buna bağlı haklarının ödenmesini beklerken yeni bir ölçüm yapılacağı söylenerek uygulamaya devam edildiğini, toplu ... sözleşmesinin ilgili hükümlerine rağmen kısa çalışma primi ödenmediğini, ayrıca günlük 8,5 saat çalıştırıldığı ve ara dinlenmesi hariç günde 0,5 saat fazla çalışma yaptığı hâlde ücretinin ödenmediğini ileri sürerek günde 7,5 saati aşmayacak şekilde çalıştırılması gerektiğinin tespiti ile kısa çalışma primi ve fazla çalışma ücretinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; işyerinde Yönetmelik hükümleri dışındaki işler için haftanın beş günü, günde 8,5 saat olmak üzere 42,5 saat çalışma yapıldığını ve 45 saat üzerinden ücretinin ödendiğini, ölçümlerin usulüne uygun bir şekilde yapıldığını, davacının 7,5 saat çalıştırılmasının maddi koşullarının oluşmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 07.12.2021 tarihli kararı ile; yapılan keşif neticesinde davacının Yönetmelik kapsamında günde 7,5 saati aşmayacak şekilde çalıştırılması gerektiği tespit edildiğinden toplu ... sözleşmesi hükümlerine göre %14 kısa çalışma priminden yararlandırılması gerektiği ve haftalık 45 saati aşmasa da günlük 7,5 saati aşan çalışmalarının fazla çalışma olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı vekili; dava konusu alacakların hüküm altına alınmasında temerrüt tarihinden faiz işletilmesi gerekirken dava ve ıslah tarihlerinden işletilmesinin hatalı olduğunu, toplu ... sözleşmesinde ücretin ödeme zamanının kararlaştırıldığını ve istinaf dilekçesinde belirttiği diğer hususları belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili; davalı işveren tarafından tüm ölçümlerin ... sağlığı ve güvenliği mevzuatına uygun olarak yapıldığını, Yönetmelik hükümleri dışındaki işler için haftanın beş günü, günde 8,5 saat olmak üzere 42,5 saat çalışma yapıldığını ve 45 saat üzerinden ücretinin ödendiğini, ölçümlerin usulüne uygun bir şekilde yapıldığını ve gürültü çıkaran ekipmanların izole edildiğini, davacının 7,5 saat çalıştırılmasının maddi koşullarının oluşmadığını, keşif sonucu tanzim edilen raporun tebliğ edilmediğini ve istinaf dilekçesinde belirttiği diğer hususları belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 26.04.2022 tarihli kararı ile; İlk Derece Mahkemesince aldırılan bilirkişi hesap raporuna göre davacının hak kazandığı fazla çalışma ve kısa çalışma primi alacaklarının davalı işyerinde geçerli toplu ... sözleşmesi ve emsal Yargıtay içtihatlarına göre hesaplandığı, zamanaşımı def'inin dikkate alındığı, faiz türlerinde ve başlangıçlarında bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle taraf vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Dairemizin 30.....2022 tarihli bozma ilâmı ile; mahallinde yapılan keşif sonucu tanzim edilen ....05.2019 tarihli bilirkişi raporunun davalı vekiline tebliğ edilmemesinin hukuki dinlenilme hakkının ihlâli niteliğinde olduğu, bilirkişi raporunun davalı vekiline tebliği sağlanarak davalıya bilirkişi raporuna karşı itirazlarını sunma imkânı tanınıp rapora itiraz edilmesi hâlinde davalının bilirkişi raporuna karşı itirazları değerlendirildikten sonra oluşacak sonuca göre karar verilmesi gerektiği, kabule göre de davacı vekilinin fazla çalışma ücreti yönünden işyerinde yürürlükte olan toplu ... sözleşmesinde belirlenen temerrüt tarihlerinden itibaren en yüksek işletme kredisi faizi talebinde bulunduğu, İlk Derece Mahkemesince verilen kararda dava ve ıslah tarihlerinden itibaren en yüksek işletme kredisi faizine hükmedildiği, fazla çalışma ücreti yönünden ilgili dönem toplu ... sözleşmelerinin 51 inci maddesinin (b) bendi ile 54 üncü maddesinin (c) bendi uyarınca temerrüt tarihlerinden itibaren en yüksek işletme kredisi faizine hükmedilmesi gerekirken yazılı şekilde karar verilmesinin isabetsiz olduğu gerekçesi ile Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmına uyulması sonrasında ....05.2019 tarihli bilirkişi raporunun davalı vekiline tebliğ edilip fazla çalışma ücreti yönünden temerrüt tarihleri tespit edilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; bilirkişi raporunun tamamen genel değerlendirmeye dayalı olduğunu, eksik incelemeyle karar verildiğini, dava konusu alacaklara hak kazanılmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; davacının fazla çalışma ücretine ve kısa çalışma prim alacağına hak kazanıp kazanmadığı, fazla çalışma ücretine uygulanacak faizin türü ile faiz başlangıç tarihine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun 53 üncü maddesinin ikinci fıkrası, 4857 sayılı ... Kanunu'nun 41 ve 63 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
05.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.