"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 51. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı ve davalı vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince, davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddi, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verilmiştir.
Davacı vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 25.04.2023 Salı günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.
Duruşma günü davacı vekili Avukat ... ile davalı vekili Avukat ... Cacıkoğlu geldiler.
Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi.
Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Şirkette çarkçıbaşı olarak 1 tam ... çalışma ve 1 tam ... dinlenme şeklinde ayda 15 ... olacak şekilde, 24 saat işverenin emrinde çalıştığını, sigortalama süresinin 208 saat olarak hesaplandığını ve aylık ortalama 120 saat fazla çalışma ve 2 günlük hafta tatili ücreti olarak 16 saatlik fazla çalışma ücreti ödendiğini, bu duruma göre her ay 16 saat eksik ödeme yapıldığını, ayrıca davacının çalışma sürelerinde başka personelin işe gelmemesinden dolayı göreve çağrıldığını ve yine 24 saat esasında görevini ifa ettiğini, bu çalışmalarının da 16 saat doğrultusunda hesaplanarak ödendiğini, ancak 24 saat işveren nezdinde hazır olan davacıya 8 saatlik çalışmasına dair ücretinin ödenmediğini belirterek fazla çalışma, eksik tahakkuk eden fazla çalışma ve gemiadamlarından birinin gelmemesi sebebiyle fazla çalışma ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının davalı Şirkette 01.01.1994-25.07.2014 tarihleri arasında ... makinist olarak l hafta gemide, 1 hafta dışarıda olacak şekilde çalıştığını, gemide 24 saat çalışmasının söz konusu olmadığını, bu durumun hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, davacının pazartesi günleri saat 16.00'da işe geldiğini ve diğer pazartesi 16.00'da işten ayrıldığını, bundan sonraki 1 haftayı ise evinde geçirdiğini, gemide kaldığı dönemlere ilişkin olarak 8 saat normal çalışma ve 8 saat fazla çalışma olarak fazla çalışma ücretlerinin ödendiğini, yine başka personellerin yerine çalışmış olduğu dönemlere ait ücretlerini de aldığını, buna ilişkin olarak fazla çalışma form defterini itirazsız imzaladığını, davacının görev yaptığı römorkörün aylık ortalama 88,5 saat çalıştığını, davacıya hak ettiği fazla çalışma ücretlerinin ödendiğini, ayrıca davacının taleplerinin zamanaşımına uğradığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dosyaya sunulan bordrolarda fazla çalışma tahakkuku yapıldığı ve bordroların imzalı olduğu, bu durumda Yargıtay yerleşik içtihatlarına göre daha saat fazla çalışma yapıldığının ancak yazılı delille ispat edilebileceğini, dosyada daha fazla fazla çalışma yapıldığına ilişkin herhangi bir yazılı delil bulunmadığından bordrolardaki saatler kadar davacının fazla çalışma yaptığının kabul edileceğini, bordrolarda her ne kadar fazla çalışma tahakkuku yapılmışsa da fazla çalışmanın %25 zamlı olarak hesaplandığını, Yargıtayın istikrar kazanan kararlarında da görüleceği üzere 6098 sayılı ... Borçlar Kanunu'nun yürürlüğe girdiği tarih olan 01.07.2012 tarihinden itibaren gemiadamlarının fazla çalışmalarının hesaplanırken %50 zamlı ödenmesi gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; çalışma süresinden sayılan daimi işveren emrine hazır konumda bulunma hususunun göz ardı edildiğini, İlk Derece Mahkemesince taraflarınca dayanılan deliller celbedilmeden karar verilmesinin hatalı olduğunu, gemi jurnallerinin bilirkişi tarafından incelenip rapor tanzim edilmesi gerektiğini, hükmedilen miktar üzerinden indirim yapılmasının da hatalı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili; davanın konusu ve sebebi itibarıyla birebir aynı talep sonucuna ilişkin bir diğer çalışan tarafından açılan davada davanın reddine karar verildiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bilirkişice davacının dava dilekçesindeki talebi doğrultusunda ayın iki haftası tam ... çalıştığı yönündeki talebi değerlendirmek suretiyle hesaplama yapıldığı, başka çalışanın yerine ayrıca çalışıldığı hususunun kanıtlanamadığı, bu nedenle davacının dava dilekçesindeki talebi aşılamayacağından gemi jurnalleri üzerinde inceleme yapılmasına gerek olmadığı, eksik incelemenin söz konusu olmadığı, bordrolardaki fazla çalışma ücreti tahakkukları mahsup edildiğinde davacının fazla çalışma ücreti alacağı bulunmadığı gerekçesi ile davacı vekilinin başvurusunun esastan reddi, davalı vekilinin başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek ve ayrıca fazla çalışma ücretlerinin %50 zamlı hesaplanması gerektiğini, sürpriz karar yasağına aykırılık kapsamında davacı aleyhine vekâlet ücreti ve yargılama giderine hükmedilmemesi gerektiği belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, gemiadamı olarak çalışan davacının fazla çalışma alacağına hak kazanıp kazanmadığı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 ... maddeleri.
2. 854 sayılı ... ... Kanunu'nun 26, 27 ve 28 ... maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer ... sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Davalı yararına takdir edilen 8.400,00 TL duruşma vekâlet ücretinin davacı tarafa yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
25.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.