"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2167 E., 2023/2904 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 15. ... Mahkemesi
SAYISI : 2019/111 E., 2021/826 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; 1997 yılından bu yana davalı işverene ait işyerinde kapsam içi sözleşmeli personel olarak görev yapan müvekkilinin 2015-2018 yılları arasında farklı tarihlerde ve aralıklı olarak toplam 407 gün ... ve doğalgaz arama tesisi olan Barbaros ... Paşa Sismik Araştırma Gemisinde çalıştığını, açık denizlerde 35 gün gemide 35 gün karada olmak üzere dönüşümlü olarak aralıksız görev yaptığını, araştırma gemisinde geçen çalışmaları yurt dışı çalışması olmasına karşın davalı Kurumun yurt dışı harcırah, yevmiye ve ek ödeneklerini ödemediğini, bu çalışmalar karşılığında yurt içi harcırahı olan 56,00 TL ödeme yapıldığını, gemide geçen çalışmaların yurt dışı çalışması olduğunun davalının kabulünde olduğunu, çalışanların ... gümrük kapılarında pasaport, davalı tarafından verilen ıslak imzalı yurt dışı çalışma izni yazıları ile yurda giriş ve çıkış yaptıklarını ileri sürerek davalı ... Görevlendirme Yönergesi hükümlerine göre, yol yevmiyesi, ilk on gün için seyahat yevmiyesi, günlük seyahat yevmiyesi, dönüşümlü personel yurt dışı ek ödeme alacağı, saha ve kulelerde çalışanlara yapılan ilave ödeme alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
DavalıTürkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (...) vekili cevap dilekçesinde; açık denizlerde geçen çalışmaların yurt dışı çalışması sayılamayacağını, Barbaros ... Paşa Sismik Araştırma Gemisinin ... Cumhuriyeti Bayrağı taşıdığını, Uluslararası Adalet Divanı kararlarına göre açık denizlerde seyrüsefer hâlindeki geminin ... Cumhuriyetinin sınırları içerisinde olduğunun kabul edilmesi gerektiğini, davacının ... gümrüğünden pasaportla çıkış yapmasının yabancı bir ülke gümrüğünden giriş yapmadığı sürece yurt dışına çıktığı anlamına gelmeyeceğini, 6245 ... Harcırah Kanunu'nda yurt dışı gündelik harcırah miktarlarının gidilecek ülkeye göre belirlendiğini, Kanun'a dayanılarak çıkarılan tarifede yurt dışı harcırah tutarlarının gidilen ülkeler ... ... sayılarak her ülke için ayrı ayrı belirlendiğini, Kanun'da yurt dışı harcırahı ödenmesi için yabancı bir ülkeye gidilmiş olmasının şart koşulduğunu, açık denizler, hiçbir ülkenin egemenliğinde olmadığından açık denizler için yurt dışı harcırah ödenmesi imkânının bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının sismik araştırma gemisinde saha ve kulede görev aldığı, davacının yurda giriş-çıkış belgelerinin dosya arasına alındığı, davalı tarafça ibraz edilen ... Yurt Dışı Görevlendirme Yönergesi'nin Ek-1 Yurt Dışı Seyahat Yevmiyeleri Tablosu'nda ülkeye göre harcırah tutarlarının değiştiği, herhangi bir ülkeye giriş yapılmadan uluslararası sularda çalışan personele yurt dışı harcırah ödeneceğine ilişkin bir hüküm bulunmadığı, davacıya yurt içi harcırah ödemesi yapıldığı, Lotus V. Bozkurt davasında alınan Uluslararası Adalet Divanı kararında; "açık denizde seyreden gemilerin sadece bayrağını taşıdığı devletin münhasır yargı yetkisine dahil olduğu, açık denizlerin hiç bir devletin bölgesine dahil olmadığı, hiç bir devletin yabancı bir gemi üzerinde yargı yetkisinin bulunmadığı", şeklinde belirleme yapıldığı, davacının uluslararası sularda geçen çalışmasının yurt dışında geçen çalışma olduğuna dair iddianın kabul edilmediği, davacının çalışmalarının yurt içinde geçtiği kanaatine varılarak talep edilen alacak kalemleri yönünden gerekli şartların oluşmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; bir geminin bayrağını taşıdığı ülkeye ait olmasının başka bir şey, sefer hâlinde iken ülkenin karasularını terk ederek yurt dışına çıkmasının başka bir şey olduğunu, müvekkilinin ülke sınırlarını geçerek yurt dışına çıktığını, açık denizlerin hiçbir devletin bölgesine dâhil olmadığı, yurt dışı harcırah ödemesi için yurt dışına çıkılmasının yeterli olduğu, müvekkilinin çalışmasının yurt dışında geçtiği hususunun davalının da kabulünde olduğunu ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacı tarafça dayanılan ... Yurt Dışı Görevlendirme Yönergesinin Ek-1 Yurtdışı Seyahat Yevmiyeleri Tablosu'nda, gidilen ülkeye göre harcırah tutarlarının değiştiği, söz konusu düzenlemede, herhangi bir ülkeye giriş yapmayıp da uluslararası sularda çalışan personele yurt dışı harcırah ödeneceğine ilişkin bir hüküm bulunmadığı, evinden uzakta çalışan davacıya davalı tarafça yurtiçi harcırah ödendiği hususun da uyuşmazlık bulunmadığı, tanık beyanları ve dosya içindeki bilgi ve belgeler dikkate alındığından Mahkemece davanın reddine karar verilmesinin isabetli olduğu gerekçeleriyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının açık denizde çalıştığı süre nedeniyle ... Yurt Dışı Görevlendirme Yönergesi'nin yurt dışı seyahat ödemelerine ilişkin hükümlerinden yararlanıp yararlanamayacağına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 ... Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
17.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.