"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 26. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/534 E., 2023/660 K.
KARAR : İstinaf başvurularının esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 18. ... Mahkemesi
SAYISI : 2021/299 E., 2021/618 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda ... 22. Asliye Hukuk Mahkemesi 19.11.2020 tarihli ve 2018/150 Esas, 2020/289 Karar ... kararıyla görevsizlik nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiş; karar istinaf edilmeksizin kesinleşerek talep doğrultusunda ... mahkemesine tevzi edilmiştir. ... 18. ... Mahkemesinin 17.03.2021 tarihli ve 2021/80 Esas, 2021/219 Karar ... kararıyla görevsizlik nedeniyle davanın usulden reddine karar verilmiş; ... Bölge Adliye Mahkemesi 37. Hukuk Dairesinin 08.09.2021 tarihli ve 2021/1093 Esas, 2021/1260 Karar ... kararı ile ... 18. ... Mahkemesinin yargı yeri olarak belirlenmesine karar verilmiştir.
... 18. ... Mahkemesince yapılan yargılama sonucunda davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacılar vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacılar vekilince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacılar vekili dava dilekçesinde; müvekkillerinin kardeş olup davalı kulüplerde profesyonel kürekçi olarak görev aldıklarını, millî takımda da ülkelerini temsil ettiklerini, 1996-2007 yılları arasında müvekkilinin gerek yurt içi gerekse yurt dışında davalı ... adına birçok müsabaka ve şampiyonaya katıldıklarını, Kuruma pek çok şampiyonluk ve derece kazandırdıklarını, müvekkillerinin kadrolu olarak davalı nezdinde çalıştıklarını, davalılar tarafından müvekkillerinin işe giriş bildirimlerinin yapılmadığını ve sigorta primlerinin de ödenmediğini, emekliliğe hak kazanamayacak olan müvekkillerinin mağduriyetlerinin giderilebilmesi için bir tazminatın hükmedilmesinin hakkaniyet gereği olduğunu iddia ederek maddi ve manevi tazminatlarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; huzurdaki haksız ve hukuki mesnetten yoksun olarak ikame edilmiş davanın dava konusu alacakların zamanaşımına uğramış olması nedeniyle esasına girilmeksizin reddini istemiştir.
2. Davalı ... Kulubü vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunduklarını, müvekkili kulubün amatör sporcu olan davacıları yasal olarak sigortalı gösterme yükümlülüklerinin bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacıların amatör sporcu olduğu, uyuşmazlığın hizmet sözleşmesinden kaynaklandığı, davalı ... yönünden son çalışmalarının yani vize tarihinin 2007 yılı olduğu, dava tarihinin ise 29.03.2018 olduğu, dolayısıyla işbu davalı yönünden hizmet sözleşmesine dayalı maddi ve manevi tazminat taleplerinin zamanaşımına uğradığı; diğer davalı ... yönünden ise çalışma yani vize döneminin 14.01.2008-07.01.2011 olduğu, davacıların amatör sporcu olduğu, dolayısıyla ... bu davalı yönünden de zorunlu sigorta mecburiyetinin olmadığı, davaya dayanak olgularda davalının bir kusurunun bulunmadığı, tüm bu nedenlerle davacıların maddi ve manevi tazminata ilişkin taleplerinin yasal koşullarının oluşmadığı gerekçeleriyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacılar vekili; davacıların kardeş olduğunu, 1996-2007 yılları arasında aralıksız Galatasaray Spor Kulübünde lisanslı profesyonel kürekçi olarak görev aldığını, daha sonrasında davacıların 2008 yılında Fenerbahçe Spor Kulübüne transfer olduğunu, 2008-2011 yılları arasında bu kurumda lisanslı profesyonel kürekçi olarak çalıştığını, davacıların 1996-2011 yılları aralığında tüm eforlarını ve emeklerini Davalı Kulüplere harcamasına ve gerek Kulüplerini gerekse Ülkelerini son gayretlerine kadar temsil etmeye çalışmasına rağmen Davalı Kulüpler tarafından davacıların işe giriş bildirimlerinin yapılmadığını, davacıların amatör sporcu oldukları yönündeki eksik tespite katılmalarının mümkün olmadığını, dava dilekçesinde ayrıntılarına yer verdikleri üzere davacıların uzun yıllar boyunca lisanslı profesyonel kürekçi olarak hizmet sözleşmesini yerine getirdiklerini, işbu hatalı tespitin düzeltilmesinin gerektiğini, profesyonel sporcuların kulüplerinden maddi menfaat elde etmek, daha doğru tabirle ücret almak suretiyle sporu bir meslek olarak yapan kişiler olduğunu, yerleşik içtihat ve Yargıtay kararları uyarınca da profesyonel sporcular ile spor kulüpleri arasındaki ilişkinin hizmet sözleşmesine dayandığını, bu kapsamda işveren olarak davalı Kuluplerin işe giriş bildirimlerini zamanında yaparak sigorta primlerini eksiksiz yatırmakla mükellef olduklarını, işbu alacak kalemlerimizin zamanaşımına uğradığı gerekçesine de katılmalarının mümkün olmadığını, davacıların işbu yasal alacak taleplerinin yanı sıra yıllar boyunca süren belirsiz, güvencesiz ve hakkaniyete aykırı talep edilen yıldırıcı ve baskıcı istemler doğrultusunda ikame etmeye çalıştıkları ... göz önüne alındığında, kendilerine uygun bir manevi tazminat da ödenmesinin gerektiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacıların amatör sporcu olduğu, uyuşmazlığın hizmet sözleşmesinden kaynaklandığı, davalı ... yönünden son çalışmalarının 2007 yılı olduğu, dava tarihinin ise 29.03.2018 olduğu, başka bir deyişle bu davalı yönünden 01.07.2012 tarihinde yürürlüğe giren yeni 6098 ... ... Borçlar Kanunu’nun 146 ncı maddesindeki genel zamanaşımı olan 10 yıllık sürenin geçtiği, diğer davalı ... yönünden ise çalışma döneminin 14.01.2008-07.01.2011 olduğu, yukarıda tespit edildiği üzere davacıların amatör sporcu olduğu, dolayısıyla işbu davalı yönünden de zorunlu sigorta mecburiyetinin olmadığı, davaya konu edilen hususlarda davalının bir kusurunun bulunmadığı, tüm bu nedenlerle davacıların maddi ve manevi tazminata ilişkin taleplerinin yasal koşullarının oluşmadığı ve İlk Derece Mahkemesinin kararında bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçeleriyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacılar vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacıların davalılar nezdinde çalıştıkları süre boyunca sigorta primlerinin ödenmemesi nedeniyle uğradıkları maddi ve manevi tazminat taleplerine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 ... ... Kanunu'nun 4 üncü maddesinin birinci fıkrasının (g) bendi, 6098 ... ... Borçlar Kanunu'nun 56 ve 146 ncı maddeleri, mülga 818 ... Borçlar Kanunu'nun 47 ve 125 inci maddeleri, 5510 ... Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu'nun 6 ncı maddesinin birinci fıkrasının (m) bendi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Amatör sporcuların bir hizmet sözleşmesine bağlı çalışmaması nedeniyle ... mahkemeleri görevli değildir. Bununla birlikte somut uyuşmazlıkta ... Bölge Adliye Mahkemesi 37. Hukuk Dairesince 08.09.2021 tarihinde verilen 2021/1093 Esas, 2021/1260 Karar ... yargı yeri belirlenmesi kararı ile ... mahkemesi görevli kabul edilmiş olup 6100 ... Kanun'un 362 nci maddesinin birinci fıkrasının (c) bendi uyarınca verilen karar kesin olduğundan uyuşmazlığın esastan incelenmesi gerekmiştir.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacılar vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 ... Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.