"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 47. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/2992 E., 2022/2317 K.
DAVA TARİHİ : 24.10.2016
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 16. ... Mahkemesi
SAYISI : 2016/572 E., 2019/256 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalıya ait işyerinde 01.01.2012-28.03.2016 tarihleri arasındaki çalışma süresinde fazla çalışma alacağı bulunduğunu, bu süreçte 12/24 sistemi ile çalıştığını, 854 sayılı Deniz ... Kanunu'na (854 sayılı Kanun) göre fazla çalışma ücreti alacağının bulunduğunu, haftalık tatil iznini kullanamadığını ileri sürerek fazla çalışma ve hafta tatili ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının çalıştığı süre içerisinde ve ... sözleşmesinin sona ermesine bağlı olarak tüm alacaklarının kendisine ödendiğini, ibraname ile de bu hususun sabit olduğunu, davacının bordrolarında ücret alacaklarının açıkça belirtildiğini ve kendisine ödendiğini, davacı tarafından hiçbir ihtirazi kayıt konulmaksızın ücretlerin kabul edildiğini, haftanın 3 günü izin kullandığından hafta tatili ücretine hak kazanmasının mümkün olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; işyeri kayıtları dikkate alınarak davacının 15.10.2005-25.03.2016 tarihleri arasında davalı nezdinde çalıştığı, dava konusu alacakların 01.01.2012-25.03.2016 tarihleri arasındaki döneme ilişkin olarak talep edildiği, dosyaya davacının çalışma saatlerini gösterir puantaj kayıtları sunulmadığı, davacının fazla çalışmasının tanık beyanlarına göre 12 saat çalışıp 24 saat dinlenme şeklindeki çalışma düzenine göre ispatlandığı, davacının çalışma sistemi dikkate alınarak haftanın 7 günü çalışmasının bulunmadığı gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili;savunma ve işveren kayıtları ile çelişen ibranamenin geçersiz olduğunun kabul edilmesi gerektiğini, davacının fazla çalışma ve hafta tatili alacaklarının eksik ödendiğini, davacıya ödenmesi gereken fazla çalışma ve hafta tatili ücret alacakları hesaplanırken 854 sayılı Kanun hükümlerinin esas alınması gerektiğini, davacının hafta tatili alacağına hükmedilmesi gerektiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının davalı işyerinde baş makinist olarak 12 saat çalışıp 24 saat dinlendiği, 854 sayılı Kanun'un 26 ncı maddesi kapsamında haftada 48 saati aşan ya da 48 saati aşmasa da günde 8 saati aşan çalışmalarının fazla çalışma sayıldığı, hükme esas bilirkişi raporunda yapılan hesaplamanın dosya içeriğine uygun olduğu, işyerinde 12 saat çalışıp 24 saat dinlenen davacının aralıksız olarak 7 gün çalışması bulunmadığından hafta tatiline hak kazanmadığı, hükme esas bilirkişi raporunda bu hususlar dikkate alınarak yapılan hesaplamaların dosya içeriğine uygun olduğu, davacı vekilinin bu yöndeki istinaf itirazlarının yerinde olmadığı gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; dava ve istinaf dilekçelerinde belirttiği sebeplerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, fazla çalışma ve hafta tatili alacaklarının ispat ve miktarına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 854 sayılı Kanun'un 1, 2, 26, 28 ve 41 inci maddeleri, 6098 sayılı ... Borçlar Kanunu'nun (6098 sayılı Kanun) 402 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Somut uyuşmazlıkta temyiz dilekçesinde ileri sürülen bir kısım itirazların aksine İlk Derece Mahkemesince dava konusu alacaklara 854 sayılı Kanun hükümleri gözetilerek hükmedildiği gibi mübrez 25.04.2016 tarihli ibranameye de değer verilmediği görülmüştür. Hükme esas alınan bilirkişi raporunda Dairemizin 03.10.2017 tarihli ve 2015/27849 Esas, 2017/14749 Karar sayılı kararına atfen gemiadamının fazla çalışma ücretinin 6098 sayılı Kanun'un yürürlüğe girdiği 01.07.2012 tarihinden itibaren en az %50 zamlı ödenmesi gerektiği kabulü ile yapılan hesaplamaya ilişkin olarak ise Dairemizce yeniden yapılan değerlendirmede; 6098 sayılı Kanun’un 402 nci maddesinde fazla çalışma alacağının %50 zamlı hesaplanacağı düzenlenmişse de 854 sayılı Kanun kapsamında deniz taşıma işlerinde çalışan işçilere 854 sayılı Kanun hükümlerinin genel kanun niteliğindeki 6098 sayılı Kanun karşısında uygulanma önceliği olduğu, 854 sayılı Kanun'un 28 inci maddesinin ikinci fıkrasında düzenlenen fazla çalışmanın her saatine ödenecek ücretin normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarı %25 oranında artırılmak suretiyle bulunacak miktardan az olamayacağı hükmünün uluslararası düzenlemelere de uygun düştüğü ve buna göre fazla çalışma ücretine ilişkin hesaplamanın %25 zamlı ücret esas alınarak yapılması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, 22.03.2021 tarihli ve 2021/2566 Esas, 2021/6571 Karar sayılı kararı). Ancak hükme esas alınan bilirkişi raporunda yapılan bu hatalı hesaplama, temyiz edenin sıfatına göre bozma nedeni yapılmamıştır.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
28.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.