"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 24. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/856 E., 2023/1222 K.
DAVA TARİHİ : 22.12.2016
KARAR : İstinaf başvurularının esastan reddi
TEMYİZ EDENLER : Davalılar vekilleri
İLK DERECE MAHKEMESİ : İstanbul 32. İş Mahkemesi
SAYISI : 2020/171 E., 2021/869 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasına, dosyanın yeniden yargılama yapılmak üzere İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince, Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı doğrultusunda yapılan yargılama sonucunda, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı ve davalılar vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince taraf vekillerinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalılar vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verilmiştir.
Davalılar vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tabi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 19.12.2023 Salı günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.
Duruşma günü davalılar vekili Avukat ... ile davacı vekili Avukat ... geldiler. Duruşmaya başlanarak hazır bulunan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi.Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının 04.09.2014-05.11.2016 tarihleri arasında davalıların Cezayir'deki şantiyesinde kamp amiri olarak çalıştığını, 05.11.2016 tarihinde iş sözleşmesinin haksız feshedildiğini, günde 16 saat çalıştığını, 2016 yılından hak ettiği 13 günlük iznini kullanamadığını, ulusal bayram ve dinî bayram günlerinde çalıştığını, iş sözleşmesine göre davacıya 3.772,00 USD üzerinden ödeme yapılması gerekirken hesabına aylık 2.300,00 euro ödeme yapıldığını, ayrıca davacının sözleşmesinin fesih tarihinden önceki son üç aylık ücretinin ödenmediğini belirterek kıdem ve ihbar tazminatı ile fazla çalışma, ulusal bayram ve genel tatil, yıllık izin ücreti ve ücret alacaklarının davalılardan tahsilini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalılar vekili cevap dilekçesinde; davacının Özgün İnşaat Ltd. Şti-... İnşaat Adi ortaklığının Cezayir şantiyesinde 04.09.2014-05.11.2016 tarihleri arasında kamp amiri olarak çalıştığını, davacının son ücretinin 2.300,00 euro olduğunu, davacının aylık ücretinin net 3.772,00 USD olduğu ve ücretin eksik ödendiği veya hiç ödenmediği iddialarının gerçeği yansıtmadığını, iş sözleşmesine göre davacının fazla çalışma ücretlerinin asıl ücrete dâhil olduğunu, davacının fazla çalışmasının bulunmadığını, davacının Türk mevzuatına göre belirlenmiş ulusal bayram ve genel tatil günlerinde Cezayir’deki işyerinde çalışmış olmasının işçi lehine ayrıca bir ücrete hak kazandırmayacağını, Cezayir mevzuatına göre belirlenen ulusal bayram ve genel tatil günlerinde ise işyerinde çalışılmadığını, davacının yıllık izinlerinin tamamını kullandığını, davalılardan herhangi bir alacağı bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Bölge Adliye Mahkemesi kaldırma kararı sonrası davacı vekiline talep konusu alacaklar yönünden var ise tercih hakkını bildirmek üzere süre verildiği, davacı vekilinin 16.06.2020 tarihli beyan dilekçesi ile seçimlik hakkını euro para birimi üzerinden kullandığını beyan etmesi nedeniyle USD ve euro para birimleri üzerinden seçenekli hesap yapmak üzere önceki bilirkişiden ek rapor alındığı, davacının davalı işyerinde 04.09.2014-05.11.2016 tarihleri arasında çalıştığı, taraflar arasında davacının iş sözleşmesinin haklı neden olmaksızın feshedildiğinin ihtilafsız olduğu, bilirkişi ek raporunda yapılan hesaplama doğrultusunda, ancak talep euro'ya çevrilerek davacının kıdem ve ihbar tazminatı talebinin kabul edildiğini, yıllık izin alacağının bulunmadığını, ücret alacağı bakımından talep konusu aylara ilişkin ödeme yapıldığına dair belge sunulmadığından ücret alacağının kabul edildiğini, tanık beyanları ile davacının haftada 18 saat fazla çalışma yaptığı, dinî ve millî bayramlarda çalıştığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalılar vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili istinaf dilekçesinde; davacı aleyhine olan hususlara itiraz ettiklerini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalılar vekili istinaf dilekçesinde; dosyada iki kere ıslah yapıldığını, davanın usulen reddi gerektiğini, davacının USD talebini 16.06.2020 tarihinde euro'ya çevirdiğini ancak arada oluşan Türk lirası karşılığı farkına ilişkin harç ödemediğini, bu nedenle 16.06.2020 tarihli beyanının hukuken geçersiz sayılması gerektiğini, davanın USD üzerinden devam etmesi gerektiğini, davacının hak ve alacaklarının zamanaşımına uğradığını, kıdem tazminatının TL olarak hesaplanması gerektiğini, davacı ile menfaat birliği bulunan tanıkların beyanının dikkate alınamayacağını, ihbar tazminatı hesaplamasında net ücretin brüt ücrete çevrilmesinin hatalı olduğunu, karşı vekâlet ücretinin hatalı hesaplandığını ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; süresi içerisinde verilen süre tutum başvuru dilekçesinde, istinaf sebepleri ile gerekçesinin gösterilmediği, soyut istinaf sebebi bildirdiği, davacıya gerekçeli kararın tebliğinden sonra ayrıntılı istinaf başvuru dilekçesinin verilmediği, bu nedenle davacı tarafın istinaf başvurusu bakımından sadece kamu düzenine dair hususların incelendiği ve kamu düzenine aykırılık teşkil eden bir husus bulunmadığı, dava tarihinde yatan peşin harç ve ıslah harcı toplamının dava tarihindeki euro tutarı karşılığı değer ile ıslah tarihindeki euro tutarı karşılığına gelen toplam değer üzerinden hesap edilen harcı karşılar tutarda olduğu, bu nedenle harç eksiği olmadığı, 16.06.2020 tarihli beyan dilekçesinin ıslah dilekçesi niteliğinde olmadığı, hükme esas alınan bilirkişi raporundaki zamanaşımına yönelik olarak tespit ve değerlendirmelerin yerinde olduğu, kıdem tazminatına yönelik İlk Derece Mahkemesi hesaplamalarının yerinde olduğu, Mahkemece davacı tanıklarının beyanlarına itibar edilmesinde herhangi bir isabetsizlik bulunmadığı, emsal olarak belirtilen dava dosyasındaki çalışanın başka bir iş yaptığı, bu nedenle emsal olamayacağı gerekçesiyle taraf vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalılar vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının istinaf başvurusunun usule uygun olup olmadığı noktasındadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 344 ve 346 ncı maddeleri, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. 6100 sayılı Kanun'un "Harç ve giderlerin yatırılması" kenar başlıklı 344 üncü maddesine göre istinaf dilekçesi verilirken, istinaf yoluna başvuru için gerekli harçlar ve tebliğ giderleri de dâhil olmak üzere tüm giderler ödenir. Bunların hiç ödenmediği veya eksik ödenmiş olduğu sonradan anlaşılırsa, kararı veren Mahkeme tarafından verilecek bir haftalık kesin süre içinde tamamlanması, aksi hâlde başvurudan vazgeçmiş sayılacağı hususu başvurana yazılı olarak bildirilir. Verilen kesin süre içinde harç ve giderler tamamlanmadığı takdirde, Mahkeme başvurunun yapılmamış sayılmasına karar verir. Bu karara karşı istinaf yoluna başvurulması hâlinde, 346 ncı maddenin ikinci fıkrası hükmü kıyas yoluyla uygulanır.
2. Somut olayda davacı tarafın İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunda bulunduğu ancak istinaf başvuru harcının yatırılmadığı anlaşılmaktadır. Davacıya eksik harcın tamamlanması için usulüne uygun muhtıra tebliği ile harç eksikliğinin giderilmesinin istenmesi ve sonucuna göre işlem yapılması gerekirken söz konusu eksiklikler giderilmeden Bölge Adliye Mahkemesince davacı tarafın istinaf başvurusunun esastan incelenmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
3. Açıklanan sebeple kararın sair yönler incelenmeksizin usulden bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Bozma sebebine göre davalıların diğer temyiz itirazlarının incelenmesine şimdilik yer olmadığına, Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgililere iadesine,Davalılar yararına takdir edilen 17.100,00 TL duruşma vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine, Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
19.12.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.