"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/1415 E., 2023/1231 K.
DAVA TARİHİ : 28.12.2017
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Çorum 2. İş Mahkemesi
SAYISI : 2022/242 E., 2023/4 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince 01.06.2021 tarihinde davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekilince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesinin 24.06.2022 tarihli kararıyla; İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (6) ncı alt bendi uyarınca kaldırılmasına ve dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesinin gönderme kararı üzerine İlk Derece Mahkemesince yeniden yapılan yargılama sonunda, davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 2001 yılına kadar geçici mevsimlik işçi statüsünde Çorum Köy Hizmetleri Müdürlüğünde çalıştığını, işe başladığı tarihten itibaren Yol-İş Sendikasına üye olduğunu, 2001 yılında daimi işçi statüsüne geçirildiğini ancak kadrolu işçi statüsüne geçirilirken geçici işçilikte geçen kıdeminin dikkate alınmadığını, 2005 yılında Köy Hizmetleri Müdürlüğünün lağvedilmesi ile tüm hak ve alacaklarının Çorum İl Özel İdaresine devredildiğini, geçici işçilikten daimi statüye geçerken önceki hizmetleri dikkate alınarak intibak yapılması gerekirken bu şekilde uygulama yapılmaması sebebiyle emsal işçilere göre eksik ücret aldığını, bu durumun adalet ve eşit davranma ilkesine aykırı olduğunu ileri sürerek davacının kadrolu işçi statüsünde intibak işlemlerinin yanlış olduğunun tespiti ile olması gereken derece kademesi belirlenerek ücret, yıpranma primi, ilave tediye ve akdi ilave tediye farkı alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davanın belirsiz alacak davası olarak açılamayacağını, davacının Çorum Köy Hizmetleri İl Müdürlüğünde mevsimlik işçi olarak çalışmakta iken 28.10.2000 tarihinde imzalanan protokol kapsamında kadroya geçirildiğini, protokolde mevsimlik işçilikte geçen hizmetlerin intibaklarında değerlendirileceğine ilişkin hüküm bulunmadığından değerlendirme yapılmadığını, davacının kadroya geçmeden önceki hizmetlerinin derece ve kademesinde değerlendirilerek intibak işlemi yapıldığını ve davacıya fark ücretlerinin ödendiğini, davacının alacaklarının zamanaşımına uğradığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının çalıştığı hizmet süresine göre mevsimlik işçi statüsünden Çorum Köy Hizmetleri Müdürlüğünde daimi/kadrolu işçi statüsüne tüm hak ve alacaklarıyla birlikte geçirilmesi sırasında fiilen çalıştığı kadro pozisyonu dikkate alınmaksızın yapılan intibakın yanlış olduğu, 28.12.2017 dava tarihi itibarıyla 9. derecenin 18. kademesinde olduğunun tespitine ve intibakının hatalı yapılması nedeniyle doğan fark alacaklarının bulunduğu gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili istinaf dilekçesinde; davacının 2010 yılında Yol-İş Sendikasına üye olduğunu, öncesinde Koop-İş Sendikası üyesi olarak çalıştığını, bu durumun İlk Derece Mahkemesince dikkate alınmadığını, ayrıca davacının kadroya geçtiği tarihe kadar mevsimlik olarak çalıştığı dönemin tamamı ve toplu iş sözleşmesi hükümleri dikkate alınarak yeni derece ve kademesinin tespit edildiğini ve buna göre davacıya ödeme yapıldığını, davacının alacağının bulunmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının derece ve kademe tespitinin ve buna bağlı olarak hüküm altına alınan fark alacakların usul ve kanuna uygun olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekilince, istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçelerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması talep edilmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, Tez-Koop-İş Sendikası üyesi iken işkolu değişikliği ile Türkiye Yol-İş Sendikası üyeliğine geçen davacının, Tez-Koop-İş Sendikası üyesi olarak geçen çalışmalarının derece ve kademesinin tespitinde dikkate alınıp alınamayacağı buna göre davacının fark alacağının bulunup bulunmadığı hususundadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.
2. 6356 sayılı Kanun'un 17, 19 ve 39 uncu (Mülga 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu’nun 9 uncu maddesi) maddeleri, 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması ve 6452 Sayılı Kanunla 6212 Sayılı Kanunun İkinci Maddesinin Kaldırılması Hakkında Kanun'un 1 vd. maddeleri.
3. Dairemizin 09.01.2023 tarihli ve 2022/15848 Esas, 2023/61 Karar sayılı; 22.09.2021 tarihli ve 2021/8427 Esas, 2021/12578 Karar sayılı; 23.02.2022 tarihli ve 2022/1658 Esas, 2022/2223 Karar sayılı ilâmları.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Tez-Koop-İş Sendikası üyesi iken işyerinin işkolunun değişmesi ile Türkiye Yol-İş Sendikası üyeliğine geçen davacı işçinin Tez-Koop-İş Sendikası üyesi olarak geçen çalışmalarının derece ve kademe tespitinde dikkate alınıp alınmayacağı hususunda taraflar arasında uyuşmazlık bulunmaktadır.
3. Somut uyuşmazlıkta, davacının 27.12.2007 tarihinde kadroya geçirildiği, 31.12.2007 tarihinde Tez-Koop-İş Sendikası üyesi olduğu ve davalı İdarenin işkolu değişikliği sebebi ile 11.11.2010 tarihinde Türkiye Yol-İş Sendikasına üye olduğu anlaşılmaktadır.
4. İşyerinde uygulanan 3. Dönem Toplu İş Sözleşmesi'nin "İşe yeni giren işçinin intibakı" başlıklı 17 nci maddesinin dördüncü fıkrasında; "Başka kamu kuruluşlarından kanunla devredilen işçiler ile işyerinde 17 nolu büro işkolunda çalışmakta iken Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca inşaat işkolunda olduğu tespit edilen işçiler almakta oldukları gündelikler ile pozisyonlarının başlangıç derecelerinin 1. kademesinden itibaren gündeliği aranarak, bulunacak en yakın lehte dereceye ve kademeye intibakı yapılır. Bu işçilerin almakta oldukları gündelikleri, pozisyonlarının başlangıç derecesinin 1. kademesinden düşükse, doğrudan 1. kademeye intibak ettirilir." şeklinde düzenleme yer almaktadır. Belirtilen toplu iş sözleşmesinin geçici 4 üncü maddesinde ise; "Başka Kamu kurumlarından kanunla devredilen işçilerin bu sözleşmeden doğan her türlü hak ve menfaatlerinin hesaplanmasında devredildiği işyerinde geçen çalışma süresi bu işyerinde geçmiş gibi dikkate alınır (yıllık ücretli izin hakkı, kıdem ve ihbar tazminatının hesaplanmasında dikkate alınan çalışma süresi, pozisyon değişikliği sınavında aranan çalışma süreleri v.b.) ancak bu maddeye dayanılarak başka işverenin veya aynı işveren olmakla birlikte Yol-İş Sendikası üyeliğinden önce başka işkolunda çalışılan çalışma süreleri için derece kademe ilerlemesi talebinde bulunamaz." hükmü bulunmaktadır. Bu açık düzenlemelerden de anlaşılacağı üzere, davacının işkolu değişikliğinden önce Koop-İş Sendikasına üye olduğu dönemdeki çalışmalarının derece ve kademe hesaplamasında dikkate alınmaması gerekmektedir. Nitekim ilâmın İlgili Hukuk kısmının (3) numaralı paragrafında yer verilen Dairemiz kararları da aynı doğrultudadır.
6. Hâl böyle olunca; davalı İdarede Türkiye Yol-İş Sendikası üyeliğinden önce başka işkolunda çalışan davacının, Türkiye Yol-İş Sendikası üyeliğinden önceki dönemde geçen hizmet süreleri dışlanarak derece ve kademesi ile ücretinin tespiti ve buna bağlı olarak varsa fark alacaklarının hesaplanması gerekirken, yazılı şekilde sonuca gidilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,Peşin alınan temyiz harcının istek halinde ilgiliye iadesine,Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,20.12.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.