"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 13. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/442 E., 2023/304 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kabulü ile davanın reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 4. ... Mahkemesi
SAYISI : 2016/658 E., 2018/1041 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararı yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle kaldırılarak davanın reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre ve diğer temyiz şartları yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde özetle; müvekkilinin 6360 ... On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (6360 ... Kanun) gereği 31.03.2014 tarihinde dava dışı ... Büyüşehir Belediye Başkanlığına devredildiğini, akabinde dava dışı Belediyeden davalı Kuruma devrolunduğunu, müvekkilinin davalı ... Rektörlüğüne geçmeden önce Yol Yapı, İnşaat İşçileri (Yol-...) Sendikası üyesi olduğunu, geçiş sonrası 20.10.2015 tarihinde ... Ticaret Kooperatif, Eğitim, Büro ve ... Sanatlar İşçileri Sendikası (... ... Sendikası) üyesi olduğunu ancak toplu ... sözleşmesinin maaş zammına ilişkin hükümlerinin dikkate alınmadığını, ayrıca müvekkiline Yol ... Sendikası üyesi olduğu dönemde aldığı yıpranma prim farkında artış yapılmadığını, davalı Üniversite ile Tez Koop ... Sendikası arasında bağıtlanan 01.03.2015 tarihli toplu ... sözleşmesinde yıpranma priminin özel olarak düzenlendiğini ancak müvekkili hakkında uygulanmadığını, müvekkillinin ücret artış oranlarının aynı konumdaki arkadaşlarının aldığı yevmiye ve diğer haklarından daha düşük bir miktar ücret almaları sonucunu doğurduğunu, bu durumun eşitlik ilkesine aykırı olduğunu ileri sürerek fark ücret, fark ilave tediye, fark ikramiye, fark yıpranma primi alacakları ile ayrımcılık tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Üniversite vekili cevap dilekçesinde özetle; zamanaşımı def'inde bulunduklarını, davacının müvekkili Kurum bünyesinde işe başladığı tarihte üyesi olduğu Yol ... Sendikasının yürürlükte olan toplu ... sözleşmesi hükümlerinden yararlandığını, ilgili toplu ... sözleşmesinin sözleşmenin 28.02.2015 tarihinde sona erdiğini, davacının 16.10.2015 tarihinde Tez Koop ... Sendikasına üye olduğu ve üye olduğu tarih itibarıyla ilgili sendikanın tüm haklarından faydalandırıldığı, ancak müvekkili Kurum ile Tez Koop ... Sendikası arasında 01.0.9.2015 tarihinde imzalanan ve 01.03.2015-28.02.2017 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesinin geçici 3 üncü maddesinin (c) bendi uyarınca imza tarihinden önce işyerlerine devren gelen, ancak imza tarihinden sonra sendikaya üye olup ilk defa ... bu toplu ... sözleşmesinden yararlanmaya başlayacak olanlara yararlandıkları tarihe ait dönemin ücret zammının uygulanmayacağı, bu işçilerin yararlanmaya başladıkları dönemi takip eden dönemlerin ücret zamlarından yararlanabilecekleri, bu durumda olan işçiler ile ilgili “sosyal yardım farkı" hesaplama ve uygulaması hakkında ise, yararlanma tarihlerini takip eden ay başının dikkate alınacağının düzenlendiğini, davacının ayrımcılık tazminatı talebinin hukuki dayanağının bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının 31.03.2014 tarihinde 6360 ... Kanun kapsamında önce dava dışı Belediyeye akabinde davalı Üniversiteye geçiş yaptığı, davacının 20.10.2015 tarihinde Tez Koop ... Sendikasına üye olduğu, davalı Üniversite ile Tez Koop ... Sendikası arasında bağıtlanan 01.03.2015-28.02.2017 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesinin 37 nci maddesi dikkate alınarak hesaplama yapılan bilirkişi raporunun hükme esas alındığı gerekçesi ile davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekilince, 6360 ... Kanun'un geçici 1 inci maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca müvekkili Kurumun talep edilen alacaklardan sorumlu tutulamayacağı, ayrımcılık tazminatının; temelde siyasi görüş, din ve mezhep ayrımı ve cinsiyet ayrımı hâlleri için 4857 ... ... Kanunu'nda (4857 ... Kanun) düzenlendiği, işbu dava dosyasında tazminat şartlarının oluşmadığı savunularak İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması talep edilmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının 6111 ... Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılması ile Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu ve Diğer Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (6111 ... Kanun) gereği davalı Üniversiteye nakledildiği, 16.10.2015 tarihli sendika yönetim kurulu kararı ile Tez-Kop ... Sendikasına üye olduğunun sabit olduğu, üyeliğinin davalı Kuruma bildirim tarihinden itibaren devralan işyerinde yürürlükte olan toplu ... sözleşmesinden faydalanmaya başlayacağı, davacının sendikaya üye olmayarak ... sözleşmesini 6111 ... Kanun'un 166 ncı maddesinin altıncı fıkrasında düzenlenen şekliyle önceki koşullarda toplu ... sözleşmesi ile sürdürdüğü, bu durumda davacıya üyelik tarihinden önce davalı Kurumda yürürlükte olan toplu ... sözleşmesi hükümlerinin uygulanmasının mümkün olmadığı, davacının 01.03.2016 sonrasında toplu ... sözleşmesinde düzenlenen zamlardan yararlanabileceği ve toplu ... sözleşmesinin 37 nci maddesinin (d) bendi uyarınca öngörülen zam oranının davalı Kurum tarafından uygulandığı, buna göre davacının fark alacaklarının bulunmadığı, somut uyuşmazlıkta davacı işçi yönünden 4857 ... Kanun'un 5 inci maddesinin üçüncü fıkrasının uygulanma imkânı bulunmadığını, buna göre davacının ayrımcılık tazminat isteminin reddi gerektiği gerekçesi ile İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili temyiz dilekçesinde; Bölge Adliye Mahkemesince toplu ... sözleşmesi hükümlerinin yorumlanmasında hata yapıldığı, müvekkilinin 6111 ... Kanun uyarınca değil 6360 ... Kanun kapatılan ... İl Özel İdaresinden dava dışı Belediyeye, 14.11.2014 tarihinde ise davalı Üniversiteye devrolunduğunu, 6360 ... Kanun'un geçici 1 inci maddesinin onuncu fıkrası hükümlerinin dikkate alınmadığını, müvekkilinin çalışma dönemine ilişkin tüm bordroları celp edilmeden ve dayanışma aidatı ödeyip ödemediği tespit edilmeden eksik inceleme ile hüküm kurulduğunu belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması isteminde bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının devredildiği davalı Üniversitede yürürlükte bulunan toplu ... sözleşmesinden yararlanabileceği tarih ile buna bağlı olarak toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan fark ücret alacaklarına hak kazanıp kazanmadığı ve davalı Üniversitenin eşit davranma borcuna aykırı davranıp davranmadığı hususlarındadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.
2. 6356 ... Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun "Toplu ... sözleşmesinden yararlanma" kenar başlıklı 39 uncu maddesi, 4857 ... Kanun'un 5 nci ve 32 nci maddeleri, 6360 ... Kanun'un geçici 1 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 ... Kanun’un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
23.01.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.