"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2019/438 E., 2020/449 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davalı Millî Eğitim Bakanlığı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının 01.09.2001-19.09.2013 tarihleri arasında davalı okulda aşçı ve temizlik görevlisi olarak asgari ücretle çalıştığını, işyerinde fazla çalışma yaptığını, davacının yaptığı ... neticesinde ağır kaldırması sebebiyle kolunda rahatsızlık oluştuğunu, işçilik alacaklarını ödememek maksadıyla davalı tarafından ... sözleşmesinin bilerek sonlandırılmadığını, davacının istifa etmek zorunda bırakıldığını, ancak davacının ... sözleşmesini haklı nedenle feshettiğini ileri sürerek kıdem tazminatı ve fazla çalışma ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı Okul Aile Birliği yetkilisi cevap dilekçesinde; davacının istifa ederek işten ayrıldığını, bu nedenle kıdem tazminatına hak kazanamayacağını, davacının haftada 5 gün 08.00-15.00/16.00 saatleri arasında çalıştığını, yaz tatili ve 15 tatilde çalışma yapmadığını, 2006-2007 eğitim öğretim döneminde ise davacının hiç çalışmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Bozma sonrası davalı Millî Eğitim Bakanlığı vekili cevap dilekçesinde; davacının iddialarının asılsız olduğunu, davalı Kuruma husumet yöneltilemeyeceğini savunarak haksız davanın reddini istemiştir.
III. MAHKEME KARARI
Mahkemenin 08.10.2015 tarihli ve 2014/73 Esas, 2015/593 Karar sayılı kararı ile; ... sözleşmesinin davacı tarafından haklı nedenle fesh edildiği iddiası karşısında davalı işverenliğin istifa olgusuna tutunduğu, dinlenen davacı tanıklarının davacının çalışma koşullarının ağır olduğu aslında aşçı olarak işe alındığı, ancak sıraların düzenlenmesi büyük paspas ile yer temizliği, temizlik işleri gibi görev tanımının biraz dışında olan işlerde çalıştığı ve bunun sonucunda boyun fıtığı kıkırdak erimesi gibi sağlık sorunlarının ortaya çıkması sonucu işi bırakmak zorunda kaldığına yönelik beyanları, davacı tarafça sunulan hastane epikriz raporları ve ... göremezlik belgesi ile desteklendiğinden davacının sağlığını korumak yönünde yaptığı tercih, hukuken korunmaya değer görülerek davacının fesih şekline göre kıdem tazminatına hak kazandığı, davacı tarafından her ne kadar fazla çalışma ücreti talebinde bulunulmuş ise de; fazla çalışma iddiası ispat edilemediği ve davacının çalışmaları haftalık ortalama 45 saati geçmediğinden bu talebin reddi gerektiği gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Okul Aile Birliği yetkilisi temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Dairemizin 28.02.2019 tarihli ve 2016/264 Esas, 2019/5115 Karar sayılı ilâmı ile; taraflar arasındaki uyuşmazlığın davalı okul aile birliğinin tüzel kişiliği olup olmadığı ve ... başına okul aile birliğine husumet yöneltilip yöneltilmeyeceği noktasında toplandığı, Mahkeme kararında davalı olarak gösterilen Okul Aile Birliğinin tüzel kişiliği ve taraf sıfatının bulunmadığı, bu nedenle 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 124 üncü maddesi işletilerek davanın Millî Eğitim Bakanlığı’na yöneltilip Bakanlığa karşı davaya devam edilmesi ve hükmün sadece davalı Millî Eğitim Bakanlığı aleyhine kurulması, 124 üncü maddeye göre taraf konumundan çıkarılan Okul Aile Birliği hakkında hüküm kurulmasına yer olmadığına şeklinde karar verilmesi gerekirken, tüzel kişiliği olmayan Okul Aile Birliği hakkında hüküm kurulmasının hatalı olduğu gerekçesiyle sair hususlar incelenmeksizin Mahkeme hükmünün bozulmasına karar verilmiştir.
B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının davasını Millî Eğitim Bakanlığına yönelttiği, Bakanlık vekili tarafından davaya cevap verildiği, Bakanlığa karşı davaya devam edildiği, 6100 sayılı Kanun'un 124 üncü maddesine göre tüzel kişiliği ve taraf sıfatı olmadığından taraf konumundan çıkarılan Okul Aile Birliği hakkında hüküm kurulmasına yer olmadığı, davacının sağlığını korumak yönünde yaptığı tercih hukuken korunmaya değer görülerek davacının fesih şekline göre kıdem tazminatına hak kazandığı, davacı fazla çalışma iddiasını ispat edemediğinden bu talebin reddi gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Millî Eğitim Bakanlığı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Millî Eğitim Bakanlığı vekili; alacakların zamanaşımına uğradığını, dava tarihinde alacaklar belirlenebilir nitelikte olduğundan davanın belirsiz alacak davası veya kısmi dava olarak açılmasının hatalı olduğunu, davacının istifa ederek ayrılması nedeniyle kıdem tazminatına hak kazanmadığını, 2006-2007 döneminde hiç çalışması bulunmadığını, davacının çalışmalarının kesintili olduğunu, davalının resmî kurum olması nedeniyle tüm kayıtların tutulduğunu, kayıtların aksinin ancak yazılı delille ispatlanacağını, tanık beyanlarının esas alınamayacağını, davanın husumetten reddi gerektiğini, faiz başlangıcının hatalı belirlendiğini, bilirkişi raporuna itirazlarının gözetilmediğini belirterek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; fesih şekline göre davacının kıdem tazminatına hak kazanıp kazanmadığı, dava türü, zamanaşımı, husumet, davacının hizmet süresinin doğru belirlenip belirlenmediği ile faiz başlangıcı hususlarına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası.
2. 6100 sayılı Kanun'un 107 nci maddesi, 4857 sayılı ... Kanunu'nun 120 nci maddesi atfıyla hâlen yürürlükte olan mülga 1475 sayılı ... Kanunu'nun 14 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
V. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Mahkeme kararının ONANMASINA,
Davalı Millî Eğitim Bakanlığı harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
30.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.