"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/1029 E., 2023/2588 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 22. ... Mahkemesi
SAYISI : 2020/26 E., 2021/779 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı ... AŞ (Şirket) vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı Şirket vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının ... Bakım ve Sosyal Rehabilitasyon Merkezi bünyesinde özel güvenlik hizmet alımı işi kapsamında ... Güvenlik Hizm. AŞ ile yapılan ... sözleşmesine bağlı olarak davalı İdare nezdinde sürekli işçi kadrosuna geçtiği tarihe kadar özel güvenlik görevlisi olarak çalıştığını, hâlen davalı İdare nezdinde sürekli işçi kadrosunda çalışmaya devam ettiğini, davalılar arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi bulunduğunu, davacının toplu ... sözleşmesi imzalanmadan önce ... Savunma ve Güvenlik İşçileri Sendikasına üye olduğunu, davalı alt işverenle Yüksek Hakem Kurulu kararıyla toplu ... sözleşmesi bağıtlandığını, toplu ... sözleşmesinin davalılar tarafından hiçbir şekilde uygulanmadığını ileri sürerek fark ücret ile ikramiye, yakacak, çocuk, öğrenim, ... yardımı ve silah tazminatının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı Bakanlık vekili cevap dilekçesinde; dava konusu olan taleplerin haksız ve yersiz olduğunu, davacının davalı İdare bünyesinde değil diğer davalının personeli olarak çalıştığını beyanla haksız ve mesnetsiz olarak açılan davanın reddini istemiştir.
2. Davalı Şirket vekili cevap dilekçesinde; davada yetkili mahkemenin ... ... mahkemeleri olduğunu, davacı tarafından talep edilen alacakların zamanaşımına uğradığını, talep konusunun miktarı taraflar arasında tartışmasız veya açıkça belirli olduğu için kısmi dava açılamayacağını, davacının belirli süreli ... sözleşmesi ile 01.01.2014 tarihinden diğer davalı İdare nezdinde sürekli işçi kadrosuna geçtiği tarihe kadar özel güvenlik görevlisi olarak çalıştığını, davacının diğer davalı İdare nezdinde çalıştığını, diğer davalı ile aralarında asıl alt işveren ilişkisinin bulunmadığını, davacının çalıştığı süre boyunca alacaklarını tam ve eksiksiz olarak aldığını beyanla davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; toplanan deliller sonucunda kararda belirtilen gerekçelerle davalı Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı yönünden davanın feragat nedeni ile reddine, davalı ... Güvenlik Hizmetleri AŞ yönünden ise kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Şirket vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı Şirket vekili istinaf başvuru dilekçesinde; davaya bakmakla yetkili mahkemenin ... ... mahkemeleri olduğunu, davacının rücuen tazminat talebinin zamanaşımına uğradığını, davanın kısmi dava olarak açılamayacağını, diğer davalı ile müvekkili Şirket arasında özel hükümler çerçevesinde, güvenlik hizmeti alım sözleşmeleri imzalandığını, davacının da bu hizmet alım sözleşmeleri çerçevesinde, belirli süreli ... sözleşmesi ile özel güvenlik görevlisi olarak çalıştığını, Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımlarında Toplu ... Sözleşmesinden Kaynaklanan Fiyat Farkının Ödenmesine Dair Yönetmelik'in "Fiyat farkının hesabı ve ödenmesi" başlıklı 5 inci maddede; " (1) alt işveren işçilerinin ücret ve sosyal haklarında, toplu ... sözleşmesine bağlı olarak meydana gelecek artış sebebiyle her bir işçiye alt işveren tarafından yapılacak ilave ödeme neticesinde işçiliğe bağlı giderlerde oluşacak artışlar, kamu kurum ve kuruluşlarınca fiyat farkı olarak alt işverene ödenir." hükmünün yer aldığını; ayrıca bu hususun 4735 ... Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu'nun 8 inci maddesi ile de benzer şekilde düzenlendiğini, talep edilen bedelle ilgili bir fiyatlandırma tanımlanmadığını, davacının, müvekkili Şirketten karşılığını almadığı bir bedeli talep etmesinin hakkaniyete aykırı olduğunu, diğer davalı ile müvekkili Şirket arasında asıl işveren alt işveren ilişkisinin bulunmadığını, müvekkili Şirketin resmî ve özel kuruluşlara ihale usulü ... alarak personel temin ettiğini, ihale konusu olanın ... değil, işçi olduğunu, müvekkili Şirketin tüm çalışanlarının ücretlerini banka aracılığıyla ödediğini, avans faizi işletilmesi talebinin de yerinde olmadığını ileri sürerek istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalılar arasında asıl alt işveren ilişkisi bulunduğu, davacının hizmet alım sözleşmesi kapsamında özel güvenlik görevlisi olarak davalı Şirket nezdinde çalıştığı, daha sonrasında da 375 ... Kanun Hükmünde Kararname'nin (375 ... KHK) geçici 23 üncü maddesi kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirildiği ve çalışmaya devam ettiği, davalı Bakanlık ile davalı Şirket arasında yapılan personel çalıştırılmasına dayalı özel güvenlik hizmet alım sözleşmesinin 01.01.2015-31.12.2017 tarihleri arasındaki süreyi kapsadığı, davacının ... Güvenlik ... Sendikası üyesi olduğu ve talep konusu 15.05.2015-31.12.2017 tarihleri arasını kapsayan hesaplama dönemi itibarıyla da 03.11.2018 tarih ve 2018/1104 Esas, 2018/1847 Karar ... Yüksek Hakem Kurulu kararı ile bağıtlanan 15.05.2015-31.12.2017 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesi hükümlerinden yararlandığı, ücret bordroları ve tüm dosya kapsamı dikkate alındığında davacıya toplu ... sözleşmesi hükümleri uyarınca ücret farkları ile diğer alacaklarının usulüne uygun olarak ödenmediği, zamanaşımı def'inin dikkate alındığı, dava tarihi itibarıyla ... ... mahkemelerinin yetkili olduğu ve davacı tarafından yargılama sırasında davalı Bakanlık aleyhine açılan davadan feragat etmesinin Mahkemenin yetkisini de ortadan kaldırmayacağı, davanın kısmi dava olarak açılmasında da herhangi bir hukuka aykırılık bulunmadığı ve faiz türünün yasal faiz olması gerektiğine dair davalı tarafın istinaf sebebinin de isabetli olmadığı, davanın kısmen reddine karar verilmesinde bir hata bulunmadığı dolayısı ile davalı Şirketin bu yöndeki istinaf sebeplerinin yerinde olmadığı, İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden kanuna aykırılık bulunmadığı kanaatine varılarak davalı Şirketin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı Şirket vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı Şirket vekili, istinaf başvuru sebeplerini tekrar ederek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davalılar arasındaki asıl işveren alt işveren ilişkisi nedeniyle davalı Şirketin toplu ... sözleşmesinde yer alan ve talep edilen alacaklardan sorumlu olup olmadığı ile işletilen faizin türüne ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 ... ... Kanunu'nun 2 nci maddesinin yedi ve sekizinci fıkraları.
3. 696 ... Kanun Hükmünde Kararname'nin 127 nci maddesi ile 375 ... KHK'ya eklenen geçici 23 üncü maddesi.
4. 6356 ... Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun 39 uncu maddesi,
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı Şirket vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 ... Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
07.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.