"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2023/234 E., 2023/428 K.
DAVA TARİHİ : 02.09.2021
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı ... Bakanlığına bağlı işyerinde hizmet alım sözleşmesi kapsamında çalışmaktayken 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) hükümlerine göre 02.04.2018 tarihinde sürekli işçi kadrosuna geçirildiğini, davalı Bakanlık ile davacı arasında sürekli işçi kadrosuna geçirilirken imzalanan belirsiz süreli ... sözleşmesinde asgari ücretin belirli bir oran fazlasının davacının ücreti olarak öngörüldüğünü, sözleşme hükmüne göre ücretin her yıl asgari ücretin belirli bir oran fazlası olarak belirlenmesi gerekirken sözleşmeye aykırı olarak davacının ücretinin asgari ücret seviyesine çekilmek ve bu ücrete %4 oranında ücret zammı uygulanmak suretiyle eksik ödeme yapıldığını ileri sürerek davacının eksik ödemeden kaynaklı fark ücret, ikramiye ve ilave tediye alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunduklarını, kadroya geçiş sonrası Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan toplu ... sözleşmesi dikkate alınarak ücretin belirlendiğini, hukuka aykırı bir uygulamanın söz konusu olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 31.05.2022 tarihli kararıyla; davacı ile davalı İdare arasında imzalanan belirsiz süreli ... sözleşmesinin 7 nci maddesinde, davacının ücretinin asgari ücretin belirli bir oranda fazlası olacağına dair düzenleme olduğundan hareketle belirsiz süreli ... sözleşmesinin ve toplu ... sözleşmesinin ilgili hükümleri uyarınca yapılan hesaplama doğrultusunda davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesinin 29.11.2022 tarihli kararı ile; taraflar arasında imzalanmış belirsiz süreli ... sözleşmesinin ve uygulanan toplu ... sözleşmesinin ilgili hükümleri dikkate alındığında, İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas bakımından hukuka uygun olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 20.02.2023 tarihli ilâmı ile; sürekli işçi kadrosuna geçirilen davacının üyesi olduğu ... Sağlık ve Sosyal Hizmet İşçileri Sendikası (... Sağlık-...) ile ... Ağır Sanayii ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası (...) arasında 10.08.2020 tarihinde imzalanan ve 01.01.2019-31.12.2020 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesinden yararlanmasının en erken 01.11.2020 tarihi itibarıyla mümkün olduğu, hükme esas alınan bilirkişi raporunda, davacının 31.10.2020 tarihi sonrasında Sendikaya üye olduğu tarihe kadar 31.10.2020 tarihinde sona eren toplu ... sözleşmesine göre belirlenen ücretinin korunduğu, Sendikaya üye olduğu tarih ile 31.12.2020 tarihleri arası için ise ... ile ... Sağlık ... Sendikası arasında 10.08.2020 imza tarihli, 01.01.2019-31.12.2020 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesinin ücret zammına ilişkin hükümleri dikkate alınarak %5,75 oranında ücret zammı yapılacağı; ancak çerçeve sözleşme gereğince %4 oranında zam yapıldığından bakiye %1,75 oranında zam yapılması gerektiği kabul edilerek davacının sendika üyelik tarihi ile 31.12.2020 tarihleri arasındaki ücretinin tespit edildiği, ancak davacının 01.11.2020 tarihine kadar 375 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin Geçici 23. Maddesi Uyarınca İdarelerce Sürekli İşçi Kadrolarına Geçirilen İşçilerin Ücret ile Diğer Mali ve Sosyal Haklarının Belirlenmesinde Esas Alınacak Toplu ... Sözleşmesi hükümlerinden yararlandığı, bu toplu ... sözleşmesinin ilgili hükümlerine göre 01.07.2020-31.10.2020 tarihleri arasındaki dönem için 30.....2020 tarihindeki günlük çıplak ücretine 01.07.2020 tarihinden itibaren %4 oranında ücret zammı yapıldığı, şu hâlde ... Sağlık-... Sendikasının taraf olduğu toplu ... sözleşmesinin, işçilerin 01.07.2020 tarihinde aldıkları ücretlerine zam uygulanması gerektiğine ilişkin düzenlemesinin davacı hakkında uygulanmasının mümkün olmadığı, bu açıklamalara göre davacının ücretine en erken 01.11.2020 tarihinde ... Sağlık-... Sendikasının taraf olduğu toplu ... sözleşmesi gereğince ücret zammı uygulanabileceği kabul edilse dahi 01.01.2019-31.12.2020 yürürlük tarihli toplu ... sözleşmesinde davacının ücretine 01.11.2020 tarihi itibarıyla uygulanması öngörülen bir ücret zammı bulunmadığı, bu sebeple 31.10.2020 tarihi sonrasında davacının sendikaya üye olduğu tarih ile 31.12.2020 tarihleri arasındaki döneme ilişkin ücretin, 01.01.2019-31.12.2020 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesinin ücret zammına ilişkin hükümleri dikkate alınarak yeniden belirlenmesinin mümkün olmadığı, aksine davacının 31.10.2020 tarihinde sona eren toplu ... sözleşmesine göre belirlenen ücretinin korunması ve 01.11.2020-31.12.2020 tarihleri arasındaki ücret farkı alacağının hesabında bu ücret miktarının esas alınması gerektiği; diğer taraftan davacının 01.11.2020-31.12.2020 tarihleri arasında anılan toplu ... sözleşmesinden doğan diğer alacaklarının hesabında da 31.10.2020 tarihinde belirlenen ücret miktarı üzerinden hesaplama yapılması gerektiği, davacıya ait sigortalı hizmet döküm cetveli incelendiğinde; bazı aylarda prim gün sayısının 0 (sıfır) olarak gösterildiği, davacıya ait ücret bordrolarında da bu dönemde ödeme rakamının 0 (sıfır) olarak belirtildiği, hükme esas alınan bilirkişi raporunda bu dönemler dışlanmadan talep edilen alacak kalemleri hakkında hesaplama yapıldığı, eksik inceleme ile sonuca gidilmesinin hatalı olduğu gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozmaya uyularak yapılan yargılamada, bozma ilâmı doğrultusunda alınan bilirkişi raporu hükme esas alınarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; davacının 31.12.2018 tarihli ücreti korunarak bu ücret üzerine %4 oranında ücret zammı yapıldığını, ücret indirimine gidilmediğini, davacının ücretinin her seneki asgari ücrete yükseltilerek hizmet sözleşmesindeki oran üzerinden tekrar tespit edilmesi talebinin hukuka aykırı olduğunu, aksi yorumun eşitsizliğe neden olacağını, davacının dava dilekçesinde talep ettiği alacaklara hak kazanamayacağını, davacının arabulucuya başvuru tarihinden sonraki ücret, ikramiye ve ilave tediye farkı taleplerinin dava şartı yokluğundan reddi gerektiğini ileri sürerek temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık 696 sayılı KHK ile kadroya geçirilen davacı işçinin ücretinin tespiti ile buna göre dava konusu fark alacakların hesaplanması ve hesap yöntemi hususunda toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 sayılı ... Kanunu'nun 22, 32 ve 34 üncü maddeleri, 696 sayılı KHK ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye eklenen geçici 23 üncü madde, 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması Hakkında Kanun'un 1 vd. maddeleri, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun 39 ve 53 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesinin hukukça mümkün olmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
27.11.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.