"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 3. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/273 E., 2023/1971 K.
KARAR : İstinaf başvurularının esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Kiraz Asliye Hukuk (...) Mahkemesi
SAYISI : 2015/271 E., 2021/235 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı, davalı ... ve davalı ... vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı ... vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalı ... bünyesinde 1995 yılında kantar görevlisi ve itfaiye telefon görevlisi olarak çalışmaya başladığını, 01.04.2014 tarihinden itibaren ... Büyükşehir Belediye İtfaiye Müdürlüğüne bağlı olarak çalışmaya devam ettiğini, davacının aynı zamanda Belediye-... Sendikasına üye olup sendikalı bir işçi olduğunu, Kiraz Belediyesi ile Belediye-... Sendikasının uzun yıllardır Belediyede çalışan işçiler için toplu ... sözleşmesi imzaladıklarını, son sözleşmenin 15.03.2014 tarihinde yürürlüğe girdiğini ve 1 yıl süreli olduğunu; davacının, davalı ... Belediyesi ile tüm ilişiğinin kesildiğini ve ... Büyükşehir Belediyesine nakledildiğini, bu sebeple davalı ... Belediyesinin davacının çalıştığı dönemde 4857 ... ... Kanunu'ndan (4857 ... Kanun) ve toplu ... sözleşmesinden ... tüm alacaklarını ödeme zorunluluğunun olduğunu ileri sürerek ikramiye, fazla çalışma, hafta tatili, ... ... ve genel tatil ile yıllık izin ücreti, sosyal yardım, çocuk yardımı, aile yardımı, yakacak yardımı, giyim ve koruyucu eşya yardımı, gıda yardımı ve ... harçlığı alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde, zamanaşımı def'inde bulunduklarını, davacının sendikaya üyelik tarihin belirlenmesi gerektiğini, davacının kantarda çalıştığını, ayrıca kantara bitişikte bulunan itfaiye odasının telefonlarına baktığını, çalışmasının 24 saat çalışma, 48 saat dinlenme şeklinde olduğunu, 24 saat çalışma sürecinde 3 öğün yemek saatleri, çay molaları, dinlenme ve uykuda geçen süreler de nazara alındığında davacının fazla çalışmasının olmadığını, yıllık izinlerini kullandığını, davacı ile protokol yapıldığını ve o tarih itibarıyla ödenmeyen bazı alacakların davacıya ödendiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... Su ve Kanalizasyon İdaresi (İZSU) Genel Müdürlüğü vekili cevap dilekçesinde, 6360 ... On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (6360 ... Kanun) uyarınca ... Valiliği bünyesinde oluşturulan Devir, Tasfiye ve Paylaşım Komisyonu tarafından alınan 25.03.2014 tarihli ve 11609830-250-6843 ... karar gereği 01.04.2014 tarihinde Kiraz Belediye Başkanlığından Genel Müdürlüklerine devri öngörülen 14 kadrolu işçi arasında davacının bulunmadığını, davacı işçinin ... Büyükşehir Belediyesine devredildiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
3. Davalı ... Belediyesi vekili cevap dilekçesinde; davacının Kiraz Belediyesinde sürekli işçi statüsünde çalışmaktayken, 6360 ... Kanun kapsamında Belediyelerine devredildiği, talep konusu dönem bakımından Kiraz Belediyesinin sorumlu olduğunu, alacakların zamanaşımına uğradığını, 6360 ... Kanun'un geçici 1 inci maddesinin dokuzuncu fıkrasının (d) bendinde yer alan "Bu fikra kapsamında nakledilen personel bakımından nakil tarihinden önce doğmuş ve nakil tarihinde ödenmesi gereken borçlardan nakledilen kurum sorumlu tutulamaz." hükmü uyarınca kendilerinin sorumlu olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının Kiraz Belediyesinde çalışmakta iken 6360 ... Kanun ile kadrosunın ... Büyükşehir Belediyesine devredildiği, 6360 ... Kanun'da devreden tüzel kişiliğin işçilik alacaklarından kaynaklı sorumluluğunu sona erdirecek herhangi bir hükme yer verilmemiş olduğu, devir hükümleri gereğince dava konusu alacaklardan her iki Belediyenin de sorumlu olduğu, davacının İZSU Genel Müdürlüğünde çalışması olmadığının anlaşıldığı gerekçesiyle İZSU Genel Müdürlüğü yönünden dava şartı yokluğu nedeniyle reddine, diğer davalılar yönünden ise davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ile davalılardan ... ve ... vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; İlk Derece Mahkemesi kararının hatalı olduğunu, bilirkişi raporları arasındaki çelişkinin giderilmediğini, zamanaşımının hatalı değerlendirildiğini, hafta tatili alacağının reddinin hatalı olduğunu, toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan alacakların ödenmediğini, vekâlet ücretinin hatalı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı ... vekili; kararın usul yönünden hatalı olduğunu, davacının Kiraz Belediyesindeki çalışmalarından müvekkili Belediyenin sorumlu olmadığını, müvekkili yönünden pasif husumet yokluğu nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, hesaplama yapılan dönemlerde davacının müvekkili Belediyede çalışmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
3. Davalı ... vekili; davacının 6360 ... Kanun gereğince ... Büyükşehir Belediyesine devir ve nakil olduğunu, husumetin ... Büyükşehir Belediyesine ait olduğunu, davacıya protokol gereği ödemelerin yapıldığını, davacının fazla çalışması, genel tatil ücreti, çocuk yardımı alacaklarının da bulunmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalı ... Başkanlığının, davacının çalıştığı işyerini ve davacı işçiyi yasal düzenleme ve mevzuat gereği devraldığı için kanunen halef olduğu, bununla birlikte davalı ... Belediye Başkanlığının ise davaya konu edilen dönemde davacı işçiyi çalıştırıp hizmetlerinden yararlanan, yani ... sözleşmesi çerçevesinde davalının edimlerinden yararlanan taraf olduğu, kapatılan bir belediye olmadığı ve tüzel kişiliğini devam ettirdiği, öte yandan devre dayanak mevzuatta işyerinin yasal olarak devri hâlinde işçi haklarının kimin sorumluluğunda olduğuna dair açık bir yasal düzenleme olmadığı, bu doğrultuda 4857 ... Kanun'un 6 ncı maddesinin kıyasen uygulanması gerektiğin her iki davalının da alacaklardan sorumlu olduğu belirtilerek davacı ile davalı ... ve davalı ... vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı ... vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; 6360 ... Kanun kapsamında davalı ... Belediyesine devredilen davacının alacaklarından, devreden Kiraz Belediyesinin sorumlu olup olmadığına ve alacakların hesabına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.
2. 6360 ... Kanun'un 6360 ... Kanun'un 1 inci maddesine göre "(1) ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., Trabzon, ... ve ... illerinde, sınırları il mülki sınırları olmak üzere aynı adla büyükşehir belediyesi kurulmuş ve bu illerin il belediyeleri büyükşehir belediyesine dönüştürülmüştür. (2) ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ..., ... ve ... büyükşehir belediyelerinin sınırları il mülki sınırlarıdır. (3) Birinci ve ikinci fıkrada sayılan illere bağlı ilçelerin mülki sınırları içerisinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişiliği kaldırılmış, köyler mahalle olarak, belediyeler ise belde ismiyle ... mahalle olarak bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılmıştır. (4) ... ve ... il mülki sınırları içerisinde bulunan köylerin tüzel kişiliği kaldırılarak bağlı bulundukları ilçe belediyesine mahalle olarak katılmıştır. (5) Birinci, ikinci ve dördüncü fıkrada sayılan illerdeki il özel idarelerinin tüzel kişiliği kaldırılmıştır. (6) Birinci ve ikinci fıkrada sayılan illerin bucakları ve bucak teşkilatları kaldırılmıştır."
3. 6360 ... Kanun'un geçici 1 inci maddesi.
4. Dairemizin 22.09.2021 tarihli ve 2021/8420 Esas, 2021/12506 Karar ... kararı.
3. Değerlendirme
1.6360 ... Kanun uyarınca tüzel kişiliği sona ... belediyelerin devir, tasfiye ve paylaştırma işlemlerini düzenleyen 6360 ... Kanun'un geçici 1 inci maddesinin birinci fıkrasında; devir, tasfiye ve paylaştırma işlemlerini yürütmek üzere vali tarafından, bir vali yardımcısının başkanlığında, valinin uygun göreceği kurum ve kuruluş temsilcilerinin ve ilgili belediye başkanlarının katılımıyla devir, tasfiye ve paylaştırma komisyonu kurulacağı, bu komisyona yardımcı olmak üzere valinin görevlendirmesi ile alt komisyonlar da kurulabileceği; üçüncü fıkrasında, 1 inci maddeye göre tüzel kişilikleri kaldırılan belediye ve köylerin personeli, her türlü taşınır ve taşınmaz malları, hak, alacak ve borçlarının, komisyon kararıyla ilgisine göre bakanlıklara, büyükşehir belediyesi, bağlı kuruluşu veya ilçe belediyesine devredileceği düzenlenmiştir.
2. Diğer taraftan 6360 ... Kanun’un geçici 1 inci maddesinin sekizinci fıkrasına göre ise "Bu Kanunla büyükşehir ilçe belediyesi olan belediyelerce yürütülen su, kanalizasyon, katı atık depolama ve bertaraf, ulaşım, her çeşit yolcu ve yük terminalleri, toptancı halleri, mezbaha, mezarlık ve itfaiye hizmetlerine ilişkin olmak üzere personel, her türlü taşınır ve taşınmaz malları ve bu hizmetlerin yerine getirilmesine yönelik yatırım, alacak ve borçları, komisyonca ilgisine göre büyükşehir belediyesi ile ilgili bağlı kuruluş arasında paylaştırılır."
3. Somut uyuşmazlıkta davalı ... Belediye Başkanlığında çalışan davacı işçinin, 6360 ... Kanun’un yürürlüğe girmesi sonrasında, 6360 ... Kanun’un geçici 1 inci maddesinin sekizinci fıkrası kapsamında yer alan işlerde görev yapması sebebiyle ... Büyükşehir Belediye Başkanlığına devredilerek çalışmaya devam ettiği anlaşılmaktadır.
4. ... İli Devir, Tasfiye ve Paylaştırma Komisyonunun 18.03.2014 tarihli kararı ve eklerine göre de davacı işçi, 6360 ... Kanun’un geçici 1 inci maddesi kapsamında ... Büyükşehir Belediye Başkanlığına devredilmiştir.
5. Bu noktada ifade etmek gerekir ki anılan madde kapsamında yapılacak devir sonucunda, devir kapsamında bulunan işçilerin tüm hak ve borçları da devralan büyükşehir belediyesine devredilmiş sayılacağından, devreden Kiraz Belediye Başkanlığının dava konusu işçilik alacaklarından sorumluluğu bulunmamaktadır. Mahkemece davalı ... yönünden davanın reddine karar verilmesi gerekirken yazılı şekilde kabulü hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde davalı ... Belediye Başkanlığına iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
14.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.