"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2023/96 E., 2023/712 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 47. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına, İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildi.
Davalı vekili tarafından temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılması istenilmiş ise de 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin ikinci fıkrası gereğince duruşma isteğinin miktardan reddi ile incelemenin dosya üzerinden yapılmasına karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının, davalı Şirketin Rusya’daki şantiyelerinde 21.05.1997-12.01.2003, 05.07.2004-01.11.2005, 17.07.2006-09.2014 tarihleri arasında aralıklı olarak ambar şefi görevi ile çalıştığını, ... sözleşmesinin haksız ve bildirimsiz olarak feshedildiğini, son ücretinin 2.200,00 USD olduğunu, tüm barınma, yemek, seyahat, haberleşme gibi imkânlarının davalı işverence karşılandığını, davacının ücretinin her ay 1.277,00 USD olarak gösterildiğini, her ay aynı sabit miktarda ek ücretler tahakkuk ettirildiğini, 2.200,00 USD’ye denk getirildiğini, ... sözleşmesinin Rusya’da bulunan şantiyedeki projenin bitmesi gerekçe gösterilerek feshedildiğini, çalışma saatlerinin haftanın 6 günü 08.00-19.00 saatleri arası olmasına rağmen hiçbir zaman uyulmadığını, ... yoğunluğuna göre ayda 2 pazar çalıştığını, fazla çalışma ücretlerinin ödenmediğini, dinî bayramların ilk günü hariç diğer günleri çalışıldığını, ... bayramların zaten yurt dışında çalışma olması sebebi ile tamamında çalışma yapıldığını iddia ederek belirsiz alacak davası kapsamında kıdem ve ihbar tazminatları ile izin, fazla çalışma, ... ... ve genel tatil ve hafta tatili ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'i ve belirsiz alacak davasına ilişkin usuli itirazda bulunarak davacının davalı Şirkette 04.....2001-18.03.2002, 14.05.2002-12.01.2003, 05.07.2004- 01.11.2005, 17.07.2006-31.08.2010, 11.02.2011-21.10.2013, 08.01.2014-23.09.2014 tarihleri arasında aralıklı olarak çalıştığını, davacının son ücretinin aylık 1.404,00 USD olduğunu, davacının kıdem ve ihbar tazminatına hak kazanmadığını, 2006 yılı öncesi taleplerinin 10 yıllık zamanaşımına uğradığını, davacının hesabına her ay varsa fazla çalışma, hafta tatili, millî ..., ... ..., yılbaşı ve genel tatil ücretlerinin yatırıldığım, delil listesinde belirtilen USD hesabının kayıtlarının celp edilmesi hâlinde her ay değişik miktarlardaki banka ödemelerinin ihtirazı kayıt ileri sürülmeden davacı tarafından çekildiğinin görüleceğini, yıllık izinlerin kullandırıldığını ya da ücretinin ödendiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
... Anadolu 14. ... Mahkemesinin 19.02.2019 tarihli ve 2016/72 Esas, 2019/138 Karar kararı ile; davacının aylık son ücretinin 1.700,00 USD olduğu, davalının, ... sözleşmesinin haklı nedenle feshini ispat edemediği, tanık beyanları doğrultusunda davacının haftalık 27 saat fazla çalışma yaptığı, davacının genel tatil günlerinde çalışmış olduğu, hafta tatili alacağı bulunduğu, toplam 189 gün izin kullandığı tespit edildiğinden kıdem süresi dikkate alındığında yıllık izin ücreti alacağının bulunmadığı gerekçeleriyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 47. Hukuk Dairesinin 29.....2022 tarihli ve 2020/2800 Esas, 2022/1538 Karar ... kararıyla; dava konusu taleplerin davalı kayıtları ve hesaplamaya dayalı olması nedeni ile belirsiz alacak davasına konu edilebileceği, davalı tarafça, ... sözleşmesinin tazminatsız ve bildirimsiz şekilde feshedilmesinin gerekliliğine yönelik herhangi bir delil sunulmadığı ve ... sözleşmesinin haklı nedenle feshedildiği hususu kanıtlanamadığından, davacının kıdem ile ihbar tazminatına hak kazanacağı, kıdem ve ihbar tazminatı yönünden hükmedilen faiz türü ve başlangıcının kanuna ve dosya kapsamına uygun olduğu, 2015 yılında brüt 1.700,00 USD karşılığında çalıştığının kabul edilmesinin dosya kapsamına uygun olduğu, davacının haftalık 45 saati aşan fazla çalışma yaptığı, hafta tatili ve ... ... ve genel tatil günlerinde çalıştığı hususunun kanıtlandığı gerekçeleriyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Dairemizin 27.12.2022 tarihli ve 2022/11241 Esas, 2022/17908 Karar ... ilâmı ile; davacı tanığının davalı aleyhine dava açtığı dikkate alındığında İlk Derece Mahkemesince salt davacı tanığının beyanı ile davacının haftalık 27 saat fazla çalışma yaptığının kabulünün hatalı olduğu, dosya içeriğindeki diğer bilgi ve belgeler dikkate alındığında çalışma saatlerinin 08.00-19.00 arasında olduğu, nitekim Dairemizin emsal 2021/3264 Esas, 2021/9506 Karar ... dosyasında da aynı doğrultuda haftalık 15 saat fazla çalışma yapıldığının kabul edildiği gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının kaldırılmasına, İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesi yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmı doğrultusunda davacının haftalık 15 saat fazla çalışma yaptığı kabulü ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz yoluna başvurmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; gerekçeli kararda gerekçeye yer verilmeksizin bilirkişi raporuna atıf yapılmasının ... yargılanma hakkına aykırı olduğunu, davacının belirsiz alacak davası açmakta hukuki yararı olmaması nedeniyle davanın reddine karar verilmesi gerektiğini, davacının Şirkette çalışması olmayan dönemlerin hesaplamaya dâhil edilmesinin hatalı olduğu, davacının ücretinin bordrolarında yer aldığı şekilde olduğunu, başkaca yan hak ödemesi olmadığını, kıdem ve ihbar tazminatının kabulünün hatalı olduğunu, davalıya karşı davası olan tanık anlatımlarına itibar edilemeyeceğini, bozma sonrasında 15 saat fazla çalışma yapıldığı kabul edilerek yapılan hesaplamanın hatalı olduğunu, Mahkemece vekâlet ücretinin yanlış hesaplandığını ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının bozularak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; fazla çalışma alacağının ispatı ve hesaplanması ile vekâlet ücretine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası, 370 inci maddesinin ikinci fıkrası ile 371 inci maddeleri.
2. 4857 ... ... Kanunu'nun 41 inci maddesi.
3. Karar tarihinde yürürlükte bulunan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin (AAÜT) 13 üncü maddesinin ilgili bölümü şöyledir:
" (1) Bu Tarifenin ikinci kısmının ikinci bölümünde gösterilen hukuki yardımların konusu para veya para ile değerlendirilebiliyor ise avukatlık ücreti, davanın görüldüğü mahkeme için bu Tarifenin ikinci kısmında belirtilen maktu ücretlerin altında kalmamak kaydıyla (7 nci maddenin ikinci fıkrası, 10 uncu maddenin üçüncü fıkrası ile 12 nci maddenin birinci fıkrası, 16 ncı maddenin ikinci fıkrası hükümleri saklı kalmak kaydıyla) bu Tarifenin üçüncü kısmına göre belirlenir.
..."
3. Değerlendirme
1. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı ve bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davalı vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT'nin 13 üncü maddesinde, konusu para ile değerlendirilebilen uyuşmazlıklar yönünden maktu ücretin altında kalmamak kaydıyla Tarifenin üçüncü kısmına göre ücret belirlenmesi gerektiği düzenlenmiştir. Somut uyuşmazlıkta Mahkemece takdiri indirim dikkate alınmaksızın reddine karar verilen tutar 13.720,61 TL olup davalı lehine maktu vekâlet ücretine hükmedilmemesi hatalı olmuştur.
Ne var ki bu hatanın giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 ... Kanun'un 370 inci maddesinin ikinci fıkrası hükmü uyarınca düzeltilerek onanması gerekir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Davalı tarafın diğer temyiz itirazlarının reddine,
2. Davacı tarafın İlk Derece Mahkemesi kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının, hüküm fıkrasının (6) numaralı bendinde yer alan “Reddedilen miktarlar yönünden davalı taraf kendisini bir vekil ile temsil ettirdiğinden karar tarihinde yürürlükte bulunan A.A.Ü.T.gereğince davalı için hesaplanan 5.271,81 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine” ibaresinin çıkartılarak yerine “Davalı tarafın kendini vekille temsil ettirdiği anlaşıldığından, karar tarihinde yürürlükte bulunan AAÜT uyarınca reddedilen miktar üzerinden belirlenen 9.200,00 TL vekâlet ücretinin davacıdan alınarak davalıya verilmesine,” ibaresinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,
Peşin alınan temyiz istek harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
14.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.