"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 26. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2023/2065 E., 2023/1839 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Çorlu 2. İş Mahkemesi
SAYISI : 2021/237 E., 2023/205 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalıya ait kadın giyim ürünleri satışı yapan mağazasında, davalının yönetimi altında mağaza sorumlusu olarak 24.04.2018-31.12.2020 tarihleri arasında en son 5.500,00 TL ücret ile çalıştığını, müvekkilinin işverenlikteki çalışmalarının, hak ve alacaklarının Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) bildirilmediğini fark ettiğini, fazla çalışma yapmasına rağmen karşılığı ücretin ödenmediğini, ücretinin eksik ödendiğini, müvekkilinin tüm ısrarına karşın hak ve alacaklarının ödenmediğini belirterek kıdem tazminatı, ücret, fazla çalışma ile ulusal bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; müvekkili ile davacı arasındaki ilişkinin işçi işveren ilişkisi değil ortaklık ilişkisi olduğunu, işyerinin sahibinin davacı ve eşi B.K. olduğunu, davacının eşi öğretmen olduğu için işyeri açma ruhsatının davacı üzerinde olduğunu, işyerinin başında davacının bulunduğunu, bilançoların eşi B.K. tarafından tutulmakta olduğunu, personel alımının ve çalışma saatlerinin davacı tarafından belirlendiğini, kasayı davacının tuttuğunu ve çekleri müvekkilinin ödemek zorunda kaldığını, hâl böyle iken bile davacının müvekkilinden kendisi adına ücret talep etmekte olduğunu, müvekkilinin davacının sürekli nakit satış yaptığını ve kredi kartı pek kullanmadığını fark etmiş olduğunu ve işleri de bozulunca davacının mağazaya gelmemeye başladığını, davacının eşi B.K'nın müvekkiline "50.000,00 TL ver biz ayrılalım ortaklıktan" deyince müvekkilinin istekleri üzerine borçlu olduklarını söyledikleri yeğenleri H.K. adına 5 adet 10.000,00 TL’lik senet tanzim etmiş olduğunu ve bu senetleri de ödemediğini, davacının işbu davayı açmasının hakkın kötüye kullanılması anlamına geldiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; tüm dosya kapsamından davacı ile davalı arasındaki ilişkinin işçi ve işveren ilişkisi mahiyetinde olmayıp ticari mahiyette ortaklık ilişkisi olduğu, taraflar arasında ortaklığın devri hususunda bedel uyuşmazlığı olması neticesinde huzurdaki davanın açıldığı, ancak görev hususunun kamu düzenine ilişkin olduğu ve tarafların kabul ve ikrarına bağlı olmadığı gerekçesiyle davanın görevsizlik nedeniyle usulden reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; davacının davalıya ait kadın giyim ürünleri satışı yapan mağazada ve davalının yönetimi altında mağaza sorumlusu olarak çalıştığını, müvekkilinin davalı işyerindeki çalışmalarının hak ve alacaklarının SGK kayıtlarına yansımadığını gördüğünü ve bu nedenle iş sözleşmesini sonlandırmış olduğunu, işyerini davalının tek başına kendi adına işlettiğini, müvekkilinin ise satış sorumlusu/mağaza sorumlusu olarak kesintisiz ve sürekli olarak görev yaptığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki nitelendirmesinde usul ve esas yönünden bir aykırılık bulunmadığı, davacı ile davalı arasında iş ilişkisi değil 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu'nda (6098 sayılı Kanun) düzenlenen adi nitelikte ticari ortaklık ilişkisi bulunduğu, davaya bakmakla ticaret mahkemesinin görevli olduğu, İlk Derece Mahkemesinin kararında bir isabetsizlik bulunmadığı gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, taraflar arasında işçi işveren ilişkisi bulunup bulunmadığına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 7036 sayılı İş Mahkemeleri Kanunu'nun 5 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1. Bölge Adliye Mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
27.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.