"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2021/53 E., 2022/540 K.
DAVA TARİHİ : 16.02.2016
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinin kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 2011/9-13.11.2015 tarihleri arasında davalı Şirketin birçok mağazasında personel, müdür yardımcısı ve müdür olarak 1.750,00 TL ücretle çalıştığını, fazla çalışma yaptığı hâlde ücreti ödenmediğinden ... sözleşmesini haklı sebeple feshettiğini, yıllık izinlerinin tam olarak kullandırılmadığını ileri sürerek kıdem tazminatı, yıllık izin ücreti ve fazla çalışma ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının fesih gerekçesinin yerinde olmadığını, zira davacının çalışmalarının vardiya usulüne tâbi olduğunu ve 45 saati aşan bir çalışması olması hâlinde ücretinin ödendiğini, yine davacının görevi gereği kendi çalışma sürelerini düzenleme imkânı bulunduğunu, davacıya yıllık izinlerinin kullandırıldığın savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 08.03.2017 tarihli ve 2016/114 Esas, 2017/75 Karar sayılı kararı ile; dosya kapsamı, toplanan deliller ve bilirkişi raporuna göre davacının fazla çalışma alacağının bulunmadığı ve ... sözleşmesinin haklı sebeple feshedildiğinin ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesinin 20.02.2018 tarihli ve 2017/1061 Esas, 2018/215 Karar sayılı kararı ile; İlk Derece Mahkemesi kararının usul ve esas yönünden hukuka uygun olduğu gerekçesiyle istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 22.12.2020 tarihli ve 2020/3588 Esas, 2020/19527 Karar sayılı ilâmı ile; hesaplamalara esas alınan imzalı puantajların baskı altında imzalandığının her türlü delil ile ispatlanabileceği, bu belgelerin baskı altında imzalandığının anlaşılması hâlinde fazla çalışma alacağının tanıkla ispatının söz konusu olabileceği, bu nedenle dinlenmeyen davacı tanıklarının davacı talebine göre puantaj kayıtlarının baskı ile imzalatılıp imzalatılmadığı hususunda dinlenmesi, sonucuna göre davacının fazla çalışma alacağının bulunup bulunmadığı ve buna bağlı olarak kıdem tazminatına hak kazanıp kazanmadığı hususunda bir karar verilmesi gerektiği gerekçesi ile kararın bozulmasına ve dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Dairemizin bozma ilâmına uyularak yapılan yargılama sonunda ... sözleşmesinin davacı tarafından fazla çalışma ücretlerinin ödenmemesi sebebiyle feshedildiği, bilirkişi raporunda hesap edildiği üzere davacının fazla çalışma ücreti olduğunun tespit edildiği, buna göre ... sözleşmesinin feshinin haklı nedene dayandığı ve davacının kıdem tazminatına hak kazandığı gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; davacının talep ettiği alacakların zamanaşımına uğradığını, talep edilmesine rağmen tanıkların sigorta kayıtlarının getirtilmediğini, tanıkların yalnızca davacı ile birlikte çalıştıkları dönemler ayrıştırılarak hesaplama yapılması gerektiğini, davacının fazla çalışma ücreti bulunmadığını, puantaj kayıtlarının dikkate alınmadığını, aylık ücretin içerisine fazla çalışma ücretinin de dâhil olduğunu, fazla çalışma ücretinden %40 oranında indirim yapılması gerektiğini, davacı istifa ettiğinden kıdem tazminatına hak kazanamadığını, giydirilmiş brüt ücretin yanlış hesaplandığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması ve davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; ücretin tespiti, davacının fazla çalışma alacağının bulunup bulunmadığı, buna bağlı olarak kıdem tazminatına hak kazanıp kazanmadığı, zamanaşımı ve indirim oranı noktalarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 4857 sayılı ... Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) 24, 41 ve 63 üncü maddeleri, mülga 1475 sayılı ... Kanunu'nun hâlen yürürlükte bulunan 14 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1..Temyizen incelenen İlk Derece Mahkeme kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı ve bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davalı vekilinin aşağıda yer alan paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Fazla çalışma yaptığını iddia eden işçi bu iddiasını ispatla yükümlüdür. Fazla çalışmanın ispatı konusunda işyeri kayıtları, özellikle işyerine giriş ve işyerinden çıkışı gösteren belgeler, işyeri iç yazışmaları delil niteliğindedir. Ancak, fazla çalışmanın bu tür yazılı belgelerle ispatlanamaması durumunda tarafların dinletmiş oldukları tanık beyanları ile sonuca gidilmesi gerekir. Bunun dışında herkesçe bilinen genel bazı vakıalar da bu noktada göz önüne alınabilir. İşçinin fiilen yaptığı işin niteliği ve yoğunluğuna göre de fazla çalışma olup olmadığı araştırılmalıdır.
3. Fazla çalışmanın yazılı delil ya da tanıkla ispatı imkân dâhilindedir. İşyerinde çalışma düzenini bilmeyen ve bilmesi mümkün olmayan tanıkların anlatımlarına değer verilemez.
4. Fazla çalışma iddiasının ispatında tanık anlatımlarına göre sonuca gidilebilir ise de tanıkların anlatımına sadece davacı ile birlikte çalıştıkları süre ile sınırlı olarak itibar edilebilir.
5. Somut uyuşmazlıkta hükme esas alınan 08.07.2022 tarihli bilirkişi raporunda, davacı tanıklarının anlatımına değer verilerek fazla çalışma ücretine ilişkin hesaplamalar, 01.07.2012-31.12.2012 ve 01.01.2014-01.03.2015 tarihleri arasındaki dönem için yapılmıştır. Yargılama sırasında davalı vekili tarafından, davacı tanıklarının davacı ile aynı işyerinde birlikte çalıştıkları sürelerin tespiti için tanıkların Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) kayıtlarının temin edilmesi istenmiş ise de Mahkemece bu yönde bir işlem yapılmamıştır. O hâlde, Mahkemece davacı tanıklarının SGK kayıtları getirtilip davalı işyerinde davacı ile birlikte çalıştıkları süre belirlenerek bu süreler için fazla çalışma ücretinin hesaplatılması gerekirken bu husus gözetilmeksizin karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
29.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.