"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2022/94 E., 2023/659 K.
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesi kararının kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı işveren şirket nezdinde 17.05.1993-30.04.2015 tarihleri arasında muhasebe departmanında muhasebe müdürü göreviyle üst ... yönetici olarak çalıştığını, 30.04.2015 tarihinde ... sözleşmesinin sona erdiğini, müvekkiline 2006 yılında 2005 yılı için, 2007 yılında 2006 yılı için, 2008 yılında 2007 yılı için prim ödemesi yapıldığını, davalı işyerinde uygulanan ... bu prim ödemelerinin işyeri uygulaması hâline geldiğini, ancak davacıya 2008 yılı ve devamı dönemlere ilişkin primlerinin ödenmediğini ileri sürerek prim alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def’ini ileri sürerek davacının ... sözleşmesinde prim ödeneceği kararlaştırılmadığı gibi işyerinin böyle bir yerleşik uygulaması da bulunmadığını, davacının çalıştığı süre içerisinde sadece birkaç kez arızi olarak işverenin kendi insiyatifiyle yapmış olduğu prim ödemesine dayalı olarak talepte bulunmasının açıkça haksız olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin 15.02.2018 tarihli ve 2015/624 Esas, 2018/58 Karar ... kararı ile; davalı işyerinde herhangi bir kriter gözetilmeden 2006, 2007, 2008 yıllarında arka arkaya 3 yıl prim ödemeleri yapıldığı, 3 yıl aradan sonra 2012 yılında tekrar 2011 yılı çalışmaları için bir kısım çalışanlara prim ödemesi yapılarak ödemenin tekrar ettirildiği, bu nedenle prim ödemesinin işyeri için bağlayıcı olduğu ve işyeri uygulaması hâline geldiği, işyeri uygulaması hâline gelen ve işçi lehine olan bu uygulamadan işverenin ... taraflı kararı ile dönmesinin mümkün olmadığı, davacının prim uygulamasından vazgeçilmesine muvafakat ettiğine dair yazılı bir belgenin de ibraz edilmediği gözetildiğinde prim alacağına hak kazandığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesinin ....10.2021 tarihli ve 2018/1952 Esas, 2021/2141 Karar ... kararıyla; İlk Derece Mahkemesinin davalı vekilinin tüm istinaf sebeplerini karşılar mahiyetteki karar ve gerekçesinin dosya kapsamına, usul ve yasaya uygun olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 13.12.2021 tarihli ve 2021/12213 Esas, 2021/16393 Karar ... kararı ile; davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilerek, hükme esas alınan bilirkişi raporunda; işyerinde inceleme de yapıldıktan sonra hesaplamaya esas başka veri sunulmaması nedeniyle davacı ve emsal oldukları belirtilen dört işçiye yapılan ödemelerin ortalaması alınarak prim alacağının belirlendiği, davacının davalı işyerinde Mali ve İdari İşler Genel Müdürlüğüne bağlı muhasebe müdürü olarak çalıştığı, davalı işverence sunulan işyeri organizasyon şeması incelendiğinde Mali ve İdari İşlerin; Finans, Mali Kontrol, Muhasebe ve İdari işler olarak 4 ayrı birimi bulunduğu, emsal gösterilen dava dosyasındaki işçinin de finans müdürü olup davacı ile eşdeğer pozisyonda olduğu, ne var ki hükme esas alınan raporda emsal olarak alınan işçilerden birinin Mali ve İdari İşler Grup Başkanı (Genel Müdür Yardımcısı), diğer üç işçinin ise koordinatör pozisyonunda olup bu işçilerin, işyeri organizasyon şemasında davacıya göre daha üst konumda yer aldıkları ve davacı işçinin emsali olarak kabul edilmelerinin isabetsiz olduğu, bu nedenle işyeri organizasyon şeması gözetilip emsal gösterilen dava dosyasındaki prim belirleme yöntemi ve davacının geçmiş yıllarda aldığı prim oranları da dikkate alınarak prim alacağının tespit edilmesi gerektiği gerekçesiyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
İlk Derece Mahkemesi yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının önceki yıllara ilişkin prim oranları ve davacıya emsal işçilerin prim oranları dikkate alınmak sureti ile seçenekli olarak hazırlanan bilirkişi ek raporundaki, bozma kararında değinilen emsal dava dosyasındaki prim belirleme yöntemi ile davacının geçmiş yıllarda aldığı prim ortalaması gözetilerek yapılan ilk seçenekte yer alan hesaplamalar doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; hükme dayanak alınan bilirkişi ek raporunda kök rapordan daha yüksek tutarlarda hesaplama yapılmasının usuli kazanılmış hakkın ihlali niteliğinde olduğunu, davacıya emsal olarak kabul edilen çalışanların emsal olmadığını, davacı ile aynı konumda olan işçilere hiç prim ödemesi yapılmamasının prim ödenmesinin işyeri uygulaması olmadığını gösterdiğini, 2013 yılından sonra prim ödenmediğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; prim alacağının hesaplanmasına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 ... Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 ... Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 ... ... Kanunu'nun 22 ve 32 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 ... Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davalı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edene yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,
08.02.2024 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.