"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2412 E., 2022/4203 K.
DAVA TARİHİ : 04.....2021
KARAR : Davanın kısmen kabulü
TEMYİZ EDENLER : Taraf vekilleri
MAHKEMESİ : ... 44. ... Mahkemesi
Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı ... davalı vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin dava dışı işveren ile davalı İdare arasındaki asıl işveren alt işveren ilişkisi kapsamında davalı İdareye ait Rehabilitasyon Merkezinde bakım personeli olarak çalışmakta iken 02.04.2018 tarihinde 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) kapsamında sürekli işçi kadrosuna geçirildiğini, kadroya geçiş sırasında düzenlenen belirsiz süreli ... sözleşmesinde ücretinin asgari ücretin % fazlası olarak belirlendiğini, davacının ... Sağlık Sendikası üyesi olduğunu, davalı işverenin 01.01.2019 tarihinden itibaren ... sözleşmede düzenlenen asgari ücretin % fazlası kuralının uygulanmayarak eksik ücret ödediğini, 2018 yılının Mayıs ayında Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığının Toplu ... Sözleşmesi Genelgesi yayımlanarak işçilerin 31.10.2020 tarihine kadar ücret zamları ile mali ve sosyal haklarının belirlendiğini, davacının çalıştığı işyerindeki bakıma muhtaç insanlar bakımından riski en alt seviyeye indirebilmek için en başta birer hafta, sonrasında on beşer gün, en son da onar gün evlerine gitmeksizin 24 saat çalışma yaptıklarını, gündüz 11 saati, gece 7,5 saati aşan çalışmalar için fazla çalışma ücreti ödenmesi gerektiğini, hafta tatili ücreti ile bu çalışma dönemlerine rastlayan ... bayram ve genel tatiller için de zamlı ücret ödenmediğini, ayrıca Bakanlık tarafından yayımlanan toplu ... sözleşmesine göre hak kazanılan gece zammı ücretinin de ödenmediğini ileri sürerek 01.01.2019 tarihinden sonraki döneme ilişkin ücret, ilave tediye ve ikramiye fark alacakları ile 02.04.2018 tarihinden sonraki döneme ilişkin fazla çalışma ücreti, hafta tatili ücreti, ... bayram ve genel tatil ücreti ve gece zammı alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunduklarını, davacının 696 sayılı KHK gereğince sürekli işçi kadrosuna geçirildiğini, işçi kadrosuna geçirilen işçilerin mali ve sosyal haklarının belirlenmesine ilişkin 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname’nin (375 sayılı KHK) geçici 23 üncü maddesinin altıncı fıkrasına istinaden Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı tarafından 31.10.2020 tarihine kadar uygulanacak olan toplu ... sözleşmesi hükümlerinin yayımlandığını ve işçilerin ücretlerinin, ücretlerine ilişkin "Ücret zammı" genel başlığı altında düzenlenerek eksiksiz ödendiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
... 44. ... Mahkemesinin 05.10.2021 tarihli kararıyla; davacı işçinin kadroya alınması ile birlikte işverenle imzalanan ... sözleşmesinde asgari ücretin belli bir oranı seviyesinde ücret ödeneceği açıkça öngörülmediğinden davalı Bakanlık uygulamasının yerinde olduğu, nöbet çizelgeleri ve ücret bordroları dikkate alındığında toplu ... sözleşmesi hükümlerine göre eksik ödendiği tespit edilen alacakların hüküm altına alındığı belirtilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin 20.01.2022 tarihli kararıyla; davacının kadroya geçişte temel ücretinin yeniden belirlendiği ve bu belirleme esnasında asgari ücretin %55 fazlası şeklindeki önceki uygulamaya göre ücret belirlemesi yapılmadığından ücret farkı alacağı, akdi ikramiye ve ilave tediye alacağı taleplerinin reddine dair kararın isabetli olduğu, işçinin hafta tatili ücreti ile ... bayram ve genel tatil ücretlerinin tamamen işyeri kayıtları ve çalışma çizelgelerine göre belirlendiği dikkate alındığında indirime gidilmemiş olmasının yerinde olduğu gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun reddine, toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan gece zammı alacağına en yüksek işletme kredisi faizi uygulanması gerektiği gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılması ile esas hakkında yeniden hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A. Bozma Kararı
1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
2. Dairemizin 26.04.2022 tarihli ilâmıyla; davacının 31.10.2020 tarihinden sonraki dönem yönünden gece zammı, hafta tatili, ... bayram ve genel tatil ücretlerinin hüküm altına alınmış olmasının hatalı olduğu, toplu ... sözleşmesinin ilgili hükmüne göre çalışılan hafta tatili günü için toplam iki yevmiye ödeneceği belirlenmiş olup davacıya çalışma karşılığı olmayan bir yevmiye tutarındaki hafta tatili ücretinin ödenmiş olması karşısında hafta tatili ücretinin bir yevmiye üzerinden hesaplanması gerektiği ve arabuluculuk son tutanak tarihi olan 28.05.2021 tarihinden sonraki döneme ilişkin alacaklar bakımından arabuluculuk dava şartının yerine getirilmediği, bu döneme ilişkin alacaklar bakımından davanın dava şartı yokluğu sebebiyle usulden reddine karar verilmesi gerektiği gerekçeleriyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.
B. Bölge Adliye Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; bozma ilâmına uyularak resen yapılan hesaplama ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
VI. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ... davalı vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili temyiz başvuru dilekçesinde; davacının alacakları hesaplanırken haftalık 45 saat sınırı, günlük 11 saat sınırı, gece 7,5 saat sınırı ve yıllık 270 saat sınırı aşılmış olsa bile artan saatlerin de hesaplamaya dâhil edilmesi gerektiğini, ödemelerin ilgili dönemlerden mahsup edilmesi gerektiğini, davacının ücretinin rızası dışında düşürüldüğünü, faizlerin son tutanak tarihinden yürütülmesi gerektiğini belirterek temyiz talebinde bulunmuştur.
2. Davalı vekili temyiz başvuru dilekçesinde; davanın belirsiz alacak davası olarak açılamayacağını, Mahkemenin görevli olmadığını, gece zammı, ... bayram ve genel tatil ile hafta tatili alacaklarının bulunmadığını, alacaklara işletilen faizlerin hatalı olduğunu belirterek temyiz talebinde bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, gece zammı, hafta tatili, ... bayram ve genel tatil ücret alacaklarının hesaplanması ile arabuluculuk son tutana tarihi ile dava tarihi arasındaki dönem yönünden talep edilen alacaklar hakkında nasıl bir karar verilmesi gerektiğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 696 sayılı KHK ile 375 sayılı KHK'ya eklenen geçici 23 üncü madde, 7036 sayılı ... Mahkemeleri Kanunu'nun 3 üncü maddesi, 4857 sayılı ... Kanunu'nun 34 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; dilekçelerde ileri sürülen temyiz nedenleri kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VII. KARAR
Açıklanan sebeple;
Taraf vekillerinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Davalı ... harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
30.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.