Logo

9. Hukuk Dairesi2023/2892 E. 2023/5005 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Fazla mesai ücreti alacağı davasında, Milli Eğitim Bakanlığı'nın yargılama giderlerinden sorumluluğunun bulunup bulunmadığı ve giderlerin hangi davalıdan tahsil edileceği hususunda yaşanan uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Milli Eğitim Bakanlığı'nın yargılama harçlarından muaf olduğu, ancak mahkeme kararında Bakanlık aleyhine harç hükmolunmasının ve diğer davalılar bakımından da yargılama giderlerinin hangi davalıdan tahsil edileceğinin belirsiz bırakılmasının hatalı olduğu gözetilerek, mahkeme kararının düzeltilerek onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :... Mahkemesi

Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.

Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

Mahkeme kararı davalı ... vekili arafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının I5.10.2006 tarihinden 15.062012 tarihine kadar Zeytinburnu ... Şahenk İlköğretim Okulunda müstahdem/temizlik görevlisi olarak çalıştığını, işveren tarafından 15.....2012 tarihinde ... sözleşmesinin haksız olarak son verildiğini, davacının çalıştığı yerin ilköğretim okulu olduğunu, eğitim öğretim yılı boyunca açık olup yaz aylarında yaklaşık 3 ay davacının boşta durduğunu, okullar açılınca tekrar işe çağrılıp çalıştırıldığını, davacının işten çıkarıldıktan sonra yaptığı araştırmada kendisinin her yıl ve bazen yılda birkaç kez işveren değiştirdiğini, çalışmalarının kısmen birinde, kısmen diğerinde olmak üzere dava dilekçesinde belirtilen işverenler nezdinde gösterildiğini öğrendiğini, bu nedenle tüm işverenlerin davacıya karşı sorumlu olduğunu, en son aldığı ücretin aylık net 960,00 TL olduğunu, davacının 2011-2012 eğitim öğretim yılı sonunda işi bırakmak zorunda bırakıldığını, 2012-2013 eğitim öğretim yılında çalışıp çalışmayacağı sorulduğunda çalışacağını söylemesine, bununla ilgili bir dilekçe istenmesi üzerine dilekçeyi vermesine rağmen işe çağrılmadığını iddia ederek kıdem ve ihbar tazminatı, yıllık ücretli izin, fazla çalışma ile ... ... ve genel tatil ücreti alacaklarının davalılardan tahsilini talep etmiştir.

II. CEVAP

1. Davalı Dfm Temizlik Turizm Otom. ve Yem. Hiz. San. Tic. Ltd. Şti. (Dfm Şirketi) vekili cevap dilekçesinde; davalı Şirket ile İdare arasında 09.04.2012 başlangıç tarihli yaklaşık 2 ay süreli ... İli İlköğretim Okulları Malzemesiz Genel Temizlik Hizmet Alımına Ait İhale Sözleşmesi akdedildiğini, davacının bu tarihlerden önce ve sonrasına ait çalışmalarından sorumlu olmadıklarını, davacının bu sürede belirli süreli ... ilişkisiyle çalıştığını, davacının diğer davalı ... Okulunda aralıksız ve kesintisiz çalışmaya devam ettiğini, davacının sadece 2 ay davalı Şirkette çalışması nedeniyle herhangi bir kıdem, ihbar tazminatı, yıllık izin, fazla çalışma, genel tatil alacağı veya başkaca bir işçilik alacağının kesinlikle doğmadığını, devanın husumet yönünden reddinin gerektiğini, davacının 45 saatin altında çalışma yaptığını, hiçbir okulda gece yarılarına kadar ya da resmî tatillerde ... yapılmadığını, davacının almış olduğu son ücretin brüt 886,50 TL olduğunu beyanla davanın reddini istemiştir.

2. Davalı Turkuaz Sosyal ve Destek Hizm. Tem. San. Tic. Ltd. Şti. (Turkuaz Şirketi) vekili cevap dilekçesinde; davalı Şirket ile İdare arasında 01.04.2011 başlangıç, 30.....2011 bitiş tarihli yaklaşık 3 ay süreli ve 01.09.2011 başlangıç, 31.12.2011 bitiş tarihli 4 ay süreli olmak üzere iki defa ... İli İlköğretim Okulları Malzemesiz Genel Temizlik Hizmet Alımına Ait Sözleşme akdedildiğini, araya yaz tatili de girdiğinden, toplamda sadece 7 aylık bir sürede davalı Şirketin bu hizmeti gerçekleştirdiğini, davacının bu tarihlerden önce ve sonrasına ait çalışmalarından sorumlu olmadıklarını, davacının bu sürede 7 ay belirli süreli ... ilişkisiyle çalıştığını, davacının diğer davalı ... Okulunda aralıksız ve kesintisiz çalışmaya devam ettiğini, davacının sadece 7 ay davalı Şirkette çalışması nedeniyle herhangi bir kıdem, ihbar tazminatı, yıllık izin, fazla çalışma, genel tatil alacağı veya başkaca bir işçilik alacağının kesinlikle doğmadığını, davanın husumet yönünden reddinin gerektiğini, davacının 45 saatin altında çalışma yaptığını, hiçbir okulda gece yarılarına kadar ya da resmî tatillerde ... yapılmadığını, bunun hayatın olağan akışına ... olduğunu, davacının almış olduğu son ücretin brüt 837,00 TL olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.

3. ... cevap dilekçesinde husumet itirazı ve zamanaşımı def'inde bulunarak belirsiz alacak davası açılamayacağını 18.00 sonrasında ve hafta tatillerinde çalışılmadığını, çalışma süresinin eğitim süresi kadar olup aralıklı olduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.

4. Diğer davalılar davaya cevap vermemiştir.

III. MAHKEME KARARI

Mahkemenin 30.....2016 tarihli ve 2013/498 Esas, 2016/281 Karar sayılı kararı ile davacının askı süresi sonunda işverence işe başlatılmayarak ... sözleşmesinin haksız feshedildiği, sözleşmenin niteliği gereği yıllık izin ücretine hak kazanamayacağı, fazla çalışma yaptığının ve eğitim öğretim dönemindeki 23 Nisan, 19 Mayıs, 29 Ekim Cumhuriyet Bayramında davacının çalıştığı değerlendirilerek bilirkişi raporundaki hesaplama doğrultusunda davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ

A. Bozma Kararı

1. Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılardan ..., Dfm Temizlik Turizm Oto Yemek Hizm. San. Tic. Ltd. Şti. ve Turkuaz Sosyal ve Destek Hizm. Tem. San. Tic. Ltd. Şti. vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizin 07.12.2020 tarihli ve 2016/33761 Esas, 2020/17413 Karar sayılı kararıyla dava dilekçesinde davacının cumartesi günleri işe 08.30’da başlandığı açıklandığı hâlde, hükme esas alınan bilirkişi raporunda cumartesi günü mesaiye başlama saati talep aşılıp 08.00 kabul edilerek fazla çalışma süresinin 30 dakika daha fazla hesaplanmasının ve davada beş tane davalı olduğu hâlde vekâlet ücreti, harç ve yargılama giderlerinin hangi davalıya veya davalılara yüklendiği açıklanmadan sadece “davalıdan” şeklinde hüküm kurulması, davalı ... harçtan muaf olması gerekirken harçtan sorumlu tutulmasının hatalı olduğu gerekçesiyle hükmün bozulmasına karar verilmiştir.

B. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar

Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile bozma ilâmına uyulmasına karar verilmiş, son alt işveren Dfm Şirketi ile ... hükmedilen alacağın tamamından, Turkuaz Şirketi ile 3K Parksan İnş. .... Tem. Hizm. Teks. Gıda San. ve Tic. Ltd. Şti. (3K Parksan Şirketi) kendi çalışma dönemlerindeki ücret ve taleple bağlı kalınarak sorumlu olmak üzere davanın kısmen kabulüne, tüzel kişiliği bulunmayan Zeytinburnu İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ve ... hakkında davanın reddine, yargılama gideri ve harçların ise bozmadan önceki hükümde olduğu gibi davalıdan tahsiline karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı ... vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davalı ... vekili temyiz başvuru dilekçesinde; husumet itirazının dikkate alınmasını, davacının ibraname verdiğini, okulda çalışma saatleri dışında ... süre kalınamayacağından fazla çalışma talebinin reddi, vekâlet ücreti konusunda lehlerine karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek hükmü temyiz etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık, fazla çalışma ücreti ile davalı ... Bakanlığının yargı harçlarından muafiyeti ve yargılama giderlerinden sorumluluk hususuna ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 ... maddesi, 438 ... maddesinin yedinci fıkrası ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası, 4857 sayılı ... Kanunu'nun 41 ve 63 üncü maddeleri, 492 sayılı Harçlar Kanunu'nun (492 sayılı Kanun) 13 üncü maddesinin (j) bendi, 6100 sayılı Kanun'un 326 ncı maddesi.

3. Değerlendirme

1.Temyizen incelenen Mahkeme kararında ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı ve bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davalı ... vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.

2. Davalı Bakanlık yargılama harçlarından muaf olduğu hâlde Bakanlık aleyhine harca hükmedilmesi hatalıdır. Ayrıca hakkında husumet yönünden ret kararı verilenler dışında 4 davalı olduğu hâlde yargılama giderlerinin infazda tereddüt yaratacak şekilde "davalıdan tahsiline" dair hüküm kurulması da bozmayı gerektirir.

Ne var ki bu hataların giderilmesi yeniden yargılama yapılmasını gerektirmediğinden 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 438 ... maddesinin yedinci fıkrası hükmü uyarınca Mahkeme kararının düzeltilerek onanması gerekir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

1. Davalı ... Bakanlığının diğer temyiz itirazlarının reddine,

2. Davalı ... Bakanlığının Mahkeme kararına yönelik temyiz itirazının kabulü ile Mahkeme kararının, hüküm fıkrasının (2) ve (3) numaralı harç ile ilgili ve (4) numaralı yargılama giderine ilişkin bentleri hükümden tamamen çıkartılarak yerlerine;

"2. Alınması gereken 732,28 TL harçtan peşin harç ve ıslah harcının mahsubu ile bakiye 342,33 TL harcın davalı Bakanlık harçtan muaf olduğundan davalı Şirketlerden alınarak, Hazineye gelir kaydına,

3. Davacı tarafından yargılama esnasında yatırılan 294,95 TL peşin harç ve 95,00 TL ıslah harcı olmak üzere toplam 389,95 TL harcın davalı Bakanlık harçtan muaf olduğundan davalı Şirketlerden alınarak davacıya verilmesine,

4. Davacı tarafından yargılama gideri olarak sarf edilen 879,00 TL'nin, kabul-ret oranına göre hesaplanan 624,72 TL'sinden ..., 312.36 TL'sinden Dfm Şirketi, 295.20 TL'sinden Turkuaz Şirketi ve 104.12 TL'sinden 3K Parksan Şirketi müştereken ve müteselsilen sorumlu olmak üzere davalılardan alınarak davacıya verilmesine, bakiyesinin davacı uhdesinde bırakılmasına" ibarelerinin yazılması suretiyle DÜZELTİLEREK ONANMASINA,

Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,

05.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.