"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2284 E., 2022/2643 K.
DAVA TARİHİ : 19.04.2021
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 2. ... Mahkemesi
SAYISI : 2021/273 E., 2021/497 K.
Taraflar arasındaki sendika şube genel kurulunun iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı dava dilekçesinde; Büro Memurları Sendikasının delege seçimlerinin yapılması hakkındaki 20.11.2020 tarihli yazısı ile 02.03.2021 tarihli yazısı ekinde bulunan listede yer alan Şubelerin delege aday listelerinin ilanından başlanarak seçim sürecinin Genel Merkezle koordineli olarak gerçekleştirilmesinin talimatlandırıldığını, Büro Memur-Sen ... 2 nolu (İçişleri) Şubesinin de söz konusu yazı ekinde gönderilen seçim takvimi kapsamında olmasına rağmen gerek talimatta belirtilen seçim takvimindeki sürelere gerekse Sendika Seçim Yönetmeliği'nde belirtilen sürelere uyulmadığının görüldüğünü, Seçim Yönetmeliği'nin 25 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca şube olağan genel kurulunun, delege seçim bitiş tarihinden en erken 30 gün en geç 45 gün içinde yapılması gerektiği hüküm altına alınmasına rağmen 19.03.2021 tarihinde Genel Kurul toplantısının düzenleneceğinin ilan edildiğini, delege başvurularının alındığı tarihten 106 gün sonra Şube Olağan Genel Kurulu seçimine gidildiğini, delege seçimleri yapılmadığı hâlde delege seçimleri yapılmış gibi tutanak düzenlendiğini, delege aday başvurularının 01.12.2020-03.12.2020 tarihleri arasında toplanan delege aday başvuru dilekçelerine dayanarak hazırlandığını, o tarihten sonra Şube Genel Kurul seçimlerinin yapıldığı tarihe kadar Sendikaya üye olan, Sendikaya aidat ödeyen delege adayı olma ve seçimde oy kullanma hakkı elde eden üyelere delege seçimine katılma ve oy kullanma hakkı verilmediğini, Büro Memur-Sen Seçim Yönetmeliği'nin 28 inci maddesine göre seçim tarihinden en az 15 gün önce ilan yapılması gerektiğini ve internet sitesi üzerinden yapılacak ilanın 15 gün süresince ilk sayfada görülecek şekilde ilanda kalması gerektiğini, ilan süresine uyulmadığı ve ilan süresi tamamlanmadan seçime gidildiğini belirterek ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle Büro Memur-Sen ... 2 nolu Şubesinin 19.03.2021 tarihli Şube Genel Kurulunun tüm sonuçlarıyla iptaline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı ve tarafsız olmadığı açık olan tanık olarak belirtilen şahısların, seçimi kaybetmenin yarattığı hırs ile asılsız iddia ve ithamlarda bulunarak Şube çalışanlarının üyelerle olan iletişiminin önüne geçmeyi ve kamuoyunda yönetime olan güveni zedelemeyi hedeflediğini, Sendika Şubesindeki 162 delegeden 109'unun mevcut Şube yönetimine oy verirken sadece 34 delegenin davacı taraftan yana oy kullandığını, davacının Şube seçim sürecinden Genel Kurul sonucuna kadar yapılan ... ve işlemlerin tamamına dâhil olduğunu, davacının Genel Kurul sürecinde herhangi bir hak kaybı olmadığını; Şubeye, Genel Merkeze ve İlçe Seçim Kuruluna askı sürecinde herhangi bir itiraz veya başka talepleri olmadığını savunarak ve dilekçesinde yazılı diğer sebeplerle davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; seçim sürecinin pandemi süreci sebebiyle İdare tarafından durdurulduğu, seçimin sürecin bitmesi sonrası devam ettiği, pandemi koşullarından dolayı seçimin tekrar kaldığı yerden devam ettiği tarihe kadar delege listesinin askıda kaldığı, söz konusu bu tarihlerde delege başvurularında herhangi bir artışın meydana gelmediği, delege sayılarında azalmaların meydana geldiği, bu durumun Sendika Genel Merkezine usülüne uygun bildirildiği, delege listesinin askı süresince davacı, delege ve üyelerce herhangi bir şekilde itiraz edilmediği, Sendika Merkezince davalı Şubeye yeni delege başvurusu yapılmadığı, delege başvurusunun delege sayısından fazla olmadığı ve delege başvurusu delege süreleri askı süreçlerinin hiçbirinde herhangi bir üye tarafından Şubeye veya Genel merkeze bir başvuru yapılmaması sebebiyle söz konusu bu aşamanın itiraz olmadan geçildiği ve sürecin devam ettiği, 19.03.2021 tarihinde yapılan Olağan Genel Kurulda divana herhangi yeni bir başvuru yapılmaması sonucu aynı gün çoğunluk sağlanarak seçime gidildiği, 2 liste ile gidilen seçimde davacının da aday olduğu, seçim sonuçlarına göre 109 oy karşısında davacının 34 oy aldığı, seçim sonuçlarının Şube ve Seçim Müdürlüğünce askıya çıkarıldığı, kanuni süre içerisinde davacı tarafça ve herhangi bir üye tarafından itiraz edilmediği, daha sonrasında 22.03.2021 günü İlçe Seçim Müdürlüğünce seçilen Şube Yönetimine mazbatanın teslim edildiği, davacı tarafça iddia edildiği şekilde seçim sürecinde herhangi bir usulsüzlük olmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı; dava dilekçesinde belirttiği sebeplerle davanın kabulüne karar verilmesi gerektiğini ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Şubenin, Genel Kurulun yapıldığı 19.03.2021 tarihinden 15 gün önce yani 04.03.3021 tarihinde ilan yapması gerekirken 05.03.2021 tarihinde Genel Kurul ilanını yaptığı ancak bu hususun seçimlerin sonuçlarını etkileyecek nitelikte esaslı bir eksiklik olarak görülmediği, sürecin pandemi nedeniyle kesintiye uğradığı, seçimin kaldığı yerden devam ettiği tarihe kadar delege listesinin askıda kaldığı, söz konusu tarihlerde delege başvurularında herhangi bir artışın meydana gelmediği, delege listesinin askı süresine herhangi bir itirazın yapılmadığı, yine Şubenin 03.03.2021 tarihli yazısı ile Şubeye ve Genel Merkeze herhangi bir delege başvurusu veya itiraz olmadığından şubeye başvuran delege adaylarının doğrudan delege olarak kabul edildiği, delege seçimi yapmaya gerek olmadığının genel merkeze bildirildiği, bu bakımdan herhangi bir hak kaybının olmadığı gerekçesiyle başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı temyiz başvurusunda bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı; dava ve istinaf dilekçelerinde belirttiği sebeplerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, hukuka aykırı şekilde icra edildiği gerekçesiyle Sendika Şube Genel Kurulunun iptalinin gerekip gerekmediği noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 4688 sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları ve Toplu Sözleşme Kanunu'nun (4688 sayılı Kanun) “Genel kurulların toplantı zamanı ve karar yeter sayısı” kenar başlıklı 10 uncu maddesi şöyledir:
“Sendika veya konfederasyonun ilk genel kurulu tüzel kişilik kazanmasından başlayarak altı ay içinde yapılır.
(Değişik ikinci fıkra: 4/4/2012-6289/8 md.) Olağan genel kurul toplantıları dört yılı aşmamak üzere tüzüklerde belirtilen sürede yapılır.
(Değişik üçüncü fıkra: 4/4/2012-6289/8 md.) İki genel kurul toplantısı arasındaki döneme ilişkin faaliyet ve hesap raporu, denetleme kurulu veya denetçi raporu ile gelecek döneme ilişkin bütçe önerisi, genel kurula katılacaklara toplantı tarihinden en az onbeş gün önce yazılı veya elektronik ortamda gönderilir ve internet sitesinde ilan edilir.
Olağanüstü genel kurul, yönetim kurulu veya denetleme kurulunun gerekli gördüğü durumlarda ya da genel kurul üye veya delegelerinin beşte birinin yazılı isteği üzerine en geç altmış gün içinde toplanır.
Genel kurula çağrı yönetim kurulu tarafından yapılır.
Toplantı yeter sayısı üye ya da delege tamsayısının salt çoğunluğudur. İlk toplantıda yeter sayı sağlanamazsa, ikinci toplantı en çok onbeş gün sonraya bırakılabilir. Bu toplantıda salt çoğunluk aranmaz.
Karar yeter sayısı toplantıya katılan üye veya delege sayısının salt çoğunluğudur.
Yukarıdaki hükümlere aykırı hareket eden sendika şubesi, sendika veya konfederasyon yönetim kuruluna; üyelerinden birinin veya durumu tespit eden Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının başvurusu üzerine, ... davalarına bakmakla görevli mahkeme kararı ile işten el çektirilir. Bu takdirde görevli mahkeme, genel kurulu kanun ve tüzük hükümleri gereğince altmış günü geçmemek kaydıyla en kısa zamanda toplamak ve yeni yönetim kurulu seçilinceye kadar cari işleri yürütmekle görevli olmak üzere Medenî Kanun hükümleri gereğince bir veya üç kayyım tayin eder.”
2. 4688 sayılı Kanun’un 11 inci maddesi atfı ile uygulama alanı bulan 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu’nun “Seçimlere itiraz” kenar başlıklı 15 inci maddesi şu şekildedir:
“(1) Genel kurulda yapılan organ ve delege seçimlerinin devamı sırasında yapılan işlemlere ilişkin olarak seçim sonuç tutanaklarının düzenlenmesinden itibaren iki gün içinde yapılacak itirazlar hâkim tarafından aynı gün incelenir ve kesin olarak karara bağlanır. İtiraz süresinin geçmesi ve itirazların karara bağlanmasından hemen sonra hâkim, 14 üncü madde hükümlerine göre kesin sonuçları ilan eder ve ilgili kuruluş veya şubesine bildirir.
(2) Bakanlık veya kuruluş ya da şubesinin üye ve delegeleri; kanun ve tüzük hükümlerine aykırı olarak genel kurul ve seçim yapılması veya seçim sonuçlarını etkileyecek ölçüde bir usulsüzlük ya da kanuna aykırı uygulama iddiasıyla, bu işlemlerin veya genel kurulun iptali için genel kurul tarihinden itibaren bir ay içerisinde dava açabilir. Dava basit yargılama usulüne göre iki ay içerisinde sonuçlandırılır. (Ek cümle: 12/10/2017-7036/30 md.) Karar hakkında istinaf yoluna başvurulması hâlinde bölge adliye mahkemesi bir ay içinde kararını verir. (Değişik cümle: 12/10/2017-7036/30 md.) Bu karara karşı temyiz yoluna başvurulması hâlinde Yargıtayca on beş gün içinde kesin olarak karar verilir.
(3) Genel kurulun veya genel kurulda yapılan organ seçiminin iptaline karar verildiği takdirde mahkeme; genel kurulu kanun ve tüzük hükümlerine göre en kısa zamanda toplamak, seçimleri yapmak ve yeni yönetim kurulu seçilinceye kadar kuruluşu yönetmekle görevli olmak üzere, 4721 sayılı Kanun hükümleri gereğince bir veya üç kayyım tayin eder ve görev sürelerini belirler.”
3. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
24.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.