"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 34. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2022/2344 E., 2022/629 K.
DAVA TARİHİ : 24.12.2021
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 6. ... Mahkemesi
SAYISI : 2021/1424 E., 2022/491 K.
Taraflar arasındaki tespit davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı işyerinde çalıştığını, sendika üyesi olduğunu, müvekkilinin uzun yıllardır işyerine motosiklet ile gittiğini ve işyerindeki otoparka sorunsuz bir şekilde ... ettiğini ancak daha sonra yayımlanan bir emir doğrultusunda müvekkilinin nizamiyeye ve hatta nizamiye girişindeki otoparka girişinin yasaklandığını, işyerinde geçerli toplu ... sözleşmesinin ilgili maddesinde işverenin olanak bulunması hâlinde uygun bir ... yerini ayırması gerektiğinin düzenlendiğini, müvekkilinin nizamiye girişindeki otoparka alınmadığını, motosiklet hariç diğer araçların girişine izin verildiğini, davalı işyerinde nizamiyenin dışında ve içerisinde iki adet otopark bulunduğunu, müvekkilinin aracını her iki otoparka da koyamadığını, söz konusu davalı işleminin kanunilik ilkesine, ölçülülük ilkesine ve eşitlik ilkesine aykırı olduğunu ileri sürerek müvekkilinin motosikleti ile otoparktan yararlanabileceğinin tespitine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; işyerine ilişkin düzenlemeler yönünden işverenin karar verme yetkisine sahip olduğunu, 2018-2019 döneminde 10 adet motosiklet kazasının meydana gelmesi sebebiyle personelin zarar görmemesi adına nizamiyelerden motosiklet girişinin ve birlik içinde motosiklet kullanılmasının yasaklandığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; otoparklara getirilen kısıtlamanın işverenin işyerini İdare yetkisi kapsamında değerlendirilebileceği, davalı işyerinde motosiklet kazaları sebebiyle dava konusu kısıtlamanın getirildiği gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; dava dilekçesinde ileri sürdüğü hususlarla birlikte davalı işyerinde nizamiyenin içinde ve dışında olmak üzere iki adet otopark bulunduğunu, müvekkilinin her iki otoparkı da kullanmasına izin verilmediğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; otopark imkânı tanınmasının toplu ... sözleşmesi kapsamında zorunluluk teşkil etmediği, davalı Kurum içerisinde artan yaralanmalı ve ölümlü motosiklet kazalarının önlenmesi amacıyla davalı işverenin yönetim hakkı kapsamında yayımladığı emirin eşitlik ve ölçülülük ilkelerine aykırı olmadığını belirterek davacı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine oy çokluğuyla karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; her ne kadar davalı işveren tarafından trafik kazası gerekçe gösterilerek motosikletin otoparka girişi önlenmekteyse de dava konusu işyerinde otoparkın nizamiye girişi dışında da olduğu, nizamiye girişinin yanındaki otoparkın kullanılmasına izin verilmemesinin kabul edilebilir olmadığı, taleplerinin nizamiyenin dışındaki otoparkın kullanılmasına yönelik olduğunu belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; davalı işveren tarafından işyerine motosiklet ... edilmesinin ve kullanılmasının yasaklanmasının hukuka uygun olup olmadığı hususuna ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 31 ve 194 üncü maddeleri, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ve 371 inci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Somut uyuşmazlıkta davacı vekili dava dilekçesinde; davalı işyerinde nizamiyenin içinde ve dışında iki otopark bulunduğunu, her iki otoparkın da motosiklet kullanımına yasaklandığını beyan etmiştir. Temyiz dilekçesinde ise taleplerinin nizamiyenin dışındaki otoparka ilişkin olduğunu, nizamiye içinde motosiklet kullanımına ilişkin bir taleplerinin bulunmadığını belirtmiştir. Davalı vekili, nizamiyede meydana gelen ölümlü motosiklet kazaları nedeniyle motosiklet kullanımın yasaklandığını savunmuştur.
2. Dosya içerisinde yer alan krokilere göre davalı işyerinde nizamiyenin içinde ve dışında olmak üzere birden çok otopark bulunmaktadır. Ancak belirtilen krokilerden otoparkların tamamının işyerinin içerisinde kalıp kalmadığı anlaşılamamaktadır.
3. Öncelikle davalı işyerinde kaç tane otopark olduğu, bu otoparkların nizamiye içinde mi yoksa dışında mı olduğu açıklığa kavuşturulmalı ve davacı vekiline, talebinin nizamiyenin içindeki otoparka yönelik mi yoksa dışındaki otoparka yönelik mi olduğu konusunda açıklama yapmak üzere yöntemince süre verilmelidir. Bundan sonra işverence otoparkın motosiklet kullanımına yasaklanmasının kapsamı netleştirilmelidir.
4. Belirtmek gerekir ki ... sağlığı ve güvenliğine ilişkin ya da işyerinin niteliği gereği olarak yapılan sınırlamalar ve/veya verilen talimatlar işverenin yönetim hakkı kapsamındadır. Bu kapsamdaki işverence getirilen işyeri içerisinde bulunan otopark kullanımı yasağına davacının uyması gerekir.
5. Bu nedenle davacı iddiası netleştirildikten sonra, davalı tarafça ileri sürülen iddialar da göz önüne alınarak gerekirse mahallinde keşif yapılıp uzman bilirkişiden rapor alınmak suretiyle motosikletle işyeri içerisinde bulunan otoparklara girişin ... sağlığı ve güvenliği bakımından ya da işyerinin niteliği gereği güvenlik açısından tehlike oluşturup oluşturmadığı konusunda bir değerlendirme yapılarak sonuca gidilmelidir. Motosikletle işyeri dışında bulunan otoparklara girişin yasaklanması ise işverenin yönetim hakkı kapsamında değerlendirilemeyeceğinden davacı talebinin kabulü gerekir. Belirtilen hususlar gözetilmeden karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
30.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.