"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesinince davanın kabulüne verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı ve katılma yolu ile davalı vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten sonra ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının ücretinin ... taraflı olarak her ihale döneminde indirildiğini, bunun sonucu hak edilen ücretin eksik hesaplanması ve eksik hesaplanan ücret ile kadroya geçirilmesi sonucunda, imzalanan toplu ... sözleşmesi hükümleri ve Yüksek Hakem Kurulu kararları ile hak edilen zamların uygulanamadığını, toplu ... sözleşmesi ile verilen yemek yardımı ücretlerinin ödenmediğini, kadroya geçtikten sonra ... yıldaki ücretinin ücret tanımına riayet edilmeden belirlendiğini, davacının kadroya geçtiği dönemden önceki ihale dönemlerinde farklı oranlarda ücretlerle çalıştırıldığını, 696 sayılı Kanun Hükmünde Kararname (696 sayılı KHK) doğrultusunda geçiş dönemindeki mevcut haklarının korunacağının İdarece kabul edildiğini ve geçişin sağlandığını, müvekkilinin mevcut hakları korunarak kadroya geçirildiğini, buna karşın davacının ücretinde indirime gidildiğini, davacının ücretinin asgari ücretin belli bir oranında olduğunun kabul edilmesi gerektiğini, ayrıca 2016 ve 2017 yılında yapılan toplu ... sözleşmeleri gereğince kadroya geçiş işlemleri tamamlanan işçilere ödenmesi gereken yemek ücretlerinin de ödenmediğini ileri sürerek eksik ödenmeden kaynaklı fark ücret alacağı ile yemek ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davanın belirsiz alacak olarak açılmasında hukuki yararın bulunmadığını, davacının kadroya geçme ön şartı olarak İdareye karşı açılmış davaları sonlandıracağı, İdareye dava icra takibi açmayacağına dair sulh sözleşmesi yaptığını, sulh anlaşması yapılmasının kanuni bir şart olduğunu, bu anlaşmaya uymayarak açılan davanın hukuka ve kanuna aykırı olduğunu, husumet ve zamanaşımı itirazında bulunduklarını, davacının kadroya geçişinde eksik zam yapıldığı iddialarının doğru olmadığını, kadroya geçiş sonrası asgari ücret artışının uygulanması talebinin hukuken korunmadığını, davacı taleplerinin yerinde olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının hizmet alım sözleşmesi sonucunda ihâle ... dava dışı alt işverenler bünyesinde çalışmakta iken 696 sayılı KHK kapsamında 02.04.2018 tarihinde kadroya geçirildiği, taraflar arasında imzalanan belirsiz süreli ... sözleşmesinde davacının ücretinin 3.551,63 TL olarak belirlendiği, Yargıtay kararları doğrultusunda bilirkişi tarafından yapılan inceleme sonucunda davacıya usulüne uygun olarak ücret zamlarının uygulandığı, ancak bilirkişi raporunda açıklanan dönem yönünden davacı ücretinin 289,86 TL eksik ödendiği, işçiye yemek verilmemesi hâlinde ücretinin nakden ödeneceğinin düzenlendiği, davalı işveren tarafından yemek verilmediğine dair ispatın bulunmadığı ve bu konuda tanık da dinlenilmediği, dolayısıyla davacı tarafın yemek ücreti alacağını ispat edemediği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; kararın gerekçesiz olduğunu, hangi gerekçe ile hangi talebin reddedildiğinin açık olmadığını, taleplerinin birbirinden farklı şartlara tâbi olduğunu, eksik inceleme ve araştırma ile hüküm kurulduğunu, davalının müzekkere ile istenilen belgeleri eksiksiz bir şekilde sunmadığını, müvekkilinin söz konusu toplu ... sözleşmesinden yararlanması gerektiğini, davalı İdarede çalışmaya başladığından beri ücretinin asgari ücretin belli bir oranından fazlası olarak belirlendiğini, 696 sayılı KHK ve 01.01.2018 tarihli ve 30288 sayılı Tebliğ'de kabul edilen hükme dayanarak İdarenin, kadroya geçen işçilerin mevcut haklarının korunacağını kabul ettiğini, her ne kadar ... sözleşmesinde ücret miktarının yazılı olduğu ifade edilmişse de bu miktarın yine asgari ücretin belli bir (son dönemde belirlenen ...) oranı olduğunu, 2012 yılından sonraki her ücretinin; asgari ücretin %266 fazlasına göre belirlenmesi ve zamların bu ücrete göre yapılması, kadroya da bu ücret üzerinden geçirilmesi gerektiğini, kadroya eksik ücret ile geçirildiğini ve eksik ödenmeye devam edildiğini, işverenin ... taraflı iradesi ile ücrette indirime gidemeyeceğini, 31.10.2020 tarihine kadar uygulanacak olan bu toplu ... sözleşmesinde "işçilere fiilen çalışılan günler için 5,00(Beş) TL/... tutarında yemek bedeli ödenecektir." hükmü olduğunu, ancak yemek bedeli ödenmediğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili; davacı ile müvekkili Kurum arasında kadroya geçiş sonrası imzalanan belirsiz süreli ... sözleşmesinde ücretinin tutar olarak belirtildiğini, güncel Yargıtay içtihatları ve kanuni düzenlemeler uyarınca işçi ücretinin tutar olarak belirtilmesi hâlinde asgari ücretin yüzdelik fazlası şeklinde ücret ödenmesinin talep edilemeyeceğini, davacının kadroya geçirilirken ödenmesi gereken alacak ve zamların ödenmiş olduğunu, Kurum tarafından yapılan araştırma sonucu işçilerin toplu ... sözleşmesinden kaynaklı bir alacağının olmadığının tespit edildiğini, davacının her yıl ... ihale ile ... bir ... belirlendiğini bildiğini ve ... sözleşmelerini imzalamak suretiyle de bu hususu kabul ettiğini, ücret farkı talebinin reddi gerektiğini, davacının kadroya geçirilirken eksik zam uygulandığı iddiasının doğru olmadığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının davalı işyerinde değişen Şirketler nezdinde alt işveren işçisi olarak çalışırken 01.04.2018 tarihinde 696 sayılı KHK'nın 127 nci maddesi ile 375 sayılı Kanun Hükmünde Kararname'ye (375 sayılı KHK) eklenen 23 üncü madde kapsamında kadroya geçirildiği, davacının 375 sayılı KHK'nın geçici 23 üncü maddesi uyarınca idarelerce sürekli işçi kadrolarına geçirilen işçilerin ücret ve diğer mali sosyal haklarının belirlenmesinde Yüksek Hakem Kurulu tarafından karara bağlanan ve 31.10.2020 tarihine kadar uygulanacak olan toplu ... sözleşmesinden yararlandığı, davalı tarafından sunulan ücret bordrolarına göre davacının kadroya geçirildiği tarihten itibaren sözleşmesinde belirlenen ücrete ve toplu ... sözleşmesi hükümlerine uygun ödeme yapıldığı ve yemek ücretinin ödendiği, kadroya geçiş tarihi itibarıyla sona ... önceki ihale şartnamesinde belirtilen ve kararlaştırılan ücretin esas alınamayacağı, bilirkişi tarafından 2018 yılı için hesaplanıp hüküm altına alınan fark tutarların ödendiğinin işverence ispat edilemediği, davalı tarafça ek ödeme yapıldığı ileri sürülse de takip eden aylardaki ek olarak düzenlenen bordroların ikramiye ödemesine ilişkin olduğu gerekçesiyle taraf vekillerinin istinaf başvuruların 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (b) bendinin birinci alt bendi uyarınca ayrı ayrı olmak üzere esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve katılma yolu ile davalı vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1.Davacı vekili; istinafa başvuru nedenlerini tekrar etmiş ve resen gözetilecek sair nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili; istinafa başvuru nedenlerini tekrar etmiş ve resen gözetilecek sair nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile katılma yoluyla temyiz başvurusunda bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; davacının sürekli işçi kadrosuna geçiş tarihinden önceki dönemde ücretinin düşürülüp düşürülmediği ve bu ücretlerden davalının sorumlu tutulup tutulamayacağı ile kadroya geçiş tarihinden sonra düzenlenen ... sözleşmesine göre ödenmesi gereken ücretin tespiti, toplu ... sözleşmesindeki ücret zamlarından yararlandırılıp yararlandırılmadığı, fark alacakları ve yemek ücretine hak kazanıp kazanmadığı hususlarına ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 ... maddeleri,
2. 4857 sayılı ... Kanunu'nun 22 ve 34 üncü maddeleri, 696 sayılı KHK'nın 127 nci maddesi ile 375 sayılı KHK'ya eklenen geçici 23 üncü madde.
3. Dairemizin 15.....2022 tarihli ve 2022/6534 Esas, 2022/7900 Karar sayılı, 2022/6535 Esas, 2022/7901 Karar sayılı, 2022/6536 Esas, 2022/7902 Karar sayılı, 2022/6537 Esas, 2022/7903 Karar sayılı, 2022/6538 Esas, 2022/7904 Karar sayılı, 2022/6539 Esas, 2022/7905 Karar sayılı, 2022/6540 Esas, 2022/7906 Karar sayılı kararları.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer ... sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup taraf vekillerince temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlere yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
10.04.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.