"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 47. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/2654 E., 2022/1903 K.
DAVA TARİHİ : 18.....2015
KARAR : Davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddi, davacı
vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile davanın kısmen kabulü
TEMYİZ EDENLER : Taraf vekilleri
İLK DERECE MAHKEMESİ : İpsala Asliye Hukuk (...) Mahkemesi
SAYISI : 2015/133 E., 2019/43 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalı Birliğe ait işyerinde ........2013 tarihli ... sözleşmesi ile 11.....2013 tarihinde Birlik müdürü olarak fiilen çalışmaya başladığını, bu tarih öncesinde Çanakkale'de bulunan ... Sulama Birliğinde Birlik müdürü olarak çalışırken bütün hak ve borçları ile beraber Hamzadere Sulama Birliğine devredildiğini, kıdemi belirlenirken 25.04.2005-29.04.2015 tarihlerinin dikkate alınması gerektiğini, müvekkiline 2014 yılının Kasım ayından itibaren davalı Birlik başkanı tarafından olumsuz davranışlarda bulunulduğunu, izne çıkması için Birlik başkanı tarafından zorlamada bulunulması üzerine 2014 yılının Aralık ayı sonunda izne ayrıldığını, müvekkilinin ... başı yaptığı 16.02.2015 tarihinde sadece 2 gün çalışarak tekrar izne çıkmaya zorlandığını, bu süre zarfında da kendisinden başka bir ... bulmasını istediklerini ve bu şekilde ... sözleşmesinin haksız feshedildiğini iddia ederek kıdem tazminatı, ihbar tazminatı, yıllık izin ücreti, bir kısmı hâlen ödenmeyen 2015 Nisan ayı ücreti ve 2015 Nisan ayında ödenmesi gereken ikramiye ile cezai şart alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; dava şartı yokluğundan davanın reddi gerektiğini, davacının 28.12.2014 tarihinden sonra izin kullanarak, rapor alarak ve mazeretsiz olarak işyerine hiç gelmediğini, ... sözleşmesine Devlet Su İşleri (DSİ) 11. Bölge Müdürlüğünün 87657965-900-295981 sayılı Oluru ile son verildiğini savunarak davanın reddine karar verilmesi talep etmiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; işçinin çalıştığı birimin işçinin onayı alınmadan ... taraflı olarak davalı Birlik tarafından değiştirildiği, işçinin yararlandığı imkânlar kısıtlanarak bir nevi işten ayrılmaya zorlandığı, bütün bu nedenlerin işçiye ... sözleşmesini haklı olarak feshetme imkânı verdiği ve ... sözleşmesinin haklı nedenlerle feshedildiğinin Mahkemece kabul gördüğü, işçinin ikramiye ve ücreti ödenmediğinden ve yıllık izinlerinin de kullanıldığına dair yıllık izin föyü bulunmaması nedeniyle bu alacakların kabul edildiği, cezai şart yönünden ise işçinin belirsiz süreli ... sözleşmesi ile çalıştığı ve bu nedenle cezai şart talebinin reddedildiği gerekçeleri ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1.Davacı Tarafın İstinaf Sebepleri
Davacının Çanakkale ... Sulama Birliğinde Müdür olarak görev yapmakta iken ... sözleşmesinin tüm hak ve alacakları ile davalı ... Başkanlığına devir edildiğini, davalı ile Birlik arasında belirsiz süreli ... sözleşmesi imzalanmak mecburiyeti doğduğunu, davacının Birlik müdürü olarak göreve başladığını, davalı Birlikte sürekli işçi kadrosunda olması nedeniyle belirli süreli ... sözleşmesi yapma olanağı bulunmadığını, bu durumda belirli süreli ... sözlemesi yapma imkânı bulunmayan davacının belirsiz süreli yapmış olduğunu, sözleşmeye konulmuş olan cezai şart ile ilgili olarak talepte bulunmasının önünde bir engel bulunmadığını, tarafların özgür iradeleri ile sözleşme imzaladığını ileri sürürek İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın kabulüne karar verilmesini talep etmiştir.
2. Davalı Tarafın İstinaf Sebepleri
... sözleşmesinin haklı nedenle usulüne uygun olarak feshedildiğini, davacının ... sözleşmesini gereği gibi ifa etmediğinin ve devamsızlığının açık olduğunu, gerekçeli kararda davacının davalıya ait işyerine daha önce çalıştığı Birlikteki tüm hakları ile transfer olduğunun belirtildiğini, ancak ortada bir transferin söz konusu olmadığını, davalı ile davacı arasında akdedilen ... sözleşmesinin bağımsız bir sözleşme olduğunu, bilirkişi raporunda davacının eski işyerindeki çalışmaları da dâhil edilerek yapılan hesaplamanın hatalı olduğunu, davacının 6172 sayılı Sulama Birlikleri Kanunu'nda belirtilen birlik müdürü olabilme şartlarını haiz olmadığını, davacı tarafından bu durumun davalı Kurumdan gizlendiğini, bilirkişi raporuna itirazlarının dikkate alınmadığını, davacının ıslah dilekçesine ilişkin itirazlarının dikkate alınmadığını ileri sürürek İlk Derece Mahkemesi kararı kaldırılarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile dosyada bulunan 10.....2013 tarihli Sürekli İşçi Devir Protokolü gereğince; sürekli işçi kadrosunda Birlik müdürü olarak çalışan davacının görev ve unvanlarında değişiklik yapılmayacağı, aldığı ücretten düşük ücret verilemeyeceği ve geçmiş döneme ait yasal hakları (kıdem tazminatı , izin hakları vb) ile diğer sosyal hakların yeni işveren tarafından üstlenilmesi kayıt ve şartı ile davalı Birliğe devredildiği bu nedenle tazminata esas sürenin doğru belirlendiği, ... sözleşmesinin feshi yönünden dosyada bulunan belirsiz süreli ... sözleşmesinin 3.1.1 maddesinde, Birlik müdürünün ... sözleşmesinin sona erdirilmesi için işverenin ilgili DSİ Bölge Müdürünün uygun görüşünün alınması gerektiğinin düzenlendiği, dosya kapsamına göre davalı işveren tarafından ... sözleşmesinin DSİ Bölge Müdürünün onayı alınmadan feshedildiği, bu yönü ile yapılan fesih işlemin haksız ve geçersiz olduğu, davacı tanık anlatımlarında davacının başkanla aralarında sorun yaşandığı ve bu nedenle işte çıkarıldığı iddiasına ilişkin somut bilgi ve belge bulunmadığı, sebepsiz devamsızlık yapıldığı iddiasının ve davalı işveren tarafından haklı fesih sebebinin de ispatlanamadığı, cezai şartın taraflar arasındaki belirsiz süreli ... sözleşmesinin 3.1.1 maddesi ve yine 2.6 maddesinde düzenlendiği, bu kapsamda ... sözleşmesinin davalı işveren tarafından haksız olarak feshedildiği ve sözleşmenin 3.1.1 maddesi kapsamında davacıya son aldığı aylık net ücretin 50 katı tutarında cezai şart tutarında tazminat ödemesi gerektiği, dosya kapsamı, davacının aldığı ücret, çalıştığı süre nazara alındığında, dosyada alınan bilirkişi raporunda yapılan hesaplamadan takdiren %75 oranında indirim yapılarak cezai şartın hüküm altına alındığı, davacı vekilince ... sözleşmesinin 2.6 maddesi gereğince de cezai şarta hükmedilmesi gerektiğini ileri sürülmüşse de, söz konusu maddede işverenin personelin onayı ve isteği dışında görev ve unvan ve aylık ücreti ve ikramiyelerinde değişiklik yapamayacağının düzenlendiği, davalı işveren tarafından yapılan görev değişikliğinin davacı tarafça kabul edilmediği, görev değişikliğinin yapılamadığı, davalı işveren tarafından daha sonarsında ... sözleşmesinin feshedildiği, bu madde kapsamında cezai şart tazminatına hükmedilemeyeceği gerekçeleriyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine, davacı vekilinin istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar etmiş ve ek olarak cezai şartta yapılan indirimin fahiş olduğunu ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar etmiş ve ek olarak davacının tüm çalışma süresi boyunca yıllık izin kullanmadığı kabulünün hayatın olağan akışına aykırı olduğunu ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Taraflar arasındaki uyuşmazlık, husumet, ... sözleşmesinin feshinin haklı nedene dayanıp dayanmadığı, ücret, ikramiye ve yıllık izin alacaklarının ispatı, hesaplanması ve karşılığının ödenip ödenmediği ile cezai şart alacağı noktalarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 26 ıncı, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi, 4857 sayılı ... Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) 8, 11, 17, 25, 32 ve 53 üncü maddeleri, 6098 sayılı ... Borçlar Kanunu'nun 420 nci maddesi.
3. Değerlendirme
1.Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin aşağıdaki paragrafın kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Davacı, yıllık izin ücreti talep etmiş olup yapılan yargılama sonucunda davacının 170 gün yıllık izin alacağı bulunduğu kabul edilerek hüküm kurulmuştur. Ancak davacı vekili dava dilekçesinde, açıkça 2014 yılının Aralık ayı öncesinde hiç izin kullanmadığını, 2014 yılının Aralık ayının sonunda izin kullanmaya başladığını belirtmiştir. Davalı tarafça, davacının 2014 ve 2015 yılı için izin kullandığına ilişkin imzalı izin dilekçeleri sunulmuştur. Yıllık izin alacağı talebine ilişkin hükme esas alınan hesap raporlarında ise davacının on yıllık kıdemi süresince kullanılan tüm yıllık izinler ve fesih sırasında ödenen yıllık izin ücreti miktarı dikkate alınmadan sonuca gidilmiştir. Ancak 6100 sayılı Kanun'un 26 ıncı maddesi uyarınca hâkim, tarafların talep sonuçlarıyla bağlıdır; ondan fazlasına veya başka bir şeye karar veremez. Söz konusu hükme göre dava dilekçesindeki açıklama ile bağlı kalınarak sonuca gidilmesi gerekmektedir. Mahkemece dava dilekçesindeki beyanın davacı tarafı bağlayacağı gözetilmeden, hiç yıllık izin kullanılmamış gibi taleple bağlılık ilkesine aykırı şekilde yıllık izin alacağının kabulü bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Dosyanın kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
08.03.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.