"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2020/1586 E., 2022/2136 K.
KARAR : İstinaf başvurularının esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 2. ... Mahkemesi
SAYISI : 2017/553 E., 2020/223 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı ve davalı ... Belediyesi vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda;
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) öngördüğü yargılama sistemine göre ilk derece mahkemesinin kesin olmayan kararına karşı önce istinaf yoluna başvurulabilmektedir. İstinaf başvurusu üzerine bölge adliye mahkemesince, başvuran tarafın istinaf başvurusunun usulden ya da esastan reddine karar verilebilir veya ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak yeniden hüküm kurulabilir. Bu durumda bölge adliye mahkemesi kararına karşı, istinaf başvurusu reddedilen tarafın ya da istinaf incelemesi sonucunda ilk derece mahkemesi kararı kaldırılarak ... hüküm kurulması hâlinde aleyhine karar verilen tarafın temyiz hakkı bulunmaktadır. Başka bir deyişle istinaf başvurusunun reddi hâlinde bölge adliye mahkemesi kararına karşı temyiz hakkı sadece istinaf başvurusu reddedilen tarafa ait olup bu hâlde İlk Derece Mahkemesi kararını istinaf etmeyen tarafın temyiz hakkı bulunmamaktadır.
Somut uyuşmazlıkta, İlk Derece Mahkemesince verilen davanın kısmen kabulüne dair karara karşı davacı ve davalı ... vekillerince istinaf yoluna başvurulmuştur. Bu istinaf başvurusu da esastan reddedilmiştir. Hâl böyle iken İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf yoluna başvurmayan davalı ... (DSİ) Genel Müdürlüğünün, istinaf başvurusunun esastan reddine dair Bölge Adliye Mahkemesi kararına karşı temyiz hakkı bulunmamaktadır. Açıklanan nedenlerle; davalı DSİ Genel Müdürlüğünün temyiz isteminin reddine karar vermek gerekir.
Davacı ve davalı ... vekillerinin gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının mülga Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğüne bağlı olarak ... Köy Hizmetleri İl Müdürlüğünde işe başladığını, 2001 yılında kadrolu işçi statüsüne geçirildiğini, kadroya geçirildiğinde geçici mevsimlik işçi statüsünde geçen sürelerinin kıdem hesabında dikkate alınmadığını, 2005 yılında Köy Hizmetleri Müdürlüğünün lağvedilmesi ile tüm hak ve alacakları ile birlikte ... İl ... İdaresine devredildiğini, geçici mevsimlik işçi olarak geçen hizmetleri kıdeme dâhil edilmediğinden düşük derece ve kademe üzerinden ücret ödendiğini iddia ederek kadrolu daimi işçi statüsüne tüm hak ve alacakları ile birlikte geçirilmesi sırasında yapılan intibakın yanlış olduğunun tespitine, derece ve kademelerin tespiti ile ücret farkı, yıpranma prim farkı, yasal ilave tediye farkı, akdi ilave tediye farkı alacaklarının yasal faizi ile birlikte davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı DSİ Genel Müdürlüğü cevap dilekçesinde; davacının Kurumda çalışmasından ötürü asıl sorumlu olan ... Büyükşehir Belediyesi ile birlikte sorumlu tutulmalarının kabul edilebilir olmadığını, kıdem hesaplamasındaki yanlışlıktan müvekkili Kurumun sorumlu olmadığını, husumet yönünden itirazlarının bulunduğunu, davanın zamanaşımına uğradığını savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... vekili cevap dilekçesinde; koşulların oluşması hâlinde kamu kuruluşlarında geçen hizmetlerin birleştirilmesi ve hizmet sürelerinin toplamı üzerinden son kamu kuruluşu işverenince kıdem tazminatı ödenmesinin öngörüldüğünü, davacının 6360 sayılı Kanun'un geçici 1 ... maddesinin dokuzuncu fıkrası uyarınca ... ve Su ve Kanalizasyon İdaresi Müdürlüğüne atamasının yapıldığını, ... Büyükşehir Belediyesinden ilişiğinin kesildiğini, davanın zamanaşımına uğradığını, ... Sendikası ve ... arasında imzalanan sözleşmenin ilgili maddesi gereği mülga köy hizmetleri genel müdürlüğünden 2005 yılında il ... idarelerine devredilen işçilerden dava açmamaları veya dava açarlarsa bu davadan feragat etmeleri kayıt ve şartı ile köy hizmetlerinde mevsimlik işçi statüsünde çalıştıkları sürelerin derece ve kademe terfisinde dikkate alınması yönünde emsal kararlar bulunduğunu, davacıya mevsimlik çalıştığı süreler dikkate alınarak intibak işlemi yapıldığını, derece ve kademe karşılığı yevmiyesinin tespit edilerek tüm ücret ve ödemelerin ... yevmiye üzerinden ödendiğini, davacıya 6.579,39 TL ödeme yapıldığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; derece ve kademe yönünden yapılan incelemede, davacının 1.463 ... toplam çalışma süresi bulunmakta olup bu sürenin 4 yıl, 23 artık ... olduğu, 4 yıl için 2 derece, artık ... dâhil 4 kademe eklendiği, DSİ Genel Müdürlüğü çalışması döneminde ücretler derece kademe çizelgesi ile belirlenmediğinden ücretlerin toplu ... sözlemesi hükümlerine göre düzenlendiği, bu şekilde yapılan değerlendirme ile 01.03.2014 tarihinde davacının intibakının yapılması durumunda olması gereken derece ve kademesinin 11. derecenin 20. kademesinde olması gerektiği tespit edildiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı ... vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili istinaf dilekçesinde; müvekkilinin alacaklarının eksik ve hatalı hesaplandığını, alacaklardan her iki Kurumun da müştereken sorumlu oldukları, davalı DSİ Genel Müdürlüğü yönünden alacak tespiti yapıldığı, bu nedenle bu davalı yönünden tespit edilen alacak göz önünde bulundurulmak suretiyle maktu vekâlet ücretine hükmedilmesi gerektiği, intibak tespiti iki davalı yönünden verildiği için maktu vekâlet ücretinden iki tarafın da sorumlu olduğu, lehlerine iki adet maktu, bir adet nispi vekâlet ücreti verilmesi gerekirken söz konusu şekilde hüküm kurulmasının hukuka aykırı olduğunu ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı ... vekili istinaf dilekçesinde; davacının toplu ... sözleşmesinin yürürlük tarihinden önce emekli olduğu için hakkında intibak işlemi uygulanmadığını, davacının yürürlükteki toplu ... sözleşmesi gereğince intibaktan yararlanamadığını, intibak düzenlemesi uygulansa bile geriye dönük 5 yıllık zamanaşımı süresinin hesabında başvuru tarihinin dikkate alınması gerektiğini, kaldı ki toplu ... sözleşmesinin yürürlük tarihinden sonra emekli olanlara intibak işlemi yapılarak gerekli ödemelerin yapıldığını, davacının sürekli işçi kadrosuna atanmış olup protokolde kadroya geçirilme koşullarını bildiği hâlde aradan geçen zaman zarfında alacak talep etmesinin dürüstlük kuralına aykırı olduğunu, alacakların zamanaşımına uğradığını ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; ilgili kanun hükümleri doğrultusunda devreden kurumun kendi dönemi ve öncesinden sorumlu olacağı, devralan kurum ise devir tarihinden sonrasında oluşacak fark ücret alacaklarından sorumlu olacağından bu anlamda alacaklar açısından müteselsil sorumluluğun söz konusu olmayacağı, derece ve kademenin tespitinin ayrı bir talep ve dava olmayıp eda davasının öncüsü niteliğinde bulunduğundan davacı lehine ... vekâlet ücretine hükmedilmiş olmasının isabetli olduğu, yine davacıya 2013 yılında İdare tarafından kısmi ödemenin yapıldığı göz önüne alındığında yapılan ödemenin zamanaşımını kestiği ve zamanaşımının kesildiği tarihten itibaren tekrar başlayan zamanaşımı süresinin davanın açıldığı tarihe kadar da dolmadığı anlaşılmakla zamanaşımına ilişkin def'in yerinde olmadığı gerekçesiyle tarafların istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı ve davalı ... vekillerince, istinaf dilekçesinde ileri sürülen gerekçeler ve resen dikkate alınacak nedenlerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozulması talep edilmiştir.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının sürekli işçi kadrosuna geçiş sırasında intibakının doğru olarak yapılıp yapılmadığı ve buna bağlı fark alacaklarının bulunup bulunmadığı ve davalıların sorumluluklarının nasıl belirlenmesi gerektiğine, vekâlet ücretine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 ... maddeleri, 4857 sayılı ... Kanunu'nun 32 nci maddesi, 6360 sayılı Kanun'un geçici 1 ... maddesinin dokuz ve onuncu fıkraları, karar tarihinde yürürlükte olan Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi'nin ilgili hükümleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer ... sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı ve davalı ... vekillerince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
A. Davalı ... Temyizi Yönünden
Davalı ... vekilinin temyiz isteminin REDDİNE,
B. Davacı ve Davalı ... Temyizi Yönünden
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin Davalı ...'ye yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
20.....2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.