"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ :... Mahkemesi
SAYISI : 2021/774 E., 2021/305 K.
DAVA TARİHİ : 30.07.2013
KARAR : Davanın kısmen kabulü
Taraflar arasında görülen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece Mahkeme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya direnilmiş, direnme kararının davalı vekilince temyiz edilmesi üzerine Hukuk Genel Kurulunca direnme kararının bozulmasına karar verilmiştir.
Mahkemece bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Mahkeme kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin 01.....2007-04.....2009 tarihleri arasında davalılar nezdinde kıyı sahil temizleme görevlisi olarak çalıştığını, çalışmalarının bir kısmının Sosyal Güvenlik Kurumuna (SGK) bildirilmediğini, bir kısmının ise eksik bildirildiğini, müvekkilinin durumu öğrendikten sonra mağduriyetinin giderilmesi yönündeki talebinin işverence kabul edilmediğini, 04.....2009 tarihinde şeker hastalığı için doktora gittiğini, raporla istirahatli olduğu günlerde işe gelmediği gerekçesiyle ... sözleşmesine haksız olarak son verildiğini ileri sürerek kıdem ve ihbar tazminatları, ücret farkı, asgari geçim indirimi, fazla çalışma, hafta tatili, ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalılardan müştereken ve müteselsilen tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ... ... Çevre Yönetimi Sanayi ve Ticaret AŞ (...) vekili cevap dilekçesinde; müvekkilinin ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı ile imzalamış olduğu 10.03.2006 tarihli sözleşme gereğince ... genelindeki kıyıların ve denizlerin temizlenmesi ve kıyı-dere ağzı tarama işini yaptığını, müvekkilinin üstlendiği bu işin Avrupa Yakasındaki kıyıların temizlenmesi işi için ihale yaptığını ve ihale neticesinde 21.04.2006 tarihinde davalılardan ... İnşaat Turizm Ticaret ve Sanayi AŞ ile sözleşme imzaladığını, davacının da bu ... kapsamında çalıştırılmak üzere davalılardan ... İnşaat Turizm Ticaret ve Sanayi AŞ tarafından 01.....2007 tarihinde işe alındığını, bu Şirketin sözleşmesinin sona ermesi üzerine müvekkili Şirket tarafından yapılan ihale neticesinde ... genelinde kıyıların ve plajların temizlenmesi işinin yüklenicisinin Mehmet Can-Ok İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. olduğunu, bu Şirketle de 03.04.2009 tarihinde sözleşme imzalandığını ve davacının da Mehmet Can-Ok İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti.nde çalışmaya başladığını, mazeretsiz olarak işe gelmediğinin tespiti üzerine ... sözleşmesinin davalılardan Mehmet Can-Ok İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. tarafından haklı sebeple feshedildiğini, bahsedilen sebeple davacının kıdem ve ihbar tazminatlarına hak kazanamadığını, dava dilekçesinde iddia edilen diğer istemlerin de yerinde olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
2. Davalı ... İnşaat Turizm Ticaret ve Sanayi AŞ (... AŞ) vekili cevap dilekçesinde; davacının dava dilekçesindeki tüm iddialarının haksız ve yersiz olduğunu, müvekkili Şirkette çalışılan dönemle ilgili olarak davacının hiçbir alacağının olmadığını, işçilerin kıdem ve ihbar tazminatlarını talep edebilmeleri için haksız feshin gerçekleşmesi gerektiğini, iddia edilen fesih tarihindeki işverenin müvekkili Şirket olmadığı gibi davacının sözleşmeye özgü işe alınarak belirli süreli ... sözleşmesi yapıldığını, ... sözleşmesinin süre bitimi nedeniyle sona erdiğini, öte yandan davacının müvekkili Şirkette 1 yıllık çalışması da olmadığından kıdem tazminatı isteminin bu sebeple de yersiz olduğunu belirterek davanın reddini savunmuştur.
3. Davalı Mehmet Can-Ok İnşaat Taahhüt Sanayi ve Ticaret Ltd. Şti. (Mehmet Can-Ok Ltd. Şti.) vekili cevap dilekçesinde; davacının 11.05.2009 tarihinden 03.....2009 tarihine kadar mazeretsiz şekilde işe gelmediğini, müvekkili Şirketin devamsızlık konusunda mazeretini sunması için davacıya gönderdiği ihtarnameye rağmen herhangi mazeret ya da rapor sunmadığından davacının ... sözleşmesine haklı sebeple son verildiğini, dava dilekçesinde ileri sürülen diğer iddiaların da yerinde olmadığını belirterek davanın reddini savunmuştur.
III. MAHKEME KARARI
... 6. ... Mahkemesinin 19.04.2012 tarihli ve 2010/592 Esas, 2012/250 Karar sayılı kararı ile; davalılar arasında asıl işveren alt işveren ilişkisi bulunduğu, ... sözleşmesinin davalılar tarafından davacının devamsızlığı nedeniyle haklı olarak feshedildiği savunulmuş ise de bu hususun usulünce kanıtlanamadığı, davacının davalı Şirketin kaşe ve imzası bulunan 29.05.2009 tarihli vizite kağıdı ve 04.....2009 tarihli doktor reçetesinden hastalığını tedavi ettirmek amacıyla işyerine gitmediği, işçi lehine yorum ilkesi de dikkate alınarak mevcut belgeler ve tanık beyanlarından tazminatlara hak kazanacak şekilde davalı tarafından ... sözleşmesinin feshedildiği gerekçeleriyle kıdem ve ihbar tazminatları, fazla çalışma ücreti, asgari geçim indirimi alacaklarının kabulüne, ücret, hafta tatili ile ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının reddine karar verilmiştir.
IV. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ
A.Birinci Bozma Kararı
1. ... 6. ... Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılardan ... ile Mehmet Can-Ok Ltd. Şti. temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Yargıtay 9. Hukuk Dairesinin ....07.2012 tarihli ve 2012/24542 Esas, 2012/26756 Karar sayılı kararı ile; 19.04.2012 tarihinde verilen kısa kararda açıklanan hükümle taraflara yüklenen hak ve borçların açık, şüphe ve tereddüt uyandırmayacak şekilde oluşturulmadığı, kısa kararın hüküm sonucu ile gerekçeli kararın hüküm sonucunun da aynı olmadığı, hükmün 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 297 nci, 298 inci maddesinin ikinci fıkrası ve 321 inci maddelerinde belirtilen zorunlu unsurları taşımadığı gerekçesiyle sair temyiz itirazları incelenmeksizin karar bozulmuştur.
B.Mahkemenin İkinci Kararı:
... 6. ... Mahkemesinin 20.12.2012 tarihli ve 2012/614 Esas, 2012/890 Karar sayılı kararı ile; bozma kararına uyulmasına karar verildikten sonra, önceki gerekçeler tekrar edilmek suretiyle kıdem ve ihbar tazminatları, fazla çalışma ücreti, asgari geçim indirimi alacaklarının kabulüne, ücret, hafta tatili ile ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının reddine karar verilmiştir.
C. İkinci Bozma Kararı:
1. ... 6. ... Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılar temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Yargıtay (Kapatılan) 7. Hukuk Dairesinin ........2013 tarihli ve 2013/12038 Esas 2013/10582 Karar sayılı kararı ile; davacının ... sözleşmesinin haksız feshedildiği kabul edilmişse de, uyuşmazlığın davacının ... sözleşmesinin davalı tarafından haklı nedenle feshedilip feshedilmediği noktasında olduğu, davacı hastalığıyla ilgili olarak devamsızlık tarihlerinden öncesine ait 29.05.2009 tarihli vizite kağıdı ile 04.....2009 tarihli reçeteyi delil olarak ibraz etmesine rağmen rahatsızlığı ile ilgili hangi hastanede, hangi tarihlerde ne tür tetkikler yaptırdığı, hakkında rapor düzenlenip düzenlenmediği hususlarında araştırma yapılmadığı, Mahkemece öncelikle bu hususta ilgili hastaneye müzekkere yazılarak davacının hastalığına ilişkin tüm evrak getirtilerek incelenip sonucuna göre fesih konusunun değerlendirilmesi gerektiği, diğer yandan bilirkişi tarafından davacının toplam net 1.896,31 TL fazla çalışma ücret alacağının olduğu tespit edilmesine rağmen davalı Şirketlerin sorumluluklarının hükümde ayrıntılı olarak belirtilmemesi nedeniyle davacının toplam 2.665,17 TL fazla çalışma ücret alacağının olduğu şeklinde tereddüde ve mükerrer tahsile neden olabilecek şekilde hüküm kurulmasının da isabetsiz olduğu gerekçeleriyle karar bozulmuştur.
D.Mahkemenin Üçüncü Kararı:
... 6. ... Mahkemesinin 16.07.2014 tarihli ve 2013/360 Esas, 2014/470 Karar sayılı kararı ile; bozma kararına uyulmasına karar verildikten sonra, davacının rahatsızlığına ilişkin tedavi gördüğü Eyüp Devlet Hastanesi tarafından gönderilen evraka göre şeker hastalığı tespit edilen davacının hastanenin acil servisinde 29.05.2009 ve 01-02-03-04 Haziran 2009 tarihlerinde muayene olduğu bildirilerek acil servis protokol defter fotokopisinin gönderildiği, davalılar tarafından davacının devamsızlık yapması sebebiyle haklı nedenle ... sözleşmesinin feshedildiği savunmasının usulünce kanıtlanamadığı, işyerinde 2 yıl 3 gün hizmeti bulunan davacının sebepsiz yere tazminat hakkından vazgeçecek şekilde işten ayrılmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu, davacı tarafından sunulan davalı Şirketin kaşe ve imzası bulunan 29.05.2009 tarihli vizite kağıdı ve 04.....2009 tarihli doktor reçetesi ile Eyüp Devlet Hastanesinden gelen yazı cevabına göre davacının devamsızlık tutanaklarının tutulduğu günlerde tedavi amacıyla hastaneye gittiğinden işyerine gelmediği, davacının ayrıca rapor sunmamış olması yüzünden davalı tarafından yapılan fesih işleminin hukuka uygun olmadığı, işçi lehine yorum ilkesi de dikkate alınarak mevcut belgeler ve tanık beyanlarından sağlık nedenleriyle ve ayrıca ücret alacağı bulunan davacının eylemli ve haklı olarak ... sözleşmesini feshettiği gerekçesiyle kıdem tazminatı, fazla çalışma ücreti, asgari geçim indirimi alacaklarının kabulüne, ihbar tazminatı, ücret, hafta tatili ile ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının reddine karar verilmiştir.
E. Üçüncü Bozma Kararı:
1. ... 6. ... Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalılardan ... ile Mehmet Can-Ok Ltd. Şti. temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Yargıtay (Kapatılan) 7. Hukuk Dairesinin ....04.2015 tarihli ve 2014/18777 Esas, 2015/6338 Karar sayılı kararı ile davacının işe devamsızlığını haklı kılacak bir tedavi sürecini ve raporlu olduğunu usulüne uygun olarak ispat edemediği ve mazeretini belgeleyemediği, bu nedenle davalının devamsızlık nedeniyle fesih işleminin haklı nedene dayandığı ve kıdem tazminatı talebinin reddi gerektiği, davacının davalı ... ... Çevre Koruma ve Atık Maddeleri Değerlendirme San. ve Tic. AŞ hakkındaki davasını ıslah etmediği, bu nedenle bu davalının sorumluluğunun tamamen ilk dava değerleri ile sınırlı olduğu, Mahkemece diğer alacaklarda bu hususa dikkat edilmiş olmasına rağmen fazla çalışma alacağı konusunda davalı Şirketin tüm miktardan sorumlu tutulmasının hatalı olduğu gerekçesiyle karar bozulmuştur.
F. Direnme Kararı
... 6. ... Mahkemesinin 16.02.2016 tarihli ve 2015/464 Esas, 2016/39 Karar sayılı kararı ile; (3) numaralı bozma nedenine uyulmasına karar verilmiş, (2) numaralı bozma sebebi yönünden ise direnilmesine karar verilerek davalılar tarafından davacının devamsızlığı nedeniyle haklı sebeple ... sözleşmesinin feshedildiği savunulmuş ise de bu hususun usulünce kanıtlanamadığı, işyerinde 2 yıl 3 gün hizmeti bulunan davacının sebepsiz yere tazminat hakkından vazgeçecek şekilde ayrılmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğu, işçi lehine yorum ilkesi de dikkate alınarak mevcut belgeler ve tanık beyanlarından ücret alacağı bulunan davacının eylemli ve haklı olarak ... sözleşmesini feshettiği, bundan sonra devamsızlık nedeniyle davalı tarafından yapılan haklı fesih işleminin hukuken geçerli olmadığı gerekçesiyle kıdem tazminatı, fazla çalışma ücreti, asgari geçim indirimi alacaklarının kabulüne, ihbar tazminatı, ücret, hafta tatili ile ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının reddine karar verilmiştir.
G. Hukuk Genel Kurulunun Bozma Kararı
1. Mahkemenin yukarıda belirtilen direnme kararına karşı süresi içinde davalılardan ... ile Mehmet Can-Ok Ltd. Şti. temyiz isteminde bulunmuşlardır.
2. Hukuk Genel Kurulunun 24.....2021 tarihli 2018/(7)9-51 Esas 2021/843 Karar sayılı kararı ile; her ne kadar davacı şeker hastası olarak tedavi görmekte ise de işe devamsızlığını haklı kılacak bir tedavi süreci geçirdiğini ve raporlu olduğunu usulüne uygun olarak ispat edemediğinden ve mazeretini belgeleyemediğinden işverence sözleşmenin devamsızlık sebebiyle feshinin haklı nedene dayandığı, kıdem tazminatı talebinin reddi gerektiği gerekçesi ile direnme kararı bozulmuştur.
H. Mahkemece Bozmaya Uyularak Verilen Karar
Mahkemenin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile direnme kararının kesin olarak bozularak Mahkemeye gönderildiği gerekçesiyle kesin olarak verilen Yargıtay Hukuk Genel Kurulu kararı doğrultusunda hüküm kurularak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Mahkemenin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili, davacının ... sözleşmesinin işveren tarafından haksız olarak feshedilmiş olduğunu, davacının sağlık sebebiyle istirahatlı olduğuna ilişkin raporun dosyada buluduğunu, Eyüp Devlet Hastanesine müzekkere yazılarak müvekkilinin tüm tedavi evrakının istendiğini, gelen belgelerden davacının 29.05.2009 tarihinde vizite kağıdı almasından sonra ilk olarak 03.....2009 tarihinde hastaneye giriş yaptığı, 04.....2009 tarihinde kendisine reçete yazıldığının tespit edildiği, kıdem tazminatının reddi kararının hatalı olduğunu belirterek temyiz talebinde bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Dosya içeriğine göre, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık ... sözleşmesinin davalı işveren tarafından mı yoksa davacı işçi tarafından mı haklı nedenle feshedildiği; buradan varılacak sonuca göre davacının kıdem tazminatına hak kazanıp kazanamayacağı noktasında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanunu'nun (1086 sayılı Kanun) 428 inci maddesi, 438 inci maddesinin yedi, sekiz ve dokuzuncu fıkraları ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrası, 4857 sayılı ... Kanunu'nun 25 ve 120 nci maddeleri ile mülga 1475 sayılı ... Kanunu'nun 14 üncü maddesi.
3. Değerlendirme
1. Mahkemelerin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un geçici 3 üncü maddesinin ikinci fıkrası atfıyla uygulanmasına devam olunan mülga 1086 sayılı Kanun'un 428 inci maddesi ile 439 uncu maddesinin ikinci fıkrasında yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen Mahkeme kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,
Dosyanın Mahkemesine gönderilmesine,
23.02.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.