"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 6. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda, İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın taraf vekillerince istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili ile katılma yoluyla davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı nezdinde Kuzey ... ... Khabat Termal Elektrik Santrali ünite-1 ve ünite-2 inşaatında kamp amiri olarak ....01.2014-15.04.2018 tarihleri arasında en son aylık 2.600,00 USD ücretle çalıştığını, çalışılan bölgede yaşanan terör olaylarının ve yerel aşiretlerin çalışanlarda yarattığı huzursuzluk ve ... güvenliği endişesi nedeniyle işverenin çalışanları işbaşında tutabilmek, personel kayıplarını önleyebilmek ve ayrılan işçilerin yerine ...'den ... işçi temin edebilmek için ... olarak sadakat primi adı altında ödeme yapılmaya başlandığını, müvekkilinin 4 yıllık tutar ile 3 ay, 9 günlük hizmetine denk gelen sadakat primlerinin ödenmediğini, günlük en az 10 saat olacak şekilde çalışıldığını, ancak kamp amiri olduğu için 7/24 görevinin devam ettiğini, hafta sonları ... ... ve genel tatil, resmî tatil günlerinde de çalıştığını, ... bayramı ve ... bayramlarının birinci günlerinde tatil yaptığını, diğer günlerinde çalıştığını beyanla fazla çalışma ücreti, ... ... ve genel tatil ücreti, hafta tatili ücreti alacağı ile sadakat primi alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini istemiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının ücretinin 1.700,00 USD olduğunu, sadakat primi ödemesine yönelik bir uygulama olmadığını, zaman zaman işçilerin ihtiyaçlarından kaynaklanan talepler doğrultusunda şantiye yönetimin onayı ile ve ilerideki alacaklarından mahsup edilmek şartıyla performans primi niteliğinde ödemelerin olabildiğini ancak bunun sadakat primi olarak değerlendirilemeyeceğini, kabul anlamına gelmemekle birlikte sadakat priminin olduğu kabul edilse bile bunun işçiye şantiyede çalışmayı sürdürmeye teşvik amaçlı yapılacak bir ödeme olduğunu, istifa eden işçiye bunun ödenmesinin mümkün olmadığını, davacının fazla çalışma, hafta tatili ve ... ... ve genel tatil günlerinde çalışılması hâlinde bunun bordrolarda gösterilerek ödendiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının davalı Şirket nezdinde hizmet süresinin ....01.2014-15.04.2018 tarihleri arasında 4 yıl, 3 ay olduğu, son aylık ücretinin 2.600 USD olduğunu, davacının işyerindeki fiili çalışma ... ve saatlerini gösterir puantaj cetvelleri veya fazla çalışma ücretlerinin ödendiğini gösterir ücret bordroları gibi deliler bulunmadığı, dinlenen tanık beyanlarına göre davacının haftada 18 saat fazla çalışması bulunduğu, tanık beyanlarına göre davacının hafta tatili ile ... ... ve genel tatil ücretine hak kazandığı, dinlenen tanık beyanlarında işyerinde yılda iki aylık ücret karşılığı işyerinde sadakat primi uygulamasının olduğu gerekçesi ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili, davanın belirsiz alacak davası olarak açılması nedeniyle ıslah zamanaşıma uğradığı gerekçesiyle bir kısım ücret alacağın reddedilmesinin hatalı olduğunu ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
2. Davalı vekili, davacının ücretinin hatalı belirlendiğini, emsal ücret araştırması yapılmadığını, işyerinde çalışma bölgesindeki koşulların ağırlığından ötürü zaman zaman teşvik amaçlı yahut performans niteliğinde ... seferlik prim ödemeleri yapılabilmekte olduğunu, bunun davacı nazarında ileriye yönelik bir hak doğurmadığını, davacıya geçmişte bu ödemelerin yapıldığını ve bir alacağının bulunmadığını, davalı Şirkete karşı davası bulunan ve davacı ile menfaat birliği içinde olan davacı tanıklarının beyanlarına itibar edilemeyeceğini, davacının müvekkilini ibra ettiğini, işyerinin bölgedeki olumsuz koşullar nedeniyle 4 kez tahliye edildiğini, bu dönemlerin dışlanması gerektiğini, fazla çalışma ücreti hesabının hatalı olduğunu ve yapılan indirimin yeterli olmadığını ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının kaldırılmasını talep etmiştir.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının davalının yurtdışı şantiyesinde ....01.2014-15.04.2018 tarihleri arasında kamp süpervizörü olarak çalıştığı, davacı tarafça açılan ... 11. ... Mahkemesinin 2018/202 Esas, 2019/41 Karar sayılı işe iade davasında davacının ücretinin 2.600 Dolar olduğunun kabul edildiği, tanık beyanları, davacıya ait banka hesabına yapılan ödemeler ile emsal dosyalar hep birlikte değerlendirildiğinde, işyerinde yılda iki net ücret tutarında sadakat primi uygulaması bulunduğunun anlaşıldığı ve davacıya yapılan ödemelerin hesaplamada dikkate alındığı, davacının fazla çalışma, hafta tatili çalışması ile ... ... ve genel tatil çalışması yaptığının yaptığı işin niteliği gereği ve tanık beyanları ile ... olduğu ancak karşılıklarının ödenmediği, yapılan hesaplamalarda davacının ...’de olduğu ve çalışmadığı sürenin Polnet kayıtları doğrultusunda dikkate alındığı, dosyada bulunan 15.04.2018 tarihli "ibraname-feragatname" başlıklı belgenin yasada bulunan şartları taşımadığı, davanın kısmi dava olarak açıldığı, ıslah dilekçesinde karşı yöntemince zamanaşımı def’inde bulunulduğu değerlendirilmesinin yerinde olduğu gerekçesiyle tarafların istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili ile davacı vekili katılma yoluyla temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebeplerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü taleplere ek olarak, uyuşmazlığa yabancı hukukun uygulanması gerektiğini ileri sürerek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, uygulanması gereken hukuk, davanın türü, zamanaşımı def'i, ücret miktarı, hafta tatili, ... ... ve genel tatil ile fazla çalışma alacağının var olup olmadığı, sadakat primi noktalarındadır.
2. İlgili Hukuk
6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 ... maddeleri, 4857 sayılı ... Kanunu'nun 32, 41, 44, 46, 47 ve 63 maddeleri, 5718 Kanun’un 24 ve 27 nci maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer ... sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. 5718 sayılı Kanun'un 24 üncü maddesinin birinci fıkrasına göre hukuk seçimi, taraflarca açıkça yapılabileceği gibi zımni olarak da yapılabilir. Yabancılık unsuru taşıyan bir ... sözleşmesinin varlığı karşısında, ... hukukuna göre açılmış bir davada davalı tarafça en geç cevap dilekçesi ile yabancı hukukun uygulanması gerektiği yönünde itirazda bulunulmaması yahut en geç ön inceleme duruşmasında tarafların hukuk seçimi konusunda anlaşmamış olmaları durumunda uyuşmazlığa uygulanacak olan hukukun ... hukuku olarak zımnen seçilmiş olduğunun kabulü gerekir. Buna göre somut uyuşmazlığa ... hukukunun uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmamaktadır.
3. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup taraf vekillerince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlerden davalıya yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
21.....2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.