"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : Ankara Bölge Adliye Mahkemesi 8. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/2652 E., 2023/214 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Ankara 23. İş Mahkemesi
SAYISI : 2019/1111 E., 2021/90 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin Sağlık Bakanlığına bağlı Erzurum Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesinde işçi olarak çalıştığını, müvekkilinin Erzurum Yakutiye Belediye Başkanlığında 2003 tarihinden itibaren işçi olarak çalışmaktayken Belediyelerin kapatılması veya ihtiyaç fazlası başka kurumlara devrine ilişkin kanunlara göre 2010 yılında Sağlık Bakanlığına devredilerek Erzurum Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesinde atamasının yapıldığını ve bu işkolunda kurulu Türkiye Sağlık-İş Sendikasına 14.12.2012 tarihinde üye olduğunu, üyeliğinin 20.12.2012 tarihinde kabul edilerek, 21.12.2012 tarih ve 2197 sayılı yazı ile Hastaneye bildirildiğini, müvekkilinin fark alacaklar için Ankara 21. İş Mahkemesinin 2017/655 Esas sayılı dosyası ile ücret zammı farkı, ilave tediye farkı, hizmet zammı farkı talepleri ile 13.11.2017 tarihinde dava açıldığını ve bu dosyada 13.11.2017 tarihine kadar olan alacaklarının hesaplandığını, müvekkilinin yevmiyesinin ilk dava tarihi itibarıyla 111,97 TL olarak hesaplandığını ileri sürerek, bu dosya ile tespit edilen yevmiye üzerinden hesaplanacak fark ücret, ikramiye, ilave tediye ve hizmet zammı alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; alacak kalemlerinin zamanaşına uğradığını, davacıya nakil bildiriminde belirtilen yevmiyeye göre ödemelerin yapıldığını, davalı Kurum işbu dava ile temerrüde düşürüldüğünden talep edilen faiz başlangıç tarihlerine ve faiz türüne itiraz ettiklerini savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının 07.07.2003 tarihinden itibaren Hizmet-İş Sendikası üyesi olduğu ve toplu iş sözleşmesi hükümlerinden yaralanması gerektiğinin anlaşıldığı, davacıya çalıştığı sürede toplu iş sözleşmesi ücret zamlarının tam olarak uygulanmadığı, 13.11.2017-14.11.2019 döneminde ücretine uygulanması gereken farklar belirlenerek alacakların hüküm altına alındığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; davacının alacaklarının zamanaşımına uğradığını, davacının dava dilekçesinde talep ettiği alacaklara hak kazanamayacağını, davacının çalışma şartları, ünvan mali ve sosyal hakları kabul ederek ve bilgisi olarak kadro talebinde bulunduğunu ve şartları taşıdığı dikkate alınarak sürekli işçi kadrosuna geçtiğini, davacıya gerekli tüm ödemelerin tam ve zamanında yapıldığını ve alacağının bulunmadığını, davacının sendika üyesi olup olmadığının, üye ise sendikaya üyelik tarihinin, iş sözleşmesinin sona erip ermediğinin ve dayanışma aidatının ödenip ödenmediği hususlarının tespitinin gerektiğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının 2010 yılında Sağlık Bakanlığına devredilerek Erzurum Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesine atamasının yapıldığı ve bu işkolunda kurulu Türkiye Sağlık-İş Sendikasına 14.12.2012 tarihinde üye olduğu, üyeliğinin 21.12.2012 tarih ve 2197 sayılı yazı ile aynı Hastaneye bildirildiği, fark alacaklar için Ankara 21. İş Mahkemesinin 2017/655 Esas sayılı dosyası ile 13.11.2017 tarihinde dava açıldığı ve bu dosyada 13.11.2017 tarihine kadar olan alacaklarının hesaplandığı, davacının yevmiyesinin ilk dava tarihi itibarıyla 111,97 TL olarak hesaplandığı, Ankara 21. İş Mahkemesinin 2017/665 Esas sayılı dosyasında tespit edilen yevmiye dikkate alınarak toplu iş sözleşmesindeki ücret zammı maddelerindeki zam oranları gözetilerek 13.11.2017 tarihinden itibaren hesaplanan fark alacakların hüküm altına alındığı, İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden kanuna aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davalı tarafın istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Taraflar arasında, davacı işçinin toplu iş sözleşmesinden kaynaklanan alacakların hesaplanmasında dikkate alınacak yevmiyenin belirlenmesi ve bu alacaklara hak kazanıp kazanmadığı hususlarına ilişkin uyuşmazlık vardır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.
2. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu'nun (6356 sayılı Kanun) 39 uncu maddesi.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Davacı, Yakutiye Belediye Başkanlığında çalışmaktayken Belediyenin kapatılması veya ihtiyaç fazlası personelin başka kurumlara devredilmesine ilişkin kanunlar gereğince 2010 yılında Sağlık Bakanlığına devredildiğini, Erzurum Bölge Eğitim ve Araştırma Hastanesine atamasının yapıldığını ve bu işkolunda kurulu Türkiye Sağlık-İş Sendikasına 14.12.2012 tarihinde üye olduğunu, üyeliğinin 21.12.2012 tarihinde bildirildiğini, fark alacakları için Ankara 21. İş Mahkemesinin 2017/655 Esas sayılı dosyası ile dava açtığını ve bu dava ile yevmiyesinin 111,97 TL olarak belirlendiğini, bu yevmiye dikkate alınarak fark alacaklarının hüküm altına alınmasını talep etmiştir. Mahkemece Ankara 21. İş Mahkemesinin 2017/665 Esas sayılı dosyasında tespit edilen yevmiye dikkate alınarak toplu iş sözleşmesindeki ücret zam miktarları doğrultusunda hesaplama yapılmıştır.
3. Mahkemece ücret tespitine esas alınan Ankara 21. İş Mahkemesinin 2017/665 Esas sayılı dosyasında verilen karar Dairemizin 20.10.2022 tarihli ve 2022/9164 Esas, 2022/13070 Karar sayılı ilâmı ile; davacının ücretinin, devir işleminden önce hakkında uygulanmakta olan toplu iş sözleşmesinin yürürlük süresinin sonu olan 31.12.2010 tarihine kadar anılan toplu iş sözleşmesi hükümlerine göre belirlenmesinin isabetli olduğu, davacının sendika üyeliğinden önceki dönem için bordrolarında yer alan kesintinin hangi sendikaya üyelik için olduğu netleştirilerek kesintinin Hizmet-İş Sendikası üyeliği için yapıldığının anlaşılması hâlinde, Sağlık-İş Sendikası üyeliğinin işverene bildirildiği tarihin belirlenmesi gerektiği, mülga 2822 sayılı Toplu İş Sözleşmesi, Grev ve Lokavt Kanunu'nun 9 uncu ve 6356 sayılı Kanun'un 39 uncu maddesi gereğince, toplu iş sözleşmesinin imza tarihinde taraf sendikaya üye olmayan işçilerin, üyeliğin işverene bildirildiği tarihten itibaren işyerindeki toplu iş sözleşmesinden yararlanabilecekleri de dikkate alınarak davacının 01.01.2011 yürürlük başlangıç tarihli toplu iş sözleşmesinden yararlanıp yararlanamayacağının değerlendirilmesi gerektiği, yine üyelik öncesi aidat kesintilerinin Sağlık-İş Sendikası için yapılmadığının anlaşılması hâlinde ise üyelik olmadan ancak dayanışma aidatı ödenerek toplu iş sözleşmesinden faydalanılabileceği de gözetilerek üye olmayan bir işçiden dayanışma aidatı yerine sendika üyelik aidatı kesilmesinin sebebi üzerinde durularak sonuca gidilmesi gerektiği gerekçeleriyle bozulmuştur.
4. Dairemizce yapılan bozmaya uyan Ankara 21. İş Mahkemesi tarafından davacının 13.11.2017 tarihindeki yevmiyesi 107,19 TL olarak tespit edilmiş ve kararın taraf vekillerince temyiz edilmesi üzerine dosya Dairemizin 2023/15053 Esasına kaydedilmiştir.
5. Somut dosya ile aynı gün incelemesi yapılan Dairemizin 2023/15053 Esas, 2023/15331 Karar sayılı dosyasında davacının 13.11.2017 tarihindeki yevmiyesi 107,19 TL olarak belirlendiğinden, henüz kesinleşmemiş olan Ankara 21. İş Mahkemesinin 2017/665 Esas sayılı dosyasında tespit edilen ücret esas alınmak suretiyle karar verilmesi isabetsiz olup bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.10.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.