"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın husumet yokluğu nedeniyle reddine verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince İlk Derece Mahkemesi kararının 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 353 üncü maddesinin birinci fıkrasının (a) bendinin (6) ncı alt bendi uyarınca kaldırılmasına ve dosyanın Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiştir.
İlk Derece Mahkemesince, Bölge Adliye Mahkemesinin kaldırma kararı doğrultusunda yapılan yargılama sonucunda yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının üyesi olduğu ... Belediyeler ve Genel Hizmetler İşçileri Sendikası (... Sendikası) ile ... Büyükşehir Belediyesi Su ve Kanalizasyon İdaresi (...) Genel Müdürlüğü arasında 16.07.2014 tarihinde yürürlüğe giren toplu ... sözleşmesinin imzalandığını, davacının 6360 sayılı On Dört İlde Büyükşehir Belediyesi ve Yirmi Yedi İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun (6360 sayılı Kanun) gereğince ... Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü bünyesinde görevlendirilerek 15.12.2014 tarihinden itibaren ... görev yerinde çalıştığını, 6360 sayılı Kanun'un geçici 1 ... maddesinin onuncu fıkrasına göre her şartta işkolu değişen işçilerin de eski toplu ... sözleşmesi hükümlerinden yararlanması gerektiğini, bu maddeye rağmen İl Milli Eğitim Müdürlüğünün bu durumu gözetmediğini ve ücret zamlarını ücretlere yansıtmadığını, ... ... Mahkemesinin 2016/192 Esas ve 2016/15 Karar sayılı kararı ile işçi lehine ücret farklarının ödenmesine karar verildiğini, bu karara karşı istinaf başvurusunun ... Bölge Adliye Mahkemesince kesin olarak reddedildiğini, anılan emsal dosyanın davanın haklılığını gösterdiğini, davacının toplu ... sözleşmesinden faydalandırılmasını ve toplu ... sözleşmesi gereğince 15.12.2014 tarihinden 15.07.2017 tarihine kadar eksik aldığı fark ücret, sorumluluk zammı, yakacak ve yemek ücreti farkı alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacının ... Genel Müdürlüğü bünyesinde işçiyken 6360 sayılı Kanun sonrasında 15.12.2014 tarihinde müvekkili İdareye devredildiğini, davacı İdareye geçtikten sonra 15.01.2015 tarihinde ... Genel Müdürlüğü ile ... Sendikası arasında toplu ... sözleşmesi imzalandığını, bu sözleşmenin 16.07.2014-31.12.2015 tarihleri arasında yürürlükte olduğunu, davacının 15.12.2014 tarihinde Maskiden ayrılıp müvekkili Kurumda çalışmaya başladığını, bu tarih itibarıyla üyesi bulunduğu ... Sendikası ile bağının kalmadığını, çalışmakta olduğu işkolunun değiştiğini, dolayısıyla bu tarihten 1 ay sonra 15.01.2015 tarihinde ... ile ... Sendikası arasında bağıtlanan sözleşmeden yararlanamayacağını, ayrıca 24.02.2015 tarihinde davacının çalışmakta olduğu ... ... koluna uygun olarak ... Kooperatif Ticaret Eğitim ve Büro İşçileri Sendikası (Koop-... Sendikasına) Koop-... Sendikası ile toplu ... sözleşmesi imzaladığını, Koop-... Sendikasınca imzalanmış toplu ... sözleşmesi uyarınca iyileştirmelerden zaten yararlanacağını ve herhangi bir mağduriyetinin bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İİlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının 02.12.2010-20.04.2014 tarihleri arasında ... Köy Muhtarlığı bünyesinde, 31.03.2014-14.07.2014 tarihleri arasınd ... Büyükşehir Belediye Başkanlığı bünyesinde, 15.07.2014-14.01.2015 tarihleri arasında ise ... bünyesinde çalıştığı, 15.12.2014 tarihinden itibaren ... İl Milli Eğitim Müdürlüğü bünyesinde çalışmasını sürdürdüğü, Belediye- ... Sendikası ile ...'nin de üyesi bulunduğu Mahalli İdareler İşverenleri Sendikası arasında 15.01.2015 tarihinde imzalanan ve 16.07.2014-31.12.2015 yürürlük süreli Toplu ... Sözleşmesinin 5 ... maddesi düzenlemesi gereği davacının, 16.07.2014-31.12.2015 tarihleri arasında yürürlükte olan toplu ... sözleşmesinden yararlanması gerektiği, davacının, 16.07.2014 tarihi itibarıyla Belediye ve Kamu Kurumunda geçirmiş olduğu toplam hizmet süresinin 3 yıl olduğu, Koop-... Sendikasına üye olduğu tarihe kadar önceki toplu ... sözleşmesi kapsamında yakacak, yemek yardımı ile sorumluluk zammından yararlanması gerektiği, adı geçen Sendikaya 27.03.2015 tarihinde üye olduğu, üyelik durumu 01.04.2015 tarihinde davalı Kuruma bildirildiği, toplu ... sözleşmesinin 3 üncü maddesinde yer ... düzenleme gereği 01.04.2015 tarihinden itibaren 30...2015 tarihine kadar 29.03.2013 tarihli toplu ... sözleşmesinden, daha sonra ise 20.11.2015 tarihinde imzalanan ve 01.07.2015-30...2018 tarihleri arasında cari olan Toplu ... Sözleşmesinin uygulanması gerektiğini ve 28 ... madde düzenlemesine göre davacının Koop-... Sendikası üyesi olduğu tarihten itibaren sadece ücreti ile ilgili zamların uygulanması gerektiği, talep konusu yapılan nakdi yemek yardımı, yakacak yardımı, sorumluluk zammı uygulaması olmadığı, bilirkişi raporunda bu alacak kalemleri yönünden 01.04.2015 tarihine kadar yapılan hesaba itiraz edilmeyip ıslah dilekçesi verildiği, toplu ... sözleşmeleri doğrultusunda hesaplama içeren bilirkişi raporunun denetime elverişli olup hükme esas alındığı belirtilerek davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; davanın tümden reddi gerekmekle birlikte davacının 15.07.2017 tarihine kadar eksik aldığını iddia ettiği taleplerinin 24.02.2015 tarihinde Koop-... Sendikasına üye olması karşısında bu tarihten sonra istenemeyeceğinin açık olduğunu, davanın bu tarihten sonraki kısmının özellikle reddi gerektiğini, davacının Devlet Personel Başkanlığının ....11.2014 tarihli ve 5986 sayılı yazısı ile ... Genel Müdürlüğünden ayrılıp 15.12.2014 tarihinde Kurumlarında işe başladığını, bu tarih itibarıyla işçilerin üyesi bulundukları ... Sendikası ile hukuki bağlarının sona erdiğini, 15.12.2014 tarihinde ... Sendikası ile tüm bağları biten ve artık ... Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü personeli olan davacının, 1 ay sonra 15.01.2015 tarihindeki ... Genel Müdürlüğü ile ... Sendikası arasında imzalanan toplu ... sözleşmesinden hareketle lehine haklar çıkarmasının hukuka ve maddi gerçeğe uygun olmadığını, ... Genel Müdürlüğü ve ... Sendikası arasında yapılan sözleşmenin geriye etkisinin ... Genel Müdürlüğünde kalan işçilere şâmil olacağını, öte yandan davacının 24.02.2015 tarihinde ... işkoluna uygun olarak Koop ... Sendikasına geçmesiyle birlikte alacağı ücrette Koop ... Sendikasınca imzalanmış toplu ... sözleşmesindeki iyileştirmelerden yararlanacağından davacının herhangi bir mağduriyeti bulunmadığını ileri sürerek davanın reddine karar verilmek üzere İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; dosya içeriğinden, davacının 6360 sayılı Kanun hükümleri gereğince nihai olarak 15.12.2014 tarihinde ... Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğüne devredildiği, ... ile üyesi olduğu Sendika arasında bağıtlanan imzalanan toplu ... sözleşmesinden yararlanması gerektiği, devirden sonra çalışmaya devam ettiği ... Valiliği İl Milli Eğitim Müdürlüğü işyerinde ise 01.07.2012 - 30...2015 tarihleri arasında geçerli toplu ... sözleşmesinin yürürlükte olduğu ve daha sonra da 20.11.2015 imza tarihli ve 01.07.2015-30...2018 yürürlük süreli ... toplu ... sözleşmesi bağıtlandığı, davacının nakilden sonra toplu ... sözleşmesinin tarafı Koop ... Sendikasına üye olduğu, toplu ... sözleşmesinden yararlanmakta olan davacının ... ile ... Sendikası arasındaki 16.07.2014-31.12.2015 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesinden devredildiği Kurum ... yerinde 01.07.2015-30...2018 yürürlük süreli ... toplu ... sözleşmesinden sözleşmenin yürürlük başlangıcı 01.07.2015 tarihine kadar yararlandırılması, bu tarihten sonra ise 01.07.2015-30...2018 yürürlük süreli ... toplu ... sözleşmesinden yararlandırılarak 15.12.2014-15.07.2017 tarihleri arasındaki fark alacakların belirlenerek hüküm altına alınmasının hukuka uygun olduğu gerekçeleriyle İlk Derece Mahkemesi kararında isabetsizlik bulunmadığı belirtilerek davalı vekilince yapılan istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili temyiz dilekçesinde; istinaf başvurusundaki sebepleri tekrar ederek, Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortada kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacının ... Genel Müdürlüğü ve ... Sendikası arasında imzalanan 16.07.2014-31.12.2015 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesinden yararlanıp yararlanamayacağı ve yararlanabileceği süre, toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan alacakların hesabı noktalarındadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 ... maddesi.
2. 6360 sayılı Kanun'un geçici 1 ... maddesinin onuncu fıkrasının son cümlesi şöyledir:
"Devredilen veya nakledilen işçilerin ücret ile diğer malî ve sosyal hakları; Toplu ... Sözleşmesi bulunan işçiler bakımından yenileri düzenleninceye kadar devir veya nakil işleminden önce tabi oldukları Toplu ... Sözleşmesi hükümlerine göre, Toplu ... Sözleşmesi olmayan işçiler bakımından 2012 yılı Eylül ayında geçerli olan ... ... sözleşmesi hükümlerine göre belirlenir.”
3. 6356 sayılı Kanun'un 39 uncu maddesi.
3. Değerlendirme
1. Dosya içeriğine göre davacının, 15.12.2014 tarihinde davalı Kuruma devredildiği ve devirden önce ... Genel Müdürlüğü ile ... Sendikası arasında 15.01.2015 tarihinde imzalanan ve 16.07.2014-31.12.2015 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesi kapsamında olduğu uyuşmazlık dışıdır. Devirden sonra çalışmaya devam ettiği ... Valiliği İl Millî Eğitim Müdürlüğü işyerinde ise önce 01.07.2012-30...2015 tarihleri arasında geçerli toplu ... sözleşmesinin yürürlükte olduğu, daha sonra da 20.11.2015 imza tarihli 01.07.2015-30...2018 yürürlük süreli ... toplu ... sözleşmesinin bağıtlandığı görülmektedir. Davacı da nakilden sonra 19.01.2015 tarihinde toplu ... sözleşmesinin tarafı olan Koop ... Sendikasına üye olmuş ve üyeliği işverene bildirilmiştir.
2. Bölge Adliye Mahkemesince davacının, ... Genel Müdürlüğü ile ... Sendikası arasında bağıtlanan 16.07.2014-31.12.2015 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesinden 01.07.2015 tarihine kadar yararlandırıldığı; bu tarihten sonra ise devirden sonra çalışmaya devam ettiği ... Valiliği İl Millî Eğitim Müdürlüğü işyerinde 20.11.2015 tarihinde imzalanan ve 01.07.2015-30...2018 yürürlük süreli ... toplu ... sözleşmesinden yararlandırılmak suretiyle 15.12.2014-15.07.2017 tarihleri arasındaki fark alacaklarının hüküm altına alındığı anlaşılmaktadır.
3. 6360 sayılı Kanun'un geçici 1 ... maddesinin onuncu fıkrasının son cümlesi hükmü dikkate alındığında, davacının nakledildiği işyerinde ... bir toplu ... sözleşmesi düzenleninceye kadar nakil işleminden önce tâbi olduğu toplu ... sözleşmesinden yararlanması gerektiği kabul edilmelidir. Buna göre davacı, davalıya ait işyerinde uygulanan Koop ... Sendikasının taraf olduğu toplu ... sözleşmesinin düzenleme (imza) tarihi olan 20.11.2015 tarihine kadar ... Sendikasının taraf olduğu 16.07.2014-31.12.2015 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesinden yararlanmaya devam eder. Ancak burada dikkat edilmesi gereken husus nakilden önce tâbi olunan toplu ... sözleşmesi ile nakilden sonra tâbi olunacak toplu ... sözleşmesinden yararlanma koşullarına ilişkindir. Davacının nakilden önce tâbi olduğu toplu ... sözleşmesinden nakil sonrasında yararlanmayı sürdürmesi Kanun'un açık hükmü gereğidir. Bu itibarla söz konusu toplu ... sözleşmesinden yararlanmaya devam edebilmek için sendika üyeliğinin devamı şartı aranmaz. Aynı şekilde bir başka sendikaya üye olunması yahut işkolu değişikliği, toplu ... sözleşmesinden yararlanmaya devam etme bakımından herhangi bir etki yaratmaz. Esasen Kanun'da "nakledilen işçilerin ücret ile diğer malî ve sosyal hakları ... toplu ... sözleşmesi hükümlerine göre, ... belirlenir" denilerek nakledilen işçilerin nakil olunan işyerinde ... bir toplu ... sözleşmesi düzenleninceye kadar yaşayabilecekleri maddi kayıpların önüne geçilmek istenmiştir.
4. Buna göre somut olayda, davacının Koop ... Sendikasının taraf olduğu toplu ... sözleşmesinden ancak sözleşmenin imza tarihi olan 20.11.2015 tarihinden itibaren yararlanabileceği kabul edilmelidir. Kanun'da açıkça "... yenileri düzenleninceye kadar ..." hükmüne yer verildiğinden, Koop ... Sendikasının taraf olduğu toplu ... sözleşmesinin yürürlük süresinin geriye etkili şekilde, 01.07.2015 olarak belirlenmesi de sonuca etkili değildir. Böylece nakil olunan işyerinde ... bir toplu ... sözleşmesi düzenleninceye kadar, mevcut sözleşmenin yürürlük süresi veya sendika üyeliği vb. gibi şartlar ile bağlı kalınmaksızın önceki toplu ... sözleşmesinden yararlanmaya devam edilir.
5. Diğer taraftan nakledilen işyerinde düzenlenecek ... toplu ... sözleşmesinden yararlanmak için 6356 sayılı Kanun'un 39 uncu maddesindeki şartların gerçekleşmesi gerektiğinde tereddüt bulunmamaktadır. Dosya kapsamından davacının 19.01.2015 tarihinde Koop ... Sendikasına üye olduğu ve üyeliğinin işverene bildirdiği anlaşılmaktadır. Şu hâlde, davacının Koop ... Sendikasının taraf olduğu toplu ... sözleşmesinden ancak 20.11.2015 tarihinden sonra yararlanabileceği kabul edilmelidir.
6. Bu durumda davacının, 20.11.2015 tarihine kadar ... Genel Müdürlüğü ve ... Sendikası arasında imzalanan 16.07.2014-31.12.2015 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesinden; 20.11.2015 tarihinden sonra ise Koop ... Sendikası ile yapılan 01.07.2015-30...2018 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesinden yararlandırılması gereklidir.
7. İlk Derece Mahkemesince açıklanan ilke ve esaslar çerçevesinde değerlendirme yapıldıktan sonra davacının toplu ... sözleşmesinin hatalı uygulanmasından kaynaklanan alacaklarının bulunup bulunmadığı konusunda, usuli kazanılmış haklar da gözetilerek bir karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile hüküm kurulması bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
07...2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.