Logo

9. Hukuk Dairesi2023/7192 E. 2023/9557 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Davacının fark kıdem tazminatı, izin alacağı, fazla mesai, hafta tatili ve genel tatil alacaklarının varlığı, miktarı ve bu alacaklara uygulanacak fazla çalışma zammının Anayasa Mahkemesi iptal kararı sonrası akıbeti.

Gerekçe ve Sonuç: Yerel mahkemenin davacının fazla çalışma, hafta tatili ve genel tatil ücretlerine ilişkin fazla çalışma zammı talebini Anayasa Mahkemesi’nin iptal kararı doğrultusunda reddetmesi usul ve yasaya uygun bulunarak onanmıştır.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 27. Hukuk Dairesi

SAYISI : 2019/2903 E., 2022/2559 K.

İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 10. ... Mahkemesi

SAYISI : 2015/787 E., 2019/360 K.

BİRLEŞEN DAVA

MAHKEMESİ : ... 12. ... Mahkemesi

SAYISI : 2017/425 E., 2017/396 K.

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle asıl davanın kısmen kabulüne, birleşen davanın kabulüne karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verilmiştir.

Davacı vekilince temyiz incelemesinin duruşmalı olarak yapılmasının istenilmesi üzerine, işin duruşmaya tâbi olduğu anlaşılmış ve duruşma için 20.....2023 Salı günü tayin edilerek taraflara tebligat gönderilmiştir.

Duruşma günü davacı vekili Avukat ... ile davalı vekili Avukat ... Berberoğlu geldiler.

Duruşmaya başlanarak hazır bulanan avukatların sözlü açıklamaları dinlendikten sonra duruşmaya son verildi.

Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

1.Davacı vekili asıl dava dilekçesinde; davacının muhabirlik görevi yaptığı Lig TV kanalının çok yoğun spor haberleri yayınladığını, günde en az 5 ana haber bülteni sunulduğunu ve bu bültenler için sürekli haber toplama zorunluluğunun bulunduğunu, çalışma koşullarına ve yaptığı işe göre haftanın 6 günü en geç 09.30 saatinde davalı Şirkette olan davacı işçinin haftanın sadece 1 günü akşam 20.45-21.00 saatleri arasında davalı Şirketten çıkabildiğini, diğer 5 ... ise gece 23.00-00.00 saatlerinden önce davalı Şirketten çıkamadığını, davacı işçinin davalı Şirkete ait işyerlerinde çalıştığı dönem boyunca yapılan işin özelliği ve çalışma koşulları gereği hiçbir saat sınırlamasına tâbi olmaksızın haftalık 48 saatlik çalışmanın çok üzerinde sürekli fazla çalışma yaptığını, bu çalışmaların çoğu kez günde 15-16 saati bulduğunu, çalışmaların ücret bordrolarına yansıtılarak bedellerinin ödenmediğini, davacı işçinin çalıştığı dönem boyunca ... ... ve genel tatil günlerinde çalıştığını belirterek fazla çalışma ve bu alacaklara işlemiş olan günlük %5 fazlalık alacaklarının davalıdan tahsilini talep etmiştir.

2. Davacı vekili birleşen dava dilekçesinde; davacının ... sözleşmesinin haksız feshi nedeniyle işe iade davası açtıklarını, davacının işe iadesine karar verilmesine rağmen davalı tarafça işe başlatılmadığını, davacının emsali çalışanın brüt 14.267,00 TL ücret aldığını, kıdem tazminatının eksik ödendiğini, ödenmeyen yıllık izin ücretinin 2 kat olarak talep ettiklerini belirterek kıdem tazminatı ve yıllık izin alacağının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

1.Davalı vekili asıl davaya ilişkin cevap dilekçesinde; davacı işçinin 23.....2010 tarihinden itibaren davalı Şirket bünyesinde çalıştığını, ... sözleşmesine kanuna aykırı eylemleri sebebiyle davalı şirket tarafından 08.12.2015 tarihinde haklı sebeple son verildiğini, davacı işçi 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun'a (5953 sayılı Kanun) tâbi çalışan olmadığından bu yöndeki taleplerin reddinin gerektiğini, taraflar arasında imzalanan belirsiz süreli ... sözleşmesinde davacı işçinin aylık ücretine fazla çalışma nedeniyle hak kazanacağı ilave ücretlerinin de dâhil olduğu belirtildiğinden davacı işçinin aksi yöndeki taleplerinin reddi gerektiğini, iddia edildiği üzere haftada 6 ... ve günde 12 saatten fazla çalışmış olmasının hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, keza davacı işçinin hizmet ilişkisi boyunca fazla çalışmaya istisnai hâllerde kaldığını, ... ... ve genel tatil günlerinde istisnai hâllerde çalıştığını ve bunun ücretini de ücretiyle birlikte aldığını savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

2. Davalı vekili birleşen davaya ilişkin cevap dilekçesinde; davacının yıllık izinlerini kullandığını, kıdem tazminatının ödendiğini savunarak davanın reddine karar verilmesini talep etmiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının işe iade kararı sonrası davalı tarafça işe başlatılmayarak kıdem tazminatı ödemesi yapıldığı, geçersiz fesih tarihindeki brüt ücreti üzerinden 07.02.2019 havale tarihli bilirkişi raporunda hesaplanan kıdem tazminatı göz önüne alındığında bakiye kıdem tazminatı tespit edildiği, davacının 112 ... yıllık ücretli izninin bulunduğu, 2014 Aralık bordrosunda 3.293,60 TL izin ücreti tahakkuku yapıldığı, bakiye yıllık izin alacağının bulunduğu, dinlenen tanık beyanları dikkate alındığında davacının haftanın 3 günü 10.00-20.00, diğer 3 günü ise 10.00-22.30 saatleri arası çalıştığı, fazla saatlerde çalışma ücretlerinin takip eden ayın ücreti ile birlikte ödenmesi gerektiği, aksi hâlde her geçen ... için %5 fazlasıyla ödeneceği hükmü göz önüne alınarak %5 fazla çalışma fazlalık ücretinin de ödenmesi gerektiği, davacının ... ... ve genel tatillerde çalıştığı, bu günlerde yapılan çalışma ücretlerinin gününde ödenmemesi hâinde günlük %5 fazlasıyla ödeneceğinin hükme bağlandığı gerekçesiyle asıl ve birleşen davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davalı vekili istinaf dilekçesinde; davacının ıslah dilekçesi ile artırdığı tutarlar dikkate alınmaksızın bilirkişi raporu doğrultusunda hesaplanan tutarların kabul edildiğini, taleple bağlılık ilkesinin göz ardı edilerek karar verildiğini, yıllık izin formlarının incelenmediğini, davacının 5953 sayılı Kanun'a tâbi olmamasına rağmen 5953 sayılı Kanun kapsamında hesaplama yapıldığını, cevap dilekçesi ve ekleri incelenmeksizin bilirkişi tarafından hesaplanan kıdem tazminatı ve yıllık izin ücreti alacağına hükmedildiğini, yıllık izin ücreti alacağına ilişkin izin çizelgeleri ve banka dekontunun cevap dilekçesi ekinde sunulduğunu, fazla çalışma ve genel tatil günlerindeki çalışmaya ilişkin hükmedilen tutarların kabul edilemeyeceğini, davacının kendi tanıklarının dahi maç olmayan günlerde izin kullanıldığı yönünde beyanda bulunduklarını, tüm ... ... ve genel tatil günlerinde ve günde 12 saat çalışmanın hayatın olağan akışına aykırı olduğunu, davacı tanıklarının birlikte çalışmadıkları dönemi kapsar şekilde beyanlarına itibar edilmesinin hatalı olduğunu, davalı Şirket lehine vekâlet ücretine hükmedilmemesinin hatalı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; Mahkemece fazla çalışmanın ve ... ... ve genel tatil alacağının %5 fazlalık alacakları hüküm altına alınmış ise de 14.02.2020 tarihli ve 31039 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Anayasa Mahkemesinin iptal kararı ile belirtilen alacakların %5 fazlalıklarının dayanağı olan normun iptal edildiği, bu iptal kararının kesinleşmemiş davalara da tatbiki gerektiğinden, davalı vekilinin istinaf başvurusunun kısmen yerinde olduğu ve %5 fazlalıkları talebi yönünden davanın reddine karar verilmesi gerektiği, ancak fazla çalışma %5 fazla ödeme alacağı, ... ... ve genel tatil alacağının %5 fazla ödeme alacağı talebinin dava açıldıktan sonra Anayasa Mahkemesince verilen iptal kararının gereği olarak reddedileceğinden, bu ret nedeniyle oluşan miktar bakımından davalı yararına vekâlet ücreti ve yargılama giderine hükmedilmesinin hakkaniyete uygun olmayacağı gerekçesiyle istinaf başvurusunun kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle asıl davanın kısmen kabulüne, hükmün tamamlanması suretiyle de birleşen davanın kabulüne karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.

B. Temyiz Sebepleri

1. Davacı vekili; Bölge Adliye Mahkemesinin birleşen dava bakımından hüküm kurmayı unuttuğunu, yargılama harç ve giderlerinin hatalı olduğunu, fazla çalışma ve ... ... ve genel tatil alacaklarının günlük %5 fazlalık alacaklarının reddinin hatalı olduğunu, iptal kararının yürürlüğe girdiği tarihten sonra yapılacak fazla çalışmalar açısından hüküm ifade edeceğini belirterek kararı temyiz etmiştir.

2. Davalı vekili; istinaf dilekçesinde belirttiği sebepleri tekrar ile birleşen dava bakımından ek karar ile hüküm kurulduğunu, tavzih ile Mahkeme tarafından verilen hükmün genişletilemeyeceğini belirterek kararı temyiz etmiştir.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, davacının fark kıdem tazminatı ile izin alacağının bulunup bulunmadığı, fazla çalışma ile ... ... ve genel tatil alacaklarının ispatı ve hesaplanması ile fazla çalışma ve ... ... ve genel tatil alacaklarının %5 fazlalığına hak kazanıp kazanmadığına, bu bağlamda 9.11.2019 tarih ve 30953 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Anayasa Mahkemesinin iptal kararının eldeki davaya etkisine ve Bölge Adliye Mahkemesince hükmün tamamlanmasının mümkün olup olmadığına ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 305/A maddesi, 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 ... maddeleri, 5993 sayılı Kanun'un ilgili maddeleri.

2. Anayasa Mahkemesinin 13.....1952 tarihli ve 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştırılanlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun’un 04.01.1961 tarihli ve 212 sayılı Kanun’un 1 ... maddesiyle değişik ek 1 ... maddesinin sekizinci fıkrasının (2) nci cümlesinin iptaline dair 19.11.2019 tarihli ve 30953 sayılı Resmî Gazete'de yayımlanan 19.09.2019 tarihli ve 2019/48 Esas, 2019/74 Karar sayılı iptal kararı.

3. Anayasa Mahkemesinin 19.09.2019 tarihli iptal kararının kesinleşmemiş davalara da uygulanması gerektiğine dair Dairemizin 14.10.2020 tarihli ve 2016/27633 Esas, 2020/12010 Karar sayılı ilâmı.

3. Değerlendirme

1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer ... sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı ve davalı vekillerince temyiz dilekçelerinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeple;

Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 ... maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Davalı yararına takdir edilen 8.400,00 TL duruşma vekâlet ücretinin karşı tarafa yükletilmesine,

Aşağıda yazılı temyiz giderinin temyiz edenlerden davalıya yükletilmesine ,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

20.....2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.