Logo

9. Hukuk Dairesi2023/7979 E. 2023/11931 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Davacının, toplu iş sözleşmesi hükmü gereğince, davalı işverenden servis hizmeti verilememesi nedeniyle yol ücreti talep edip edemeyeceği hususunda yaşanan uyuşmazlık.

Gerekçe ve Sonuç: Toplu iş sözleşmesinde servis hizmeti verilemeyen işçilere yol ücreti ödenmesi gerektiği hükmünün açık olduğu, davalı tarafından servis hizmeti verildiğinin veya yol ücretinin ödendiğinin ispatlanamadığı ve yerel mahkeme kararının usul ve yasaya uygun olduğu gözetilerek, temyiz isteminin reddine ve Bölge Adliye Mahkemesi kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesi

SAYISI : 2021/1095 E., 2023/920 K.

KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi

İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 14. ... Mahkemesi

SAYISI : 2018/455 E., 2020/425 K.

Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kabulüne karar verilmiştir.

Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, İlk Derece Mahkemesinin 30.12.2020 tarihli ek kararı ile istinaf başvurusunun kesinlik sebebiyle reddine karar verilmiştir.

Ek kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine Bölge Adliye Mahkemesince, İlk Derece Mahkemesinin 30.12.2020 tarihli ek kararı kaldırılarak esasa yönelik yapılan incelemede başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.

Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalıya ait 6. Ana Bakım Fabrika Müdürlüğü/... işyerinde çalışmakta olduğunu, ... ... Sendikası üyesi olduğunu, toplu ... sözleşmelerinden yararlandığını, 24, 25 ve 26. Dönem Toplu ... Sözleşmesi'nin 74 üncü maddesinin (b) bendinde, "... Servis hizmetinin verilemediği durumlarda, işçilerin ikametgahlarının ... yerine uzaklığına göre, ilgili belediye ile koordine edilmesi sonucunda tespit edilecek miktarda işe gidiş ve dönüş için belediye toplu taşıma biletleri veya bu maksatla kullanılacak toplu taşıma kartı (ilgili belediyenin uyguladığı ücretsiz ya da düşük ücretli transferler dikkate alınarak) verilir. Bilet veya bu maksatla kullanılacak toplu taşıma kartı verilememesi durumunda, belediyenin rayici üzerinden bedeli net olarak ödenir." hükmü bulunduğunu, söz konusu madde gereği, servis ücretinden yararlanamayan işçilere yol ücretinin işveren tarafından ödenmesi gerektiğini ileri sürerek ödenmeyen yol ücretinin davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'inde bulunarak 26. Dönem Toplu ... Sözleşmesi'nin 74 üncü maddesinde belirtilen "belediye" ile "belediye toplu ulaşım kartı" ifadeleri ile Büyükşehir Belediyesi tarafından bizzat Belediyenin kendi araçları ve kendi personeli vasıtası ile toplu taşıma hizmetini verdiği durumların ifade edildiğini, dolayısıyla özel şahıs şirket araçları ile yapılmakta olan taşıma hizmetinin bu madde kapsamına girmediğini, davacının ikametgah adresi dikkate alındığında ... ilçe olmayıp Büyükşehir Belediyesi tarafından da bu adrese toplu taşıma hizmeti verilmediğini, bu durumda da toplu ... sözleşmesi uyarınca İdarenin personeli taşıma ve servis hizmeti sunması yükümlülüğünün bulunmadığını savunarak davanın reddine karar verilmesini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

1.İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının ... Mahâllesi'nde ikamet ettiği, işyerinin ... merkezde bulunduğu, dosya kapsamındaki belgeler de dikkate alınarak ... Büyükşehir Belediyesi tarifelerine göre, sabah ulaşımı ve akşam işi dönüşü ulaşımları yönünden her bir tam gün için, 2 adet ulaşım bilet bedelinin hesaplamalarda esas alınması gerekeceği, davacının puantaj kayıtları bulunmayan dönemler için, davacının yıllık, sıhhi, mazeret ve hafta tatili kullandığı izin günleri de dikkate alınarak, haftada 5 ... günü esası ile ayda 22 ya da 23 gün, ... bayram ve genel tatil günleri de dışlanarak servis imkânından yararlanacağı, davacının meskeni ile işyeri arasında günlük 2 kez yolculuğa dayalı belirlenen tutarda masraf yapacağı, anılan masrafın işverence karşılanması koşullarının oluştuğunun anlaşıldığı ve davalı tarafça davacıya servis hizmeti verildiğinin ispatlanamadığı gerekçesiyle davanın kabulüne karar verilmiştir.

2. Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, İlk Derece Mahkemesinin 30.12.2020 tarihli ek kararı ile istinaf başvurusunun kesinlik sebebiyle reddine karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen asıl ve ek kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. İstinaf Sebepleri

Davalı vekili; kararın miktar itibarıyla kesin olmadığını, ıslaha karşı zamanaşımı def'ilerinin dikkate alınmadığını, İdarece yasal mevzuat ve toplu ... sözleşmesi hükümlerine uygun olarak işlemlerin gerçekleştirildiğini, servisten yararlanmak isteyen personelin ikametine en yakın yerden servis noktasından toplandığını, müvekkilinin işçiyi ikametine kadar taşıma yükümlülüğü bulunmadığını ileri sürerek İlk Derece Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe ve Sonuç

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; yol ücretine ilişkin maddenin yoruma muhtaç olduğu ve söz konusu maddenin gelecekte de uygulanması ihtimal dâhilinde bulunduğundan İlk Derece Mahkemesi kararının miktar itibarıyla kesin olmadığı, bu nedenle ek kararın kaldırıldığı, davacının sendika üyesi olarak toplu ... sözleşmesinden yararlanma hakkı olduğu, toplu ... sözleşmesinin 74 üncü maddesinin değerlendirilmesinde, işçilere işyeri ile meskenleri arasında servis imkânı sağlanacağı, sağlanamadığı takdirde yol masraflarının işverence karşılanması gerektiği, servis imkânının sağlandığının veya yol masraflarının ödendiğinin ispatlanamadığı, emsal kararlar (Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, 2022/690 Esas, 2022/2021 Karar) ve tüm dosya kapsamı dikkate alındığında ... Büyükşehir Belediyesi rayiç otobüs bedelini gösterir liste uyarınca yapılan hesaplamayı içerir bilirkişi raporunun bilimsel verilere uygun ve denetlenebilir nitelikte olduğu gibi dosya kapsamı ile de örtüştüğü, alacağın hesaplandığı tarihler, dava tarihi ile zamanaşımı def'i gözetilerek davanın miktar olarak ıslah edildiği hususları birlikte dikkate alındığında zamanaşımına ilişkin istinaf nedenlerinin de yerinde olmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

B. Temyiz Sebepleri

Davalı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması istemi ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Uyuşmazlık, davacının toplu ... sözleşmesinden kaynaklı servis ücretine hak kazanıp kazanmadığına ilişkindir.

2. İlgili Hukuk

6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun 39 ve 53 üncü maddeleri.

3. Değerlendirme

1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukuki ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davalı vekilince temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VI. KARAR

Açıklanan sebeple;

Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,

Davalı Millî Savunma Bakanlığı harçtan muaf olduğundan harç alınmasına yer olmadığına,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,

13.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.