Logo

9. Hukuk Dairesi2023/8538 E. 2023/7171 K.

Yapay Zeka Özeti

Uyuşmazlık: Fazla çalışma ücretinin hesabı, fazla çalışma alacağının %5 fazlalık kısmının Anayasa Mahkemesi iptal kararı gereğince reddi gerekip gerekmediği ve yıllık izin ücreti hesabı uyuşmazlığı.

Gerekçe ve Sonuç: İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı ve bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan hususların yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı değerlendirilerek davacı vekilinin temyiz itirazlarının reddine ve İlk Derece Mahkemesi kararının onanmasına karar verilmiştir.

Karar Metni

"İçtihat Metni"

MAHKEMESİ :... Mahkemesi

Taraflar arasında İlk Derece Mahkemesinde görülen ve istinaf incelemesinden geçen alacak davasında verilen karar hakkında yapılan temyiz incelemesi sonucunda, Dairece ... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi kararının bozularak ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.

İlk Derece Mahkemesince bozmaya uyularak yeniden yapılan yargılama sonucunda; davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

İlk Derecesi Mahkemesi kararı taraf vekillerince temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda gereği düşünüldü:

Dosya içeriğine göre hüküm altına alınan ve davalı vekili tarafından temyize konu edilen toplam miktar 5.178,00 TL olup bu miktarın, 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 341 ... maddesinin ikinci fıkrası uyarınca, İlk Derece Mahkemesinin karar tarihi itibarıyla kesinlik sınırı olan 12.950,00 TL’nin altında kaldığı anlaşılmaktadır. Temyize konu edilen miktarın kesinlik sınırının altında kalması hâlinde anılan Kanun’un 366 ncı maddesi atfıyla aynı Kanun’un 352 nci maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi uyarınca temyiz dilekçesinin reddine karar vermek gerekir. Açıklanan sebeple davalı vekilinin temyiz dilekçesinin miktardan reddine karar vermek gerekmiştir.

Davacı vekilinin gerekli şartları taşıdığı anlaşılan temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:

I. DAVA

Davacı vekili dava dilekçesinde; davacının davalı Şirketin ... Bölge Müdürlüğüne bağlı muhabir olarak 15.01.1991 tarihinde çalışmaya başladığını, 30.....2012 tarihinde emekli olarak görevinden ayrıldığını, yapılan işin niteliği itibarıyla başından itibaren görevinin gazetecilik olduğunu, davacının hizmet süresi boyunca ... Gazeticiler Sendikası üyesi olduğunu, 18. Dönem Toplu ... Sözleşmesi'nin 7 nci maddesine göre sendika üyelerinin haftada 5 ... günde 7 saat çalıştıklarını, bu sürenin üzerindeki çalışmaların fazla çalışma olduğunu, fazla çalışma sürelerinde her saat için verilen ücretin %75 fazlasının ödeneceğini, davacının çalıştığı süre boyunca fazla çalışma yapmış olmasına rağmen kendisine fazla çalışma ücreti ödenmediğini, davacının toplu ... sözleşmesi hükümlerine göre 09.00-17.00 saatleri arasında çalışması gerekirken çoğu kez 07.00, 07.15, 21.00'e kadar çalıştığını, çoğu zaman gece çalışması yaptığını, davacının yıllık izinlerini de tam olarak kullanmadığını, davacının kullanmadığı yıllık ücretli izin alacaklarının fesih sırasında iki ... ödenmesi gerekirken eksik ödeme yapıldığını belirterek yıllık izin ücreti alacağı, fazla çalışma alacağı, fazla çalışma alacağının işlemiş günlük %5 fazlası alacağının sözleşmenin feshi tarihinden itibaren işleyecek en yüksek mevduat faizi ile birlikte davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.

II. CEVAP

Davalı vekili cevap dilekçesinde; talep edilen alacakların zamanaşımına uğradığını, davacının fazla çalışma yapmadığını, fazla çalışma yapması durumunda bordrolara yansıtılarak ücretlerinin ödendiğini, davacının yıllık izinlerini kullandığını, en son 45 günlük yıllık ücretli izin alacağının kendisine ödendiğini savunarak davanın reddini istemiştir.

III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI

İlk Derece Mahkemesinin 14.....2017 tarihli ve 2013/1226 Esas, 2017/410 Karar sayılı kararıyla; toplanan kanıtlar ve bilirkişi raporuna dayanılarak, davacının yazılı kayıt bulunan dönemde kayıtlara göre, kayıt bulunmayan dönemde ise tanık beyanlarına göre haftada 6 saat fazla çalışmasının bulunduğu, fazla çalışma alacağının %5 fazlalığına da hak kazandığı ayrıca yıllık izin ücretinin de kabulü gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

IV. İSTİNAF

A. İstinaf Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.

B. Gerekçe ve Sonuç

... Bölge Adliye Mahkemesi 5. Hukuk Dairesi'nin 30.01.2019 tarihli ve 2019/1 Esas, 2019/159 Karar sayılı kararıyla; davacının davalı işyerinde muhabir olarak çalıştığı, emeklilik nedeniyle ... sözleşmesinin sona erdiği, çalıştığı süre boyunca ... Gazeteciler Sendikası üyesi olduğu, işyerinde uygulanan toplu ... sözlemesi gereğince davacının fazla çalışma ücreti ile yıllık izin ücreti hesabının yapıldığı ve hükme esas alınan bilirkişi raporunun dosya kapsamıyla uyumlu olduğu, İlk Derece Mahkemesi kararında bir hatanın bulunmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.

V. BOZMA VE BOZMADAN SONRAKİ YARGILAMA SÜRECİ

A. Bozma Kararı

1. Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.

2. Dairemizin 21.12.2020 tarihli ve 2020/4242 Esas, 2020/19209 Karar sayılı kararıyla; davalı vekilinin diğer temyiz itirazlarının reddine karar verilerek, 19.11.2019 tarihli ve 30953 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Anayasa Mahkemesinin iptal kararı ile fazla çalışma alacağının %5 fazlalığının dayanağı olan normun iptal edildiği, bu iptal kararının kesinleşmemiş davalara da tatbiki gerektiğinden, fazla çalışma alacağının %5 fazlalıkları talebi yönünden davanın reddine karar verilmesi ve bu ret nedeniyle oluşan miktar bakımından davalı yararına vekâlet ücretine hükmedilmemesi gerektiği, davalı işyerinde yürürlükte olan toplu ... sözleşmesi hükümlerine göre haftalık çalışma sisteminin 5 ... üzerinden günlük 8 saat olduğu ve bu itibarla fazla çalışma saatinin haftalık 40 saati aşan çalışma olarak hesaplanması gerekirken haftalık çalışma süresinin 35 saat olduğunun kabulü ile hesaplama yapılmasının hatalı olduğu, davacı tarafça izin talep edildiği hâlde bu iznin kullandırılmadığı ileri sürülmediği gibi, dosya kapsamında bunu kanıtlamaya yarar herhangi bir delil de bulunmadığı dolayısıyla son ücret üzerinden ... kat olarak yıllık izin ücretinin hesaplanması gerekirken yıllık izin ücretinin iki ... olarak hesaplanmasının yerinde olmadığı gerekçeleriyle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılmasına ve İlk Derece Mahkemesi kararının bozulmasına karar verilmiştir.

B. İlk Derece Mahkemesince Bozmaya Uyularak Verilen Karar

Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; bozma kararı doğrultusunda fazla çalışma ücretinin yeniden hesaplandığı, davacının yıllık izin ücret alacağına hak kazanamadığı ve fazla çalışma ücretinin %5 fazla alacağının reddine karar verildiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.

VI. TEMYİZ

A. Temyiz Yoluna Başvuranlar

İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde taraf vekilleri temyiz isteminde bulunmuşlardır.

B. Temyiz Sebepleri

Davacı vekili; toplu ... sözleşmesi hükmüne aykırı davranılarak fazla çalışma ücretinin hesaplandığını, yıllık izin ücret alacağı bakımından yapılan değerlendirmenin hatalı olduğunu, Anayasa Mahkemesi iptal kararlarının geriye yürümeyeceğini belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının bozulması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.

C. Gerekçe

1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme

Dosya içeriğine, bozmanın mahiyeti ve kapsamına göre taraflar arasındaki uyuşmazlık; fazla çalışmanın alacağının hesabı, fazla çalışma alacağının %5 fazlalık kısmının Anayasa Mahkemesi iptal kararı gereğince reddi gerekip gerekmediği ve yıllık izin ücreti hesabı noktalarındadır.

2. İlgili Hukuk

1. 6100 sayılı Kanun'un 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 ... maddeleri.

2. 5953 sayılı Basın Mesleğinde Çalışanlarla Çalıştıranlar Arasındaki Münasebetlerin Tanzimi Hakkında Kanun'un 21 ... maddesi, ek 1 ... maddesi.

3. 19.11.2019 tarihli ve 30953 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Anayasa Mahkemesinin iptal kararı.

3. Değerlendirme

1. Temyiz olunan nihai kararların bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 ... maddesinde yer ... sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.

2. Temyizen incelenen İlk Derece Mahkemesi kararının bozmaya uygun olduğu, kararda ve kararın gerekçesinde hukuk kurallarının somut olaya uygulanmasında bir isabetsizlik bulunmadığı, bozmaya uyulmakla karşı taraf yararına kazanılmış hak durumunu oluşturan yönlerin ise yeniden incelenmesine hukukça imkân bulunmadığı anlaşılmakla; davacı vekilinin temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.

VII. KARAR

Açıklanan sebeplerle;

A. Davalı Temyizi Yönünden

Davalı vekilinin temyiz dilekçesinin miktardan reddine,

Peşin alınan temyiz harcının istek halinde davalıya iadesine,

B. Davacı Temyizi Yönünden

Davacı vekilinin yerinde görülmeyen tüm temyiz itirazlarının reddi ile usul ve kanuna uygun olan kararın ONANMASINA,

Dosyanın İlk Derece Mahkemesine gönderilmesine,

16.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.