"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 9. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/1441 E., 2023/246 K.
KARAR : İstinaf başvurusunun kabulü ile davanın kısmen kabulü
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 39. ... Mahkemesi
SAYISI : 2018/227 E., 2020/605 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davacı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin Eylül 2008 tarihinden 19.01.2018 tarihine kadar davalılar bünyesinde operatör olarak çalıştığını, prim ödeme gününün dolması sebebi ile ... sözleşmesini haklı nedenle feshettiğini, kıdem tazminatının giydirilmiş ücretten hesaplanmadığından eksik ödeme yapıldığını, davalılar arasında muvazaalı ilişki söz konusu olduğunu, müvekkilinin baştan itibaren davalı ... (ASKİ Genel Müdürlüğü) işçisi olduğunu ve bu durumun tespit edilmesi gerektiğini iddia ederek fark kıdem tazminatı, ilave tediye, fark fazla çalışma, fark hafta tatili ile fark ... bayram ve genel tatil ücret alacaklarının davalılardan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
1. Davalı ASKİ Genel Müdürlüğü vekili cevap dilekçesinde; davalılar arasındaki ilişkinin muvazaalı olmadığını, davacının hak kazandığı tüm alacaklarının eksiksiz ödendiğini savunarak davanın reddini istemiştir.
2. Davalı ... ... Katı Atıkları Ayıklama Enerji Değerlendirme Bilgisayar İnşaat Nakliyat ve Taahhüt Yemek Sanayi ve Ticaret AŞ (...) vekili cevap dilekçesinde; davacı ile müvekkili Şirket arasındaki ... sözleşmesinin müvekkili Şirket tarafından haklı nedenle usul ve kanuna uygun şekilde feshedilmek suretiyle sona erdiğini, davacının çalıştığı sırada hak etmiş olduğu alacaklarının tamamının kendisine ödenmiş olup davacının müvekkili Şirketten herhangi bir alacağının bulunmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının ... sözleşmesinin emeklilik sebebi ile sona erdiği ve davacının kıdem tazminatına hak kazandığı ve kıdem tazminatının eksik ödendiği, fazla çalışma, hafta tatili, ... bayram ve genel tatil ücret alacakları ile ilave tediye alacağının ise ispatlanamadığı davalılar arasında 4857 sayılı ... Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) 2 nci maddesi kapsamında asıl işveren alt işveren ilişkisinin bulunduğu ve davalıların davacının alacaklarından müştereken ve müteselsilen sorumlu oldukları gerekçesiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davacı vekili; kıdem tazminatı hesabı yapılırken ilave tediye alacağının giydirilmiş ücrete eklenmemesinin hatalı olduğunu, hüküm kısmında alacağın hangi davalıdan alınacağının belirtilmediğini, müvekkilinin yaptığı operatörlük işinin teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren bir ... olmadığını, yaptığı işin davalı ASKİ Genel Müdürlüğünün asli işi olduğunu, davalılar arasında muvazaalı bir ilişki bulunduğunu, davalı ...'nin aslında bir kamu şirketi olduğunu bu nedenle ilave tediyeye de hak kazandığını, ücret bordrolarının imzasız olduğunu, bir kısım bordrolarda da fazla çalışma, ... bayram ve genel tatil ile hafta tatili ücretine ilişkin tahakkukların bulunmadığını, tanık beyanlarının bu alacakların varlığını ortaya koyduğunu ayrıca bilirkişi raporunun da hükme esas alınamayacağını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın tümden kabulüne karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davalılar arasında geçerli bir asıl işveren alt işveren ilişkisinin bulunduğu, davacının fark kıdem tazminatına hak kazandığını, fazla çalışma ve hafta tatili ile ... bayram ve genel tatil ücret alacaklarının ücret bordroların tahakkuk ettirilerek ödemesinin yapıldığı, eksik ödeme bulunmadığı ve bu yönlere ilişkin İlk Derece Mahkemesince yapılan tespitlerde hata bulunmadığı ancak davalı asıl işveren ASKİ Genel Müdürlüğü ile son alt işveren şirket olan ...'nin davacının alacaklarından müştereken ve müteselsilen sorumlu olmasına rağmen İlk Derece Mahkemesince kıdem tazminatı ile ilgili olarak kurulan hükümde "davalılardan müştereken ve müteselsilen alınarak" denmesi gerekirken sehven sadece "davalıdan alınarak" ifadesinin yazılı olması gerekçesiyle davacı vekilinin bu yönden istinaf başvurusunun kısmen kabulü ile İlk Derece Mahkemesi hükmü kaldırılarak yeniden esas hakkında hüküm kurulmak suretiyle davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davacı vekili; müvekkilinin yaptığı operatörlük işinin teknolojik nedenlerle uzmanlık gerektiren bir ... olmadığını, yaptığı işin davalı ASKİ Genel Müdürlüğünün asli işi olduğunu, davalılar arasında muvazaalı bir ilişki bulunduğunu, davalı ...'nin aslında bir kamu şirketi olduğunu bu nedenle ilave tediyeye de hak kazandığını, ücret bordrolarının imzasız olduğunu, bir kısım bordrolarda da fazla çalışma, ... bayram ve genel tatil ile hafta tatili ücretine ilişkin tahakkukların bulunmadığını, tanık beyanlarının bu alacakların varlığını ortaya koyduğunu ayrıca bilirkişi raporunun da hükme esas alınamayacağını belirterek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın tümden kabulüne karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davalılar arasındaki asıl işveren alt işveren ilişkisinin muvazaaya dayalı olup olmadığı ve buna göre davacının ilave tediye alacağına hak kazanıp kazanmadığı ile fazla çalışma, hafta tatili, ... bayram ve genel tatil ücret alacaklarının ödenip ödenmediğine ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun (6100 sayılı Kanun) 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 370 ve 371 inci maddeleri.
2. 4857 sayılı Kanun’un 2 nci maddesinin yedi ve sekizinci fıkraları.
3. 6772 sayılı Devlet ve Ona Bağlı Müesseselerde Çalışan İşçilere İlave Tediye Yapılması Hakkındaki Kanun'un 1 vd. maddeleri.
4. 4857 sayılı Kanun'un 41, 44, 46, 47, 63 üncü maddeleri.
3. Değerlendirme
1. Bölge adliye mahkemelerinin nihai kararlarının bozulması 6100 sayılı Kanun'un 371 inci maddesinde yer alan sebeplerden birinin varlığı hâlinde mümkündür.
2. Temyizen incelenen karar, tarafların karşılıklı iddia ve savunmalarına, dayandıkları belgelere, uyuşmazlığa uygulanması gereken hukuk kuralları ile hukukî ilişkinin nitelendirilmesine, dava şartlarına, yargılama ve ispat kuralları ile kararda belirtilen gerekçelere göre usul ve kanuna uygun olup davacı vekili tarafından temyiz dilekçesinde ileri sürülen nedenler kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte görülmemiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
Temyiz olunan Bölge Adliye Mahkemesi kararının 6100 sayılı Kanun'un 370 inci maddesinin birinci fıkrası uyarınca ONANMASINA,
Aşağıda yazılı temyiz giderinin davacıya yükletilmesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
19.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.