"İçtihat Metni"
İNCELENEN KARARIN
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 10. Hukuk Dairesi
DAVA TARİHİ : 05.01.2021
KARAR : İstinaf başvurusunun esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : Serik 2. ... Mahkemesi
SAYISI : 2021/101 E., 2022/134 K.
Taraflar arasındaki alacak davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
Kararın davalı vekili tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvurunun esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davalı vekili tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda temyiz dilekçesinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin ... Enerji, Su ve ... İşçileri Sendikasının (... Sendikası) üyesi olduğunu, davalıya ait işyerinde alt işverenler nezdinde işletme teknisyeni olarak çalıştığını, Yüksek Hakem Kurulunun 04.04.2016 tarihli ve 2016/144 Esas, 2016/308 Karar sayılı kararıyla uygulanan15.09.2015-28.02.2017 yürürlük süreli ve Yüksek Hakem Kurulunun ....11.2018 tarihli ve 2018/1066 Esas, 2018/1825 Karar sayılı kararıyla uygulanan 01.04.2018-31.03.2020 yürürlük süreli toplu ... sözleşmelerinin davacı hakkında uygulanmadığını ve bir kısım alacaklarının ödenmediğini, davalı işverenin ödenmeyen alacaklardan asıl işveren sıfatıyla sorumlu olduğunu ileri sürerek gece çalışması, ücret farkı, ikramiye, yakacak yardımı, bayram yardımı, hafta tatili ücreti, ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; davacı ile davalı işveren arasında herhangi bir ... sözleşmesi bulunmadığını, davacının yüklenici firmanın işçisi olduğunu, davalı ... AŞ'nin (...) ihale makamı konumunda olduğunu, davacının çalışmaları sebebiyle herhangi bir sorumluluğu bulunmadığını, alt işverenlerce yapılan ihale sözleşmelerine göre davacının her türlü ücret, tazminat, prim gibi özlük hak ve alacaklarından bu şirketlerin sorumlu olduğunu, alt işverene bırakılan hizmet alım işinin 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu'nun (4734 sayılı Kanun) 3 üncü maddesinin (g) bendi kapsamında ihale edildiğini, aynı Kanun'un 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendindeki fiyat farkından kaynaklı ödemelerin bu madde kapsamındaki işlere ilişkin olduğunu, dava konusu alacaklar nedeniyle müvekkili Kuruma 4857 sayılı ... Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) 2 nci maddesine göre müteselsil sorumluluk yüklenmesine imkân olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davacının dava dışı yüklenici firma işçisi olarak davalıya ait işyerinde çalıştığı, davalı işverenin asıl işveren sıfatıyla davacının çalışmalarından doğan alacaklardan sorumlu olduğu, davacının sendika üyesi olduğu, toplu ... sözleşmesinden yararlanma hakkı bulunduğu, ancak toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan alacaklarının ödenmediği, dosyada bulunan bilirkişi raporunun denetime elverişli olduğu gerekçesiyle toplanan kanıtlara ve alınan bilirkişi raporuna dayanılarak davanın kısmen kabulüne karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili istinaf başvurusunda bulunmuştur.
B. İstinaf Sebepleri
Davalı vekili; müvekkili Kuruma 4857 sayılı Kanun'un 2 nci maddesine göre müteselsil sorumluluk yüklenmesine imkân olmadığını, faiz yönünden dava konusu alacaklara işletme kredilerine uygulanan en yüksek faizin uygulanmasına karar verilmesinin hatalı olduğunu, ayrıca dosya kapsamında bulunan özlük dosyasının incelenmesinde de açıkça görüleceği üzere karara dayanak oluşturan bilirkişi raporundaki alacak kalemlerinin fazla hesaplandığını belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararıyla; davalı ... Üretim AŞ (...) tarafından, hizmet alım sözleşmesinin 4734 sayılı Kanun'un 3 üncü maddesinin (g) bendi kapsamında yapıldığı, başka bir anlatımla aynı Kanun'un 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi kapsamında yapılmadığı, buna göre davalının dava konusu alacaklardan asıl işveren sıfatı ile sorumlu olduğu, aynı toplu ... sözleşmesinden kaynaklı olarak açılan davada Yargıtay (Kapatılan) 22. Hukuk Dairesinin 23.01.2020 tarihli ve 2020/78 Esas, 2020/1196 Karar sayılı ilâmının da bu doğrultuda olduğu, İlk Derece Mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davalı vekilinin istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davalı vekili temyiz isteminde bulunmuştur.
B. Temyiz Sebepleri
Davalı vekili; istinaf dilekçesinde ileri sürdüğü sebepleri tekrar ederek Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması ve davanın reddine karar verilmesi istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, davacı işçinin toplu ... sözleşmesinden kaynaklanan alacaklara hak kazanıp kazanmadığı ile bu alacaklardan davalının sorumluluğu noktalarındadır.
2. İlgili Hukuk
1.6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.
2.4857 sayılı Kanun'un 2, 32, 41, 44, 46, 47, 63, 68 ve 69 uncu maddeleri, 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu ... Sözleşmesi Kanunu'nun 39 ve 53 üncü maddeleri, 4734 sayılı Kanun'un 3 üncü maddesinin (g) bendi ile 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi.
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davalı vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Davanın davalısı ... olmasına rağmen Bölge Adliye Mahkemesi gerekçesinde davalının ... olarak belirtilmesi sonuca etkili olmayan maddi hata niteliğinde kabul edilmiştir.
3. Yüksek Hakem Kurulunun 04.04.2016 tarihli ve 2016/144 Esas, 2016/308 Karar sayılı kararıyla uygulanan 15.09.2015-28.02.2017 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesinin 29 uncu maddesinde ve Yüksek Hakem Kurulunun ....11.2018 tarihli ve 2018/1066 Esas, 2018/1825 Karar sayılı kararıyla uygulanan 01.04.2018-31.03.2020 yürürlük süreli toplu ... sözleşmesinin 32 nci maddesinde; çalışılan hafta tatili günü için toplam iki yevmiye, çalışılan ... bayram ve genel tatil günü için toplam üç yevmiye ödeneceği düzenlenmiştir.
4. Somut uyuşmazlıkta hafta tatili ve ... bayram ve genel tatil ücreti alacaklarının bir yevmiye tutarları aylık ücret içinde ödenmiş olup toplu ... sözleşmesi ücret zamlarının uygulanmasıyla oluşan günlük yevmiye farkı ise hükme esas alınan bilirkişi raporunda ücret farkı alacağı olarak hesaplanmıştır. Ücret farkı alacağının belirtilen şekilde ayrıca hesaplanması karşısında, mükerrer hesaplama yapılmasına sebebiyet verilmemesi için; hafta tatili ücreti bir yevmiye üzerinden, ... bayram ve genel tatil ücreti iki yevmiye üzerinden hesaplanmalı, ücret bordrolarında çalışılmasa da ödenmesi gereken dışında çalışıldığı için zamlı tahakkuk ettirilen hafta tatili ile ... bayram ve genel tatil ücretleri hesaplama sonucu bulunan alacak miktarından mahsup edilerek sonucuna göre usuli kazanılmış haklar da gözetilerek fark hafta tatili ücreti ile ... bayram ve genel tatil ücret alacağı hüküm altına alınmalıdır. Bu husus gözetilmeden karar verilmesi hatalı olduğundan bozmayı gerektirmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeple;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harcının istek hâlinde ilgiliye iadesine,
Dosyanın İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
08.02.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.