"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ : ... Bölge Adliye Mahkemesi 29. Hukuk Dairesi
SAYISI : 2021/773 E., 2023/887 K.
KARAR : İstinaf başvurularının esastan reddi
İLK DERECE MAHKEMESİ : ... 12. ... Mahkemesi
SAYISI : 2019/156 E., 2021/8 K.
Taraflar arasındaki itirazın iptali davasından dolayı yapılan yargılama sonunda İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmiştir.
Kararın davacı ve davalı vekilleri tarafından istinaf edilmesi üzerine, Bölge Adliye Mahkemesince başvuruların esastan reddine karar verilmiştir.
Bölge Adliye Mahkemesi kararı davacı ve davalı vekilleri tarafından temyiz edilmekle; kesinlik, süre, temyiz şartı ve diğer usul eksiklikleri yönünden yapılan ön inceleme sonucunda, temyiz dilekçelerinin kabulüne karar verildikten ve Tetkik Hâkimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı ... Ltd. Şti. (...) ile olan ... sözleşmesi uyarınca ödenmeyen ücret ve ikramiye alacaklarının tahsili için Gölbaşı İcra Müdürlüğünün 2018/702 Esas sayılı dosyası ile icra takibi başlatıldığını, ancak davalı ... tarafından takibe karşı haksız ve kötüniyetli olarak itiraz edilmesi üzerine takibin durdurulduğunu, bir kısım işçilik alacakları için ... 4. ... Mahkemesinde açılan davanın usulden reddedildiğini ve kesinleştiğini, kesinleşmeden sonra icra takibi başlatıldığını, derdestlik ve zamanaşımı itirazlarının yerinde olmadığını, 2007 yılında imzalanan sözleşme ile davalı Şirkette genel müdür olarak çalışmaya başladığını, 15.05.2014 tarihli ihtarname ile ... AŞ ve 22.04.2014 tarihinde ...’daki görevlerine son verildiğini, ... sözleşmesinin 01.02.2011 tarihinde devredildiği veya ...’da ücretsiz çalışacağı yönündeki iddialarının dayanağı bulunmadığını ileri sürerek itirazın iptaline ve davalı tarafın %20’den az olmamak üzere icra inkar tazminatına mahkumiyetine karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı vekili cevap dilekçesinde; zamanaşımı def'i, husumet ve yetki itirazında bulunduklarını, davacının ... AŞ Yönetim Kurulu başkanı ve genel müdürü olarak çalışmakta iken 26.10.2007 tarihinden itibaren ... Yönetim Kurulu başkanı ve genel müdürü olarak göreve başladığını, ... AŞ’den genel müdürlük ücreti almadığını, sadece ...’dan genel müdürlük ücreti aldığını, ... AŞ Yönetim Kurulunun 18.01.2011 tarihli kararında davacı ile 01.02.2011 tarihinden itibaren ... sözleşmesi yapılması, yurt içi ya da yurt dışı başka bir yerden genel müdür ücreti almamak kaydıyla ücretinin belirlendiğini, bu karar uyarınca davacı ile 01.02.2011 tarihli ... sözleşmesi imzalandığını ve Şubat 2011’den itibaren davacının sadece ... AŞ’den genel müdür ücreti almaya başladığını, ...’dan genel müdürlük ücreti almadığını, davacının 2014 yılındaki talimatı ile bilançoda davacı lehine olan 282.000,00 Avro alacak kaydının Şirket Genel Kurul kararı ile Şirket hesabına gelir olarak kaydedildiğini, ... ile imzalanan 2007 yılındaki sözleşmenin 01.02.2011 tarihinde ... AŞ’ye devredildiğini ve 21.04.2014 tarihinde de feshedildiğini, davacının gerçekleştirdiği tüm hizmetleri karşılığı hak ettiği ücret ve diğer alacakları ile feshe bağlı haklarının tamamen ödendiğini savunarak davanın reddini ve davacının kötüniyet tazminatı ödemesine karar verilmesini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacıyı 2007'den 2011 yılı Şubat ayına kadar davalı Şirketten ücret ödemesi yapıldığı, sonrasında ... AŞ Yönetim Kurulu kararı gereği ... AŞ' den ödeme yapıldığı, görevi sona erinceye kadar tüm ücretinin bu şekilde ödendiği, ödemelerin bordroya yansıtıldığı ve banka hesabına yatırıldığı, ... AŞ' nin 2004 yılında kurulduğu, genel müdürlerin ... AŞ'den ücret almadıklarını, 2011 yılı Ocak ayında yapılan T.C. Sayıştay Başkanlığı denetiminde genel müdürlerin sadece ... AŞ'den ücret almaları gerektiğinin belirtilmesi üzerine Yönetim Kurulu kararı ile 2011 yılı Şubat ayından itibaren ücretini ... AŞ'den almaya başladığı, davacının aynı zamanda ... AŞ' nin de genel müdürü olduğu, 2011-2014 yılları arasında davacının hem ... AŞ'nin hem de davalı Şirketin genel müdürü ve Yönetim Kurulu başkanı olduğu, davalı Şirketin ... Aş'nin iştiraki olduğu, genel müdür talimatı ile davalı Şirketten herhangi bir ücret almadığı, davacıdan sonraki genel müdürlere de davalı Şirket tarafından herhangi bir ücret ya da ikramiye ödemesi yapılmadığı, dosya kapsamından 01.02.2011 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere ... AŞ ile davacı arasında ... sözleşmesi yapılmadığı, yurt içi veya yurt dışındaki başka bir kurum, kuruluş, şirketten genel müdür ücreti almamak şartıyla. ücretinin belirlendiği ve diğer özlük haklarından da Şirket mevzuatı uyarınca genel müdür yardımcılarının yararlandığı şekilde yararlanmasına karar verildiği, Yönetim Kurulu kararı ile iştiraki olan Şirketin de doğal olarak dâhil olacağı yurt içi veya yurt dışındaki başka bir kurum, kuruluş, şirketten genel müdür ücreti almamak koşulu öngörüldüğü, bu koşul doğrultusunda davacının bu tarihten itibaren davalı Şirketten ücret almadığı, davacının 2011 yılı Şubat ayının başından itibaren davalı Şirkette genel müdürlük ücreti almayacağını davalı Şirketin mali direktörüne 14.02.2011 tarihinde bildirdiği, alınan karar çerçevesinde hareket etmiş olduğu, T.C. Sayıştay Başkanlığı tarafından düzenlenen ... AŞ 2011 yılı raporunda Yönetim Kurulu tarafından atanan ... AŞ. genel müdürünün ücretini 4857 sayılı ... Kanununa (4857 sayılı Kanun) aykırı şekilde ... AŞ'den almayarak Şirketin bağlı ortaklığı olan davalı Şirketten almasının kanuna aykırı olduğunun değerlendirildiği, bu rapor karşısında davacının davalı Şirket aleyhine yapmış olduğu Gölbaşı İcra Müdürlüğünün 2018/702 Esas sayılı takip dosyasındaki ücret ve ikramiye alacaklarına hak kazanamadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir.
IV. İSTİNAF
A. İstinaf Yoluna Başvuranlar
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı vekilleri istinaf başvurusunda bulunmuşlardır.
B. İstinaf Sebepleri
1. Davacı vekili; İlk Derece Mahkemesinin 2011-2014 yılları arasında müvekkilinin hem ... AŞ’nin hem de davalı Şirketin genel müdürü ve Yönetim Kurulu başkanı olduğunu net bir şekilde ifade ettiğini ancak ... AŞ Yönetim Kurulunun 2011 yılında almış olduğu kararında yurt içi veya yurt dışındaki başka bir kurum, kuruluş, şirketten genel müdür ücreti almamak şeklinde bir çalışma koşulu belirlediği şeklindeki değerlendirmesinin tamamıyla hatalı bir değerlendirme olduğunu, ilgili Yönetim Kurulu kararı ile müvekkilinin yurt içi veya yurt dışındaki başka bir kurum, kuruluş, şirketten genel müdür ücreti alabileceği belirtilerek, böyle bir durumun olması ve olmaması hâllerine göre net ücret miktarı belirlemesi yapıldığını, müvekkili ile ... AŞ arasında imzalanan 28.01.2011 tarihli ... sözleşmesinde müvekkilinin başka bir yerde çalışamayacağı veya başka bir yerden ücret alamayacağı şeklinde bir kısıtlama olmamasının, ... AŞ Yönetim Kurulu kararında belirtilen ifadenin yalnızca ücret tespitine ilişkin bir ifade olduğunun diğer bir kanıtı olduğunu, emsal davada müvekkilinin ... AŞ ve davalı Şirket için ayrı ayrı çalıştığı kabul edilerek ve angarya yasağı da gözetilerek, her iki Şirketten de ayrı ayrı ücret almaya hak kazandığı yönünde hüküm kurulduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının ortadan kaldırılması ve davanın kabulüne karar verilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili; dava dosyasında mevcut cevap dilekçelerinde talep edildiği üzere, davacının 2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu'nun (2004 sayılı Kanun) 67 nci maddesinin ikinci fıkrasında yer alan hüküm gereği, dava konusunun %20'sinden (yüzde yirmisi) aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkum edilmesi istemi ile istinaf yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe ve Sonuç
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının 26.10.2007 tarihinde davalı işyerinde işe girdiği, 26.10.2007 tarihli ... sözleşmesi hükümlerinin incelenmesinde; davacının davalının ... irtibat bürosunda aylık brüt 6.000,00 Euro ücretle genel müdür olarak çalışacağı, 2007 yılı son çeyreğinin başından itibaren 1 aylık ücrete denk olan primin her yıl 31 Mart, 30 Haziran, 30 Eylül ve 31 Aralık gününde olacak şekilde verileceğinin kararlaştırıldığı, ... AŞ Yönetim Kurulunun 18.01.2011 tarihli kararında; 2007 yılından itibaren genel müdür olan davacı ile 01.02.2011 tarihinden geçerli olmak üzere ... sözleşmesi yapılmasına ve yurt içi veya yurt dışı başka bir yerden genel müdür ücreti almamak kaydıyla genel müdür yardımcısı ücretinin %20 fazlası net ücret ödenmesine karar verildiği, 28.01.2011 tarihli ... sözleşmesinde; davacının 01.02.2011 tarihinden itibaren aylık net 8.160,00 TL ücretle ... AŞ' de genel müdür olarak görev yapacağının kararlaştırıldığı, ... Yönetim Kurulunun 27.05.2014 tarihli kararında, davacının talimatı ile Şirket bilançosunda oluşturulan 282.000,00 Euro tutarında borç kaydının kapatılarak, bu miktarın gelir olarak kaydedilmesine karar verildiği, ... AŞ Yönetim Kurulunun 18.01.2011 tarihli kararı ile iştiraki olan şirketin de doğal olarak dâhil olacağı yurt içi veya yurt dışındaki başka bir kurum, kuruluş, şirketten genel müdür ücreti almamak koşulu öngörüldüğü, davacının bu tarihten itibaren davalı Şirketten ücret almadığı, T.C. Sayıştay Başkanlığı tarafından düzenlenen ... AŞ hakkındaki 2011 yılı raporunda; Yönetim Kurulu tarafından atanan ... AŞ genel müdürünün ücretini 4857 sayılı Kanun'a aykırı şekilde ... AŞ yerine davalı Şirketten aldığı, bu nedenlerle İlk Derece Mahkemesince davanın reddine karar verilmesi usul ve kanuna uygun olduğu, icra inkar tazminatı koşullarının oluşmadığı gerekçesiyle taraf vekillerinin istinaf başvurularının esastan reddine karar verilmiştir.
V. TEMYİZ
A. Temyiz Yoluna Başvuranlar
Bölge Adliye Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararına karşı süresi içinde davacı ve davalı vekilleri temyiz istemlerinde bulunmuşlardır.
B. Temyiz Sebepleri
1. Davacı vekili; istinaf dilekçesinde belirttiği sebeplerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
2. Davalı vekili; istinaf dilekçesinde belirttiği sebeplerle Bölge Adliye Mahkemesi kararının bozularak ortadan kaldırılması istemi ile temyiz yoluna başvurmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık; davacının başlatmış olduğu icra takibine itirazın iptalinin gerekip gerekmediği ile kötüniyet tazminatı noktalarında toplanmaktadır.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu'nun 369 uncu maddesinin birinci fıkrası ile 371 inci maddesi.
2. 4857 sayılı Kanun'un 32 nci maddesi.
3. 2004 sayılı Kanun'un 67 nci maddesinin ikinci fıkrası şöyledir:
"Bu davada borçlunun itirazının haksızlığına karar verilirse borçlu; takibinde haksız ve kötü niyetli görülürse alacaklı; diğer tarafın talebi üzerine iki tarafın durumuna, davanın ve hükmolunan şeyin tahammülüne göre, red veya hükmolunan meblağın yüzde yirmisinden aşağı olmamak üzere, uygun bir tazminatla mahkum edilir."
3. Değerlendirme
1. Tarafların iddia, savunma ve dayandıkları belgelere, uyuşmazlığın hukuki nitelendirilmesi ile uygulanması gereken hukuk kurallarına, dava şartlarına, yargılamaya hâkim olan ilkelere, ispat kurallarına ve temyiz olunan kararda belirtilen gerekçelere göre davacı vekilinin tüm, davalı vekilinin aşağıdaki paragrafların kapsamı dışındaki temyiz itirazları yerinde görülmemiştir.
2. Davacı dava dışı ... AŞ' nin iştiraki olan davalı Şirkette 2007 yılından itibaren Yönetim Kurulu başkanı ve genel müdür olarak görev aldığı gibi dava dışı ... AŞ'de de Yönetim Kurulu ve genel müdür olarak 22.04.2014 tarihine kadar çalışmıştır.
3. T.C. Sayıştay Başkanlığı tarafından dava dışı ... AŞ hakkında düzenlenen raporda; Yönetim Kurulu tarafından atanan ... AŞ genel müdürünün, genel müdürlük ücretini ... AŞ’den almayarak 4857 sayılı Kanun'a aykırı şekilde Şirketin bağlı ortaklığı olan davalı Şirketten aldığı değerlendirilmiştir. Bu nedenle de davacı ile dava dışı ... AŞ arasında 18.01.2011 tarihli ve 1 No.lu Yönetim Kurulu kararında belirtildiği üzere, davacıya yurt içi veya yurt dışındaki başka kurum, kuruluş, şirketten genel müdür ücreti almaması kaydıyla genel müdür yardımcısı aylık ücretinin %20 fazlasına denk gelecek ve bu aylıklarda yapılacak artışların da aynen yansıtılacak şekilde net aylık ücret ödenmesine karar verilmiş ve bu karara istinaden de dava dışı ... AŞ ile davacı arasında 28.01.2011 tarihli ... sözleşmesi imzalanmıştır.
4. Dava dışı ... AŞ ile davacı arasındaki ... sözleşmesinin imzalanmasından sonra davacının davalı Şirketin mali direktörüne, 14.02.2011 tarihinde " Sayın ...; Bana maaşım için artık transfer yapmayınız, Şubat 2011 başlangıcından itibaren ... şirketinden genel müdür olarak maaş almayacağım. Siz kendi maaşınız ve diğer giderleriniz için ödeme yapmaya devam edeceksiniz." şeklinde; 13.01.2014 tarihinde ise "Sayın ...; Bana maaşım için artık transfer yapmayınız,Şubat 2011 başlangıcından itibaren ... şirketinden genel müdür olarak maaş almayacağımı 1 Şubat 2011 tarihinde bildirmiştim. Bu benim kişisel tercihimdi. Ama ...'ın maaşımı artık ödemeyeceğimden bahsetmemiştim. Genel Müdür olarak görevim devam etmekte olduğundan Şubat 2011- Aralık 2013 dönemine ilişkin ... sözleşmesinden doğan maaşımın ödenmesi gerekmektedir. Buna göre 2011-2013 dönemine ilişkin maaşımın hesaplanması; 2008-2013 dönemine ilişkin ödenmeyen tazminatlarımın hesaplanması" şeklinde e-postalar gönderdiği, dosya içindeki mevcut delil durumundan anlaşılmaktadır.
5. Davacı tarafından genel müdürlük ücretinin talep edilmesinden sonra davalı Şirketin 27.05.2014 tarihli Yönetim Kurulu kararı ile; davacının gönderdiği e-posta gereği bir hak ve alacağının bulunmasının mümkün olmadığına, bu nedenle 282.000,00 Euro'nun gelir kaydedilerek kaydın kapatılmasına karar verilmiştir.
6. Taraflar arasında davacının davalı dışı ... AŞ ile 28.01.2011 tarihinde ... sözleşmesi imzalamasından sonra davalı Şirketten genel müdürlük ücreti almamış olduğu konusunda uyuşmazlık bulunmamaktadır. Davacının gerek davalı Şirkette gerekse dava dışı ... AŞ' de hem genel müdür hem de Yönetim Kurulu başkanı olarak görev yaptığı, 18.01.2011 tarihli ve 1 No.lu Yönetim Kurulu kararına göre ... genel müdürlük ücreti alması gerektiğinden haberdar olduğu, bu bağlamda da davalı Şirketin mali direktörüne 14.02.2011 tarihinde e-posta gönderdiği; ancak daha sonra 18.01.2011 tarihli ve 1 No.lu Yönetim Kurulu kararına aykırı olarak bunun kendi tercihi olduğunu beyan ettiği, e-postaların gönderildikleri tarihler arasındaki zaman aralığı ile davacının görevden alındığı tarihe yakın zamanda ikinci e-postayı gönderdiği hususları hep birlikte değerlendirildiğinde; davacının dava konusu icra takibini haksız ve kötüniyetli olarak başlattığının kabulü gerekir.
7. Yukarıda izah edilen nedenlerle davacının, Gölbaşı İcra Müdürlüğünün 2018/702 Esas sayılı dosyası ile başlatmış olduğu takipte haksız ve kötüniyetli olduğu kabul edilerek davalı lehine uygun bir tazminata karar verilmesi için hükmün bozulması gerekmiştir.
VI. KARAR
Açıklanan sebeplerle;
1. Temyiz olunan, İlk Derece Mahkemesi kararına karşı istinaf başvurusunun esastan reddine ilişkin Bölge Adliye Mahkemesi kararının ORTADAN KALDIRILMASINA,
2. İlk Derece Mahkemesi kararının BOZULMASINA,
Peşin alınan temyiz karar harçlarının istek hâlinde ilgililere iadesine,
Dosyanın kararı veren İlk Derece Mahkemesine, bozma kararının bir örneğinin kararı veren Bölge Adliye Mahkemesine gönderilmesine,
18.09.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.