"İçtihat Metni"
MAHKEMESİ :Asliye Hukuk (İş) Mahkemesi
Taraflar arasında, İlk Derece Mahkemesinde görülen alacak davasında davanın kabulüne karar verilmiştir.
İstinaf incelemesinden geçmeden kesinleşen İlk Derece Mahkemesi kararının kanun yararına temyizen incelenmesi Adalet Bakanlığı tarafından istenilmiş olmakla; Tetkik Hakimi tarafından hazırlanan rapor dinlendikten sonra dosyadaki belgeler incelenip gereği düşünüldü:
I. DAVA
Davacı vekili dava dilekçesinde; müvekkilinin davalı Bakanlığa ait hastanede 2001 yılında teknik servis elemanı olarak çalışmaya başladığını ve 2019 yılında emekli olduğunu, müvekkilinin hak ettiği kıdem tazminatının eksik ödendiğini ileri sürerek dava konusu kıdem tazminatının en yüksek banka mevduat faiziyle davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
II. CEVAP
Davalı Bakanlık vekili cevap dilekçesinde; davacının, hizmet alımı yapılan dava dışı yüklenici şirketler nezdinde çalıştığını ve davalı İdareye husumet yöneltilemeyeceğini, davacı tarafın tüm taleplerinin zamanaşımına uğradığını, müvekkili İdarenin dava konusu hak ve alacaklardan sorumluluğu bulunmadığını, davacının kıdem tazminatının ödendiğini belirterek davanın reddini istemiştir.
III. İLK DERECE MAHKEMESİ KARARI
1. İlk Derece Mahkemesinin yukarıda tarih ve sayısı belirtilen kararı ile; davacının davalı Bakanlığa ait hastanede tanık anlatımları ve kurum kayıtlarına göre 15.07.2001-14.06.2019 tarihleri arasında belirsiz süreli iş sözleşmesi ile çalıştığı, iş sözleşmesinin emeklilik nedeniyle feshedildiği, davacının kıdem tazminatına hak kazandığı, en son brüt 3.344,70 TL ücretle çalıştığı kabul edilerek yapılan hesaplamalara göre davacının çalıştığı döneme ait ödenmeyen kıdem tazminatı alacağının mevcut olduğu, davalının asıl işveren sıfatıyla dava konusu kıdem tazminatından sorumlu olduğu gerekçe gösterilerek davanın kabulüne karar verilmiştir.
2. İlk Derece Mahkemesi kararına karşı davacı vekilince istinaf yoluna başvurulması üzerine İlk Derece Mahkemesinin 09.02.2023 tarihli ek kararı ile davacı vekilinin istinaf dilekçesinin reddine karar verildiği, 09.02.2023 tarihli ek kararın istinaf edilmesi üzerine Samsun Bölge Adliye Mahkemesi 7. Hukuk Dairesinin 20.03.2023 tarihli ve 2023/633 Esas, 2023/533 Karar sayılı kararı ile dava değerinin 17.830,00 TL istinaf sınırının altında olduğu gerekçesiyle davacı vekilinin istinaf başvurusunun miktardan reddine karar verilmiş olmakla İlk Derece Mahkemesince verilen karar istinaf incelemesinden geçmeksizin kesinleşmiştir.
IV. KANUN YARARINA TEMYİZ
A. Kanun Yararına Temyiz Yoluna Başvuran
İlk Derece Mahkemesinin yukarıda belirtilen kararının kanun yararına temyizen incelenmesi Adalet Bakanlığı tarafından istenilmiştir.
B. Temyiz Sebepleri
Adalet Bakanlığı; dava ve ıslah dilekçelerinde dava konusu kıdem tazminatı alacağının en yüksek banka mevduat faiziyle tahsilinin talep edildiğini, buna rağmen Mahkemece yasal düzenlemeye aykırı olarak söz konusu alacağın yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmiş olmasının usul ve kanuna aykırı olduğunu belirterek İlk Derece Mahkemesi kararının kanun yararına bozulması istemi ile başvuruda bulunmuştur.
C. Gerekçe
1. Uyuşmazlık ve Hukuki Nitelendirme
Uyuşmazlık, dava konusu kıdem tazminatına yürütülecek faizin türüne ilişkindir.
2. İlgili Hukuk
1. 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun (6100 sayılı Kanun) 363 üncü maddesinin birinci fıkrası uyarınca ilk derece mahkemelerinin kesin olarak verdikleri kararlar ile istinaf incelemesinden geçmeden kesinleşmiş bulunan kararlarına karşı, yürürlükteki hukuka aykırı bulunduğu ileri sürülerek Adalet Bakanlığı tarafından kanun yararına temyiz yoluna başvurulur.
2. Temyiz talebi Yargıtayca yerinde görüldüğü takdirde, 6100 sayılı Kanun’un 363 üncü maddesinin ikinci fıkrası uyarınca karar kanun yararına bozulur ve bu bozma, kararın hukuki sonuçlarını ortadan kaldırmaz.
3. 4857 sayılı İş Kanunu'nun (4857 sayılı Kanun) 120 nci maddesi yollamasıyla halen yürürlükte bulunan mülga1475 sayılı İş Kanunu’nun (1475 sayılı Kanun) “Kıdem tazminatı” başlıklı 14 üncü maddesinin ilgili kısmı şu şekildedir:
"...
... bu maddede yer ... kıdem tazminatına esas olacak ücretin hesabında 26 ncı maddenin birinci fıkrasında yazılı ücrete ilaveten işçiye sağlanmış olan para ve para ile ölçülmesi mümkün akdi ve kanundan ... menfaatler de gözönünde tutulur. Kıdem tazminatının zamanında ödenmemesi sebebiyle açılacak davanın sonunda hakim gecikme süresi için, ödenmeyen süreye göre mevduata uygulanan en yüksek faizin ödenmesine hükmeder. İşçinin mevzuattan ... diğer hakları saklıdır.
..."
3. Değerlendirme
1. Davacı işçi davalı asıl işveren nezdinde 2001-2019 yılları arasında çalıştığını ve iş sözleşmesinin emeklilik nedeniyle feshedildiğini; ancak hak ettiği kıdem tazminatının eksik ödendiğini ileri sürerek fark kıdem tazminatı alacağının en yüksek banka mevduat faiziyle davalıdan tahsiline karar verilmesini talep etmiştir.
2. İlk Derece Mahkemesince, davanın kabulü ile davacının fark kıdem tazminatı alacağının yasal faizi ile davalıdan tahsiline karar verilmiştir.
3. 4857 sayılı Kanun'un 120 nci maddesi yollamasıyla halen yürürlükte bulunan 1475 sayılı Kanun'un 14 üncü maddesinin ilgili hükmüne göre kıdem tazminatının gününde ödenmemesi durumunda uygulanması gereken faiz türü mevduata uygulanan en yüksek faizdir. Kıdem tazminatına uygulanması gereken faizi düzenleyen ilgili hükümde ... banka ile kamu bankası ayrımı yapılmamıştır. Kanun'da, “uygulanan en yüksek faiz” sözcüklerine yer verilmiş olmakla sözü edilen faiz oranının uygulanıp uygulanmadığı tespit olunmalıdır. Dava dilekçesinde belli bir faiz oranı ya da başka bir faiz türü gösterilmişse taleple bağlılık kuralından hareket edilerek bu faiz oranını aşmayacak şekilde faize karar verilmelidir.
4. Somut uyuşmazlıkta davacı işçinin dava ve ıslah dilekçelerindeki talebi ve 4857 sayılı Kanun'un 120 nci maddesi yollamasıyla halen yürürlükte bulunan 1475 sayılı Kanun'un 14 üncü maddesinin ilgili hükmü uyarınca dava konusu alacağa mevduata uygulanan en yüksek faiz oranı uygulanması gerekirken yasal faizi ile birlikte hüküm altına alınması isabetsiz olmuştur.
5. Kanun yararına temyiz isteminin yukarıda açıklanan sebeple kabulü ile İlk Derece Mahkemesince verilen kararın kanun yararına bozulması gerektiği sonucuna ulaşılmıştır.
V. KARAR
Açıklanan sebeple;
Adalet Bakanlığının 6100 sayılı Kanun’un 363 üncü maddesinin birinci fıkrasına dayalı kanun yararına temyiz isteminin kabulü ile kararın sonuca etkili olmamak üzere KANUN YARARINA BOZULMASINA,
Dava dosyasının İlk Derece Mahkemesine, kararın bir örneğinin Adalet Bakanlığına gönderilmesine,
30.05.2023 tarihinde oy birliğiyle karar verildi.